Στο παραδόξως ηλιόλουστο, στα όρια του καλοκαιρινού, Λονδίνο, που μόλις έχει υποδεχτεί δεκάδες χιλιάδες δρομείς για τον ετήσιο μαραθώνιο, δεν αντικατοπτρίζεται η οικονομική κατάσταση του Ηνωμένου Βασιλείου. Από τη μια έχουμε τη γεμάτη από υπερμεγέθεις γερανούς, λόγω της ραγδαίας ανοικοδόμησης, πρωτεύουσα στην οποία η επίδειξη ακραίου πλούτου ξεχωρίζει.
Από την άλλη, στην υπόλοιπη χώρα παρατηρείται ραγδαία αλλαγή του οικονομικού σκηνικού, στην καρδιά της κατανάλωσης, στα εστιατόρια και τα μπαρ, όπου η οικονομική δυσπραγία εκτινάχθηκε κατά 31% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2025 και κατά 26% στον τουρισμό.Το πρόβλημα για τους συγκεκριμένους τομείς είναι ότι τα χειρότερα δεν τα έχουν δει ακόμα, καθώς οι υψηλοί δασμοί που επηρεάζουν το κλίμα βρίσκονται ακόμα στο στάδιο των διαπραγματεύσεων, ενώ οι Βρετανοί αναμένουν και τις εγχώριες αυξήσεις φόρων λόγω της τεράστιας τρύπας που έχουν βρει στον προϋπολογισμό του κράτους οι Εργατικοί του Κιρ Στάρμερ.
Την περασμένη εβδομάδα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έκοψε τις προβλέψεις του για τις προοπτικές ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου τα επόμενα δύο χρόνια περισσότερο από ό,τι το έκανε για οποιαδήποτε άλλο κορυφαίο ευρωπαϊκό κράτος. Πρόκειται για παρόμοια εικόνα με αυτήν που συναντάμε και στις μεγάλες χώρες της ΕΕ, την Ιταλία και τη Γαλλία, που βλέπουν τα χρέη τους να φουσκώνουν και ο λογαριασμός νέων μέτρων να αυξάνεται.
Σε αυτό το ευρωπαϊκό τοπίο η Ελλάδα αναδεικνύεται ένας μάλλον απρόσμενος πρωταγωνιστής, ενταγμένη σε ένα γκρουπ μικρών χωρών κυρίως του ευρωπαϊκού Νότου που αναπτύσσονται με πολλαπλάσιους των άλλων ρυθμούς, αλλά μειώνουν με ταχύτητα και τα χρέη τους. Για κάποιον λόγο, έγκυροι αναλυτές ακόμα δεν θεωρούν πιθανή τη μετάδοση προβλημάτων από τους μεγάλους προς τους «μικρούς», όπως η Ελλάδα, λες και η βασική πηγή εσόδων τους, ο τουρισμός, δεν βασίζεται στην έλευση τουριστών από αυτές τις χώρες.
Οι έπαινοι ωστόσο προς τη χώρα περισσεύουν. Είναι σαφές ότι πάμε καλύτερα από άλλους, αλλά δεν είμαστε καλύτερα από τους περισσότερους.
Μας συγχαίρουν για τα δημοσιονομικά, για τον ρυθμό ανάπτυξης, για τη μείωση του χρέους, αλλά όσο μπαίνουμε στο κομμάτι των πραγματικών αλλαγών στον τρόπο που λειτουργεί η οικονομία, οι διθύραμβοι περιορίζονται. Οι μεγάλες επιχειρήσεις ασφυκτιούν. Βγάζουν κάποια σχετικά εύκολα λεφτά στη μετά τα μνημόνια περίοδο, αλλά πλέον αυτό το κλίμα εξαντλείται και αρχίζουν να κοιτούν προς το εξωτερικό για την ανάπτυξη των εργασιών τους.
Οι μικρότερες επιχειρήσεις, ειδικά οι εξαγωγικές, αναζητούν ακόμα ένα διευκολυντικό από το κράτος πλαίσιο λειτουργίας τους. «Μαζέψαμε τα φρούτα που κρέμονται χαμηλά στο δέντρο», ανέφερε ο νομπελίστας κύπριος οικονομολόγος Χριστ. Πισσαρίδης. Κάναμε μόνο τα εύκολα και δεν αγγίξαμε τα δύσκολα, υπονόησε ο άνθρωπος που ηγήθηκε του σχεδίου μεγάλων μεταρρυθμίσεων στην οικονομία που συντάχθηκε στην αρχή αυτής της διακυβέρνησης και υποτίθεται ότι θα ήταν ο μπούσουλας αυτής της δεκαετίας.
Η χώρα αναζητεί σχεδόν παντού εργαζόμενους και εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες δεν έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν, μένουν εκτός αγοράς εργασίας, καθώς η οικογένεια δεν ξέρει τι να κάνει τα παιδιά της. Η πλειονότητα των επιχειρήσεων που δημιουργούνται, είναι ένα μικρό κατάστημα με έναν ή με κανέναν υπάλληλο, που στην καλύτερη των περιπτώσεων αρκεί για την επιβίωση του ιδιοκτήτη και της οικογένειάς του. Το να αναπαυθούμε πάνω στις «δάφνες» της σημερινής επιτυχίας μας είναι το πιο εύκολο.
Το δύσκολο είναι να ψαχτούμε, ώστε να πάμε ακόμα καλύτερα, καθώς τα προβλήματα των άλλων μπορεί να χτυπήσουν πιο σύντομα από ό,τι νομίζουμε και τις δικές μας πόρτες.
