Coca Cola – Pepsi: Πλήγμα από το μποϊκοτάζ στις μουσουλμανικές χώρες – Η στροφή σε εναλλακτικές

Η Coca-Cola και η ανταγωνίστριά της PepsiCo ξόδεψαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για δεκαετίες προκειμένου να δημιουργήσουν ζήτηση για τα αναψυκτικά της σε χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου έως του Πακιστάν.

Ισραήλ: Κόλαφος το βρετανικό μποϊκοτάζ πώλησης όπλων

Σήμερα όμως και οι δύο κολοσσοί αντιμετωπίζουν μια πρόκληση από τα τοπικά αναψυκτικά σε αυτές τις χώρες λόγω των καταναλωτικών μποϊκοτάζ που στοχεύουν τις παγκόσμιες μάρκες ως σύμβολα των ΗΠΑ, και κατ’ επέκταση του Ισραήλ, στο φόντο της σφαγής αμάχων στη Γάζα.

Coca Cola: Βυθίστηκαν οι πωλήσεις στην Αίγυπτο

Στην Αίγυπτο, οι πωλήσεις της Coca Cola βυθίστηκαν φέτος, ενώ η τοπική μάρκα V7 εξήγαγε τρεις φορές περισσότερες φιάλες από τη δική της κόλα στη Μέση Ανατολή και την ευρύτερη περιοχή, σε σύγκριση με πέρυσι. Στο Μπαγκλαντές, η Coca-Cola αναγκάστηκε να ακυρώσει μια διαφημιστική καμπάνια ενάντια στο μποϊκοτάζ. Και σε όλη τη Μέση Ανατολή, η ταχεία ανάπτυξη της Pepsi εξαϋλώθηκε μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα τον Οκτώβριο.

Στο Πακιστάν, όπως αναφέρει το Reuters, ακόμα και ζευγάρια που παντρεύονται αποφεύγουν να βάλουν στο μενού στα τραπέζια γάμου την Coke ή την Pepsi για να μην αισθάνεται ότι τα χρήματά τους καταλήγουν στα ταμεία των Ηνωμένων Πολιτειών, του πιο ένθερμου συμμάχου του Ισραήλ. «Με το μποϊκοτάζ, μπορεί κανείς να παίξει ρόλο μη συνεισφέροντας σε αυτά τα κεφάλαια», λέει ο Χασάν, ο οποίος σέρβιρε τους καλεσμένους του γάμου του, την πακιστανική μάρκα Cola Next.

A group of Muslims in India first bought Coca Cola bottles from shops with their own money. Then they emptied those bottles on the streets in order to “boycott Coca Cola” and to ‘teach Israel a lesson’.

100 level IQ move.🧐🙂 What’s your opinion?#HamasTerrorists… pic.twitter.com/9sy28v8I4W

— Times Yug (@TimesYug) October 23, 2023

Ενώ οι αναλυτές της αγοράς λένε ότι είναι δύσκολο να υπολογίσεις ένα ποσό σε δολάρια για τις χαμένες πωλήσεις και η PepsiCo και η Coca-Cola εξακολουθούν να έχουν αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις σε αρκετές χώρες της Μέσης Ανατολής, οι δυτικές μάρκες ποτών υπέστησαν μείωση πωλήσεων κατά 7% το πρώτο εξάμηνο του έτους στην περιοχή, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς NielsenIQ.

Στο Πακιστάν, η Krave Mart, μια κορυφαία εφαρμογή παράδοσης, έχει δει τοπικούς ανταγωνιστές κόλα όπως η Cola Next και η Pakola να αυξάνουν τη δημοτικότητά τους κατακτώντας περίπου το 12% της κατηγορίας αναψυκτικών, δήλωσε ο ιδρυτής Kassim Shroff στο Reuters αυτό το μήνα. Πριν από το μποϊκοτάζ, το ποσοστό ήταν  κοντά στο 2,5%.

Το πρώτο μποϊκοτάζ στην ιστορία

Τα μποϊκοτάζ των καταναλωτών χρονολογούνται τουλάχιστον από μια διαμαρτυρία κατά της δουλείας για τη ζάχαρη του 18ου αιώνα στη Βρετανία. Η στρατηγική χρησιμοποιήθηκε τον 20ο αιώνα για την καταπολέμηση του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική και έχει εφαρμοστεί ευρέως εναντίον του Ισραήλ μέσω του κινήματος Boycott, Divestment and Sanctions (Μποϊκοτάζ, Αποεπένδυση και Κυρώσεις).

Πολλοί καταναλωτές που αποφεύγουν την Coca-Cola και την PepsiCo επικαλούνται την υποστήριξη των ΗΠΑ στο Ισραήλ εδώ και δεκαετίες, συμπεριλαμβανομένου του τρέχοντος, συνεχιζόμενου πολέμου με τη Χαμάς.

«Ορισμένοι καταναλωτές αποφασίζουν να κάνουν διαφορετικές επιλογές στις αγορές τους λόγω της πολιτικής τους αντίληψης», είπε ο Διευθύνων Σύμβουλος της PepsiCo Ramon Laguarta σε συνέντευξή του στο Reuters στις 11 Ιουλίου, προσθέτοντας ότι τα μποϊκοτάζ «επηρεάζουν αυτές τις συγκεκριμένες περιοχές» όπως ο Λίβανος, το Πακιστάν και η Αίγυπτος. «Θα τα καταφέρουμε με τον καιρό», είπε.

Τα συνολικά έσοδα της PepsiCo από το τμήμα Αφρικής, Μέσης Ανατολής και Νότιας Ασίας ήταν 6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις κερδών. Την ίδια χρονιά, τα έσοδα της Coca-Cola από την περιοχή της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής ήταν 8 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της εταιρείας.

Στους έξι μήνες μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ της 7ης Οκτωβρίου που προκάλεσαν την εισβολή στη Γάζα, οι όγκοι ποτών PepsiCo στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία αυξήθηκαν οριακά, καταγράφοντας +8% και +15% τα ίδια τρίμηνα του 2022/23, σύμφωνα με την εταιρεία.

Οι όγκοι της Coke που πωλήθηκαν στην Αίγυπτο μειώθηκαν κατά διψήφιo ποσοστό το πρώτο εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με στοιχεία της Coca-Cola HBC, η οποία εμφιαλώνει εκεί. Την ίδια περίοδο πέρυσι, οι όγκοι πωλήσεων αυξήθηκαν σε υψηλό μονοψήφιο αριθμό.

Απαντώντας σε αίτημα του Reuters, η PepsiCo είπε ότι ούτε η εταιρεία «ούτε καμία από τις μάρκες μας συνδέεται με καμία κυβέρνηση ή στρατό στη σύγκρουση». Η Coca-Cola είπε ότι δεν χρηματοδοτεί στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Ισραήλ ή σε οποιαδήποτε χώρα.

Ο Παλαιστίνιο-Αμερικανός επιχειρηματίας Ζάχι Χούρι ίδρυσε την εμφιαλωτή Coca-Cola National Beverage Company, με έδρα τη Ραμάλα, η οποία πουλά Coca-Cola στη Δυτική Όχθη. Το εργοστάσιο 25 εκατομμυρίων δολαρίων της εταιρείας στη Γάζα, που άνοιξε το 2016, έχει καταστραφεί στον πόλεμο, είπε.

Ο Χούρι είπε ότι τα μποϊκοτάζ ήταν θέμα προσωπικής επιλογής, αλλά δεν βοήθησαν πραγματικά τους Παλαιστίνιους. Στην ίδια τη Δυτική Όχθη, είπε, είχαν περιορισμένο αντίκτυπο στις πωλήσεις.

«Μόνο ο τερματισμός της κατοχής θα βοηθούσε την κατάσταση», είπε ο Χούρι, ο οποίος υποστηρίζει τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ.

Ιστορικοί στόχοι

Οι μεγάλες εταιρείες αναψυκτικών δεν είναι η πρώτη φορά που βιώνουν τέτοιου είδους πίεση μεταξύ των εκατοντάδων εκατομμυρίων καταναλωτών του μουσουλμανικού κόσμου. Αφού η Coke άνοιξε ένα εργοστάσιο στο Ισραήλ τη δεκαετία του 1960, χτυπήθηκε από μποϊκοτάζ του Αραβικού Συνδέσμου που κράτησε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και ωφέλησε την Pepsi για χρόνια στη Μέση Ανατολή.

Η Coca Cola εξακολουθεί να υστερεί σε σχέση με το μερίδιο αγοράς της Pepsi στην Αίγυπτο και το Πακιστάν, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς GlobalData.

Η PepsiCo, η οποία εισήλθε στο Ισραήλ στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αντιμετώπισε η ίδια μποϊκοτάζ όταν αγόρασε την ισραηλινή SodaStream για 3,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2018.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία με νεανικό και αυξανόμενο πληθυσμό έχουν προσφέρει μερικούς από τους γίγαντες του αναψυκτικού με την ταχύτερη ανάπτυξη. Μόνο στο Πακιστάν, η Coca-Cola λέει ότι έχει επενδύσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια από το 2008, οδηγώντας σε διψήφια αύξηση πωλήσεων επί σειρά ετών. Η PepsiCo είχε παρόμοια κέρδη, σύμφωνα με καταθέσεις τίτλων. Τώρα, και οι δύο χάνουν έδαφος από τις τοπικές μάρκες.

Η Cola Next, η οποία είναι φθηνότερη από την Coke και την Pepsi, άλλαξε το διαφημιστικό της σλόγκαν τον Μάρτιο σε “Επειδή η Cola Next είναι πακιστανική”, τονίζοντας τις τοπικές της ρίζες.

Τα εργοστάσια της Cola Next δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην αύξηση της ζήτησης, δήλωσε σε συνέντευξή του ο Mian Zulfiqar Ahmed, Διευθύνων Σύμβουλος της μητρικής εταιρείας της μάρκας, Mezan Beverages.

Εστιατόρια, ο σύλλογος ιδιωτικών σχολείων του Καράτσι και φοιτητές πανεπιστημίου συμμετείχαν όλοι σε δράσεις κατά της Coca-Cola.

Οι εξαγωγές αιγυπτιακής κόλα V7 τριπλασιάστηκαν φέτος σε σύγκριση με το 2023, δήλωσε ο ιδρυτής του Mohamed Nour σε συνέντευξή του. Ο Νour, πρώην στέλεχος της Coca-Cola που έφυγε από την εταιρεία μετά από 28 χρόνια το 2020, είπε ότι το V7 πωλείται πλέον σε 21 χώρες.

Οι πωλήσεις στην Αίγυπτο, όπου το προϊόν είναι διαθέσιμο μόνο από τον Ιούλιο του 2023, αυξήθηκαν κατά 40%, είπε ο Nour.