Volkswagen: Στο εδώλιο ο πρώην CEO για το dieselgate

Λίγες ημέρες πριν τη συμπλήρωση εννέα χρόνων, στις 15 Σεπτεμβρίου, από την αποκάλυψη του διαβόητου dieselgate, ξεκίνησε σε δικαστήριο του Μπραουνσβάιγκ της βόρειας Γερμανίας η δίκη του πρώην διευθύνοντα συμβούλου του ομίλου Volkswagen Μάρτιν Βίντερκορν, ο οποίος βαρύνεται για το πρωτοφανές σκάνδαλο που έπληξε το κύρος της πρώτης σε πωλήσεις και από τις κορυφαίες σε αίγλη αυτοκινητοβιομηχανίας στον κόσμο.

Dieselgate: Ο πρώην επικεφαλής της Audi δηλώνει ένοχος

Πρόκειται για την αποκάλυψη (από Αμερικανούς επιστήμονες) της τοποθέτησης στα δημοφιλή πετρελαιοκίνητα μοντέλα του ομίλου ενός λογισμικού που παραποιούσε τις μετρήσεις ρύπων έτσι ώστε να τα εμφανίζει  «πεντακάθαρα» όταν γινόταν η μέτρηση στο συνεργείο με το αυτοκίνητο ακινητοποιημένο. Στην καθημερινή ζωή όμως, όταν δηλαδή κυκλοφορούσαν τα οχήματα στο δρόμο, ρύπαιναν σαν κανονικά ντιζελοκίνητα που ήταν.

Αρνείται τα πάντα

Την Τρίτη ο επί οκτώ συναπτά έτη μάνατζερ της VW (μέχρι την κακήν κακώς παραίτησή του στα τέλη του 2015) Μάρτιν Βίντερκορν κάθισε για πρώτη φορά στο σκαμνί του κατηγορουμένου. Στην ηλικία των 77 ετών πλέον, και με εύθραυστη υγεία ο γερμανός μάνατζερ κατηγορείται ότι γνώριζε επί σειρά ετών για την χρήση του λογισμικού που καθαγίαζε περιβαλλοντικά κινητήρες δήθεν προηγμένους τεχνολογικά, που υποτίθεται ότι δεν ρύπαιναν σχεδόν καθόλου, γι’ αυτό και τα οχήματα που τους «φορούσαν» απολάμβαναν σε διάφορες χώρες φορολογικά και άλλα προνόμια (κυκλοφορούσαν ελεύθερα στο κέντρο των μεγαλουπόλεων, φέρ’ ειπείν).΄

Ο Βίντερκορν κατηγορείται συγκεκριμένα ότι γνώριζε εξαρχής για την ύπαρξη του «μαγικού» λογισμικού, αλλά απέκρυπτε και συγκάλυπτε την χρήση του στα αυτοκίνητα του ομίλου. Σύμφωνα με τα δικαστικά ρεπορτάζ του ξένου τύπου, ο μάνατζερ παρακολούθησε αμίλητος την πρώτη ημέρα της διαδικασίας και εξερχόμενος από το δικαστήριο δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι διοίκησε την εταιρεία «πολύ καλά».

Αρνήθηκε το 600 σελίδων κατηγορητήριο που τον έφερε στο εδώλιο κατηγορούμενο για απάτη κατ’ εξακολούθηση, για ψευδορκία και για παραπλάνηση των αγορών, διότι «παρέλειψε να πληροφορήσει την κεφαλαιαγορά όταν ξέσπασε το σκάνδαλο, το οποίο προσπάθησε να συγκαλύψει».

«Ο πελάτης μου δεν εξαπάτησε ούτε παραπλάνησε κάποιον. Δεν προσπάθησε να αποκρύψει τίποτα από τις κεφαλαιαγορές και ως εκ τούτου δεν έβλαψε τους επενδυτές, ενώ είπε όλη την αλήθεια στην ερευνητική επιτροπή», δηλώσε ο δικηγόρος του Βίντερκορν, Φέλιξ Ντερ.

Η δίκη του γερμανού μάνατζερ υπολογίζεται ότι θα διαρκέσει εννέα μήνες. Αν κριθεί ένοχος, θα αντιμετωπίσει ποινές χρηματικές αλλά και στερητικές της ελευθερίας του, παρά το προχωρημένο της ηλικίας και την κακή υγεία του.

Κρίσιμη συγκυρία

Η δίκη Βίντερκορν ξεκινά σε μια κρίσιμη συγκυρία για τον όμιλο VW, ο οποίος αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα που συνδέονται κυρίως με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σε ό,τι αφορά την εγκατάλειψη των κινητήρων εσωτερικής καύσης και την «αργή στροφή» του προς την ηλεκτροκίνηση. Η ηλεκτροκίνηση είναι, ως γνωστόν, μια πολιτική απόφαση που έλαβε ίσως λίγο επιπόλαια η ΕΕ, καθώς φαίνεται πως δεν έχει προβλέψει τις δυσκολίες εφαρμογής της, κυρίως την αντιμετώπιση του κινεζικού ανταγωνισμού από τους Ευρωπαίους κατασκευαστές.

Η κρίση έφερε την VW στο σημείο να αντιμετωπίσει για πρώτη φορά στην 87χρονη ιστορία της το ενδεχόμενο να κλείσει μία ή περισσότερες μονάδες παραγωγής στη Γερμανία. Μόλις την περασμένη εβδομάδα η εταιρεία προειδοποίησε για κάτι τέτοιο.

Σημειωτέον ότι η πτώση των πωλήσεων και της κερδοφορίας του ομίλου συνοδεύται και με την καταβολή τεράστιων αποζημιώσεων εξαιτίας του σκανδάλου dieselgate, που εκτιμάται ότι θα φθάσουν συνολικά στα 30 δισ. ευρώ παγκοσμίως.

Περί τα 9 εκατομμύρια οχήματα σε όλο τον κόσμο επηρέασε το dieselgate και ως εκ τούτου μεγάλο μέρος των αποζημιώσεων διοχετεύθηκε στους πελάτες του γερμανικού ομίλου που εξαπατήθηκαν και εξάλλου κατέβαλαν πολλά χρήματα για να διορθώσουν τα «πειραγμένα» αυτοκίνητά τους.

«Πήλινα πόδια»

Τους μήνες που ακολούθησαν την αποκάλυψη-σοκ της 15ης Σεπτεμβρίου 2015 αποδείχθηκε ότι ανάλογο λογισμικό χρησιμοποιούσαν και άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες για να παραπλανήσουν καταναλωτές και κυβερνήσεις.

Για τη VW όμως το πλήγμα ήταν πολύ βαρύτερο επειδή επρόκειτο για έναν όμιλο-σύμβολο του περιβόητου γερμανικού «οικονομικού θαύματος», για μια επιχείρηση που ενσωμάτωνε όλες τις αρετές ενός ορθολογικού και υπεύθυνου, «τευτονικού» τρόπου σκέψης και δράσης.

Το σκάνδαλο είχε συμπέσει εξάλλου χρονικά με την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Με μια περίοδο κατά την οποία η Γερμανία σήκωνε επιτιμητικά το δάχτυλο στον ευρωπαϊκό Νότο για «ενδημικές ανευθυνότητες» και «δημοσιονομικές εκτροπές» που, κατά το Βερολίνο, τον χαρακτήριζαν.

Το dieselgate εξέθεσε ανεπανόρθωτα τους Γερμανούς κυρίως απέναντι στους άλλους «ενάρετους» (frugals) Βορειοευρωπαίους (Αυστριακούς, Ολλανδούς και Φινλανδούς ως επί το πλείστον) που ενστερνίστηκαν και υποστήριξαν με θέρμη τις τιμωρητικές πρακτικές που επέβαλε το Βερολίνο στον «παρεκτραπέντα» Νότο.

Έπρεπε να περάσουν ακόμα κάποια χρόνια για να ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και να αποδειχθεί ότι το περίφημο «γερμανικό μοντέλο» του 21ου αιώνα στηριζόταν εν πολλοίς στην πάμφθηνη ρωσική ενέργεια. Και να δικαιωθεί μετά θάνατον ο «αθυρόστομος» Θεόδωρος Πάγκαλος, ο οποίος από πολύ νωρίς είχε επισημάνει δημοσίως ότι «η Γερμανία είναι ένας γίγαντας με πήλινα πόδια».