Η πολιτική κληρονομιά του Τζίμι Κάρτερ είναι πιο επίκαιρη από ποτέ

Reuters Breakingviews

Με τον Τζίμι Κάρτερ να έχει πλέον φύγει από τη ζωή, τα ζητήματα πολιτικής που κυριάρχησαν στην εποχή του στον Λευκό Οίκο έχουν ξαναζωντανέψει. Ο 39ος πρόεδρος των ΗΠΑ, που πέθανε την Κυριακή σε ηλικία 100 ετών, παίρνει τα εύσημα για περίπου τέσσερις δεκαετίες καλών έργων μετά την αποχώρησή του από το Οβάλ Γραφείο και την άδικη ευθύνη που του αποδόθηκε για τις οικονομικές συνθήκες που του κόστισαν μια δεύτερη θητεία στην ηγεσία της χώρας. Είτε είναι ο πληθωρισμός και η ενεργειακή κρίση που ταλάνισαν την κυβέρνησή του είτε οι υψηλότεροι μισθοί, οι δεσμοί με την Κίνα, η ειρήνη στη Μέση Ανατολή και η ανανεώσιμη ενέργεια που υπερασπίστηκε, η κληρονομιά του είναι τόσο σημαντική όσο ποτέ.

Ο Κάρτερ έζησε αρκετά ώστε οι νέες γενιές να γνωρίζουν λιγότερα για την προεδρία του από την αφοσίωσή του στην κατασκευή οικονομικών σπιτιών, στην παρακολούθηση εκλογών σε όλο τον κόσμο και στην καταπολέμηση του σκουληκιού της… Γουινέας. Σε μεγαλύτερους Αμερικανούς και φοιτητές της πολιτικής, ο πρώην αγρότης φιστικιών της Τζόρτζια και αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, που κάποτε κατέβηκε σε έναν κατεστραμμένο καναδικό πυρηνικό αντιδραστήρα για να βοηθήσει στην αποτροπή μιας πλήρους κατάρρευσης, συνδέεται συχνά με μια μακρά κρίση ομηρίας στο Ιράν και την ομιλία του 1979 στην οποία περιέγραψε μια «κρίση εμπιστοσύνης» σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αυτό που ξεχάστηκε σε μεγάλο βαθμό από αυτή την ομιλία στο έθνος, ήταν η κραυγή του Κάρτερ. Κάλεσε μία χώρα απογοητευμένη από τις ανελέητες αυξανόμενες τιμές, τις ελλείψεις καυσίμων και τη συνακόλουθη αύξηση της ανεργίας, να ενωθεί γύρω από την αιτία της ενεργειακής ασφάλειας και τον περιορισμό της εξάρτησης από τις ξένες προμήθειες. Ο Κάρτερ υποστήριξε τις ποσοστώσεις εισαγωγών, έναν απροσδόκητο φόρο κερδών στους παραγωγούς πετρελαίου, τις επενδύσεις στα μέσα μαζικής μεταφοράς και κάλεσε τους μέσους Αμερικανούς να μειώσουν τους θερμοστάτες τους.

Τα ηλιακά πάνελ που εγκατέστησε ο Κάρτερ στην οροφή του Λευκού Οίκου συμβόλιζαν την αποστολή του για τη χώρα να παράγει το 20% της ενέργειάς της από ανανεώσιμες πηγές έως το 2000. Αργότερα αφαιρέθηκαν από τον Ronald Reagan, ο οποίος τον νίκησε στην ψηφοφορία το 1980.

Ο Ρεπουμπλικανός διάδοχός του επίσης καρπώθηκε επίσης μεγάλο μέρος από τα πολιτικά οφέλη από την οδυνηρή προσπάθεια του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Πολ Βόλκερ για τον περιορισμό του πληθωρισμού, ο οποίος είχε διπλασιαστεί σε περισσότερο από 13% κατά τη διάρκεια της θητείας του Κάρτερ.

Ωστόσο, ο πρώην κυβερνήτης της Γεωργίας διόρισε τον κεντρικό τραπεζίτη.

Εν τω μεταξύ, η καθιέρωση από τον Κάρτερ  διπλωματικών σχέσεων με την Κίνα εκτονώθηκε από τις στρατιωτικές εντάσεις στην Ασία και άνοιξε το δρόμο για τις Ηνωμένες Πολιτείες να εισάγουν φθηνότερα αγαθά. Οι Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ, που συγκάλεσε τους ηγέτες της Αιγύπτου και του Ισραήλ για να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο για την ειρήνη στην ταραχώδη περιοχή, αντιπροσώπευαν μια από τις ισχυρότερες και πιο αφοσιωμένες προσπάθειες ενός προέδρου των ΗΠΑ για να σημειώσει πρόοδο στη διαμάχη. Πίεσε επίσης με επιτυχία για αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 45%.

Σχεδόν όλα αυτά τα ζητήματα βρίσκονται τώρα ξανά στην πρώτη γραμμή της αμερικανικής οικονομικής συζήτησης. Ο Κάρτερ έμαθε με τον δύσκολο τρόπο ότι οι ψηφοφόροι δίνουν προτεραιότητα στις θέσεις εργασίας και στους λογαριασμούς παντοπωλείων σε σχέση με μακροπρόθεσμα ζητήματα. Ωστόσο, εάν οι νομοθέτες αποδειχθούν πιο πρόθυμοι να αγκαλιάσουν τη διορατική και μεθοδική προσέγγιση του εκλιπόντος προέδρου, υπάρχει κάθε λόγος να περιμένουμε μια νέα κρίση εμπιστοσύνης.