Χωρίς ζημιά, αλλά με παλιές πληγές

Από την αρχή της χρονιάς έχουν συμβεί τα εξής: η μεγαλύτερη αλλαγή στην εμπορική πολιτική των ΗΠΑ εδώ και έναν αιώνα, η μεγαλύτερη αλλαγή στη δημοσιονομική πολιτική της Γερμανίας μετά την επανένωση και, το πιο σημαντικό, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις υποχώρησης της γεωπολιτικής ηγεσίας των ΗΠΑ επίσης για πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν είναι και λίγα για τις πρώτες 100 μέρες της διακυβέρνησης Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ.

Συμβαίνουν όλα αυτά και η Ελλάδα δείχνει για την ώρα όχι μόνο να μην επηρεάζεται, αλλά να ωφελείται. Ηδη υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις στην αγορά κεφαλαίου ότι παρατηρείται σοβαρός επαναπατρισμός ευρωπαϊκών κεφαλαίων από τις ΗΠΑ και ένα μέρος τους καταλήγει επενδεδυμένο και στη χώρα μας. Για την ώρα στην αγορά ομολόγων, στο Χρηματιστήριο και σε κάποιες συναλλαγές στα ακίνητα. Σε κάθε περίπτωση μπαίνει φρέσκο χρήμα στην οικονομία.

Παράλληλα στα δημοσιονομικά, τα έσοδα συνεχίζουν να υπεραποδίδουν και τα πρωτογενή πλεονάσματα να «αβγατίζουν». Ηδη για την τρέχουσα χρονιά έχουμε δεσμευτεί για πρωτογενές πλεόνασμα 3,2%, έναντι 2,6% που προβλεπόταν πριν από ένα τετράμηνο, κατά την ψήφιση του προϋπολογισμού.

Ενας άλλος πονοκέφαλος, αυτός του πληθωρισμού, δείχνει να απομακρύνεται, λόγω και των πολύ χαμηλών τιμών του πετρελαίου που έφεραν οι πολιτικές του αμερικανού προέδρου. Στη μέτρηση της Eurostat, επιβραδύνθηκε για την Ελλάδα στο 2,7% τον Απρίλιο από 3,1% τον Μάρτιο και η τάση είναι πτωτική, γεγονός που επέτρεψε στο αρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης να δρομολογήσει την πλήρη κατάργηση των «πανδημικών» πλαφόν στο περιθώριο κέρδους που είχαν επιβληθεί σε μεγάλο μέρος της αγοράς τον Σεπτέμβριο του 2021.

Η ελληνική μεταποίηση επίσης δεν δείχνει να επηρεάζεται αρνητικά. Υπήρξε σταθερή βελτίωση των λειτουργικών συνθηκών στο ξεκίνημα του δεύτερου τριμήνου. Η παραγωγή αυξάνεται όπως και οι νέες παραγγελίες, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Απριλίου. Οι εταιρείες «μαζεύτηκαν» λίγο περιορίζοντας τον ρυθμό αύξησης των προσλήψεων και των αγορών πρώτων υλών. Ωστόσο η εκτίμηση για το επόμενο διάστημα δείχνει ισχυρή ανάπτυξη στον κλάδο, συνολικά ανάπτυξη κατά 3,2% για όλο το 2025.

Σε επίπεδο κλίματος στην οικονομία, όπως το καταγράφει κάθε μήνα το ΙΟΒΕ, παρατηρείται σχετική σταθερότητα με μικρές διακυμάνσεις, σημάδι της γενικά σταθερής πορείας της εγχώριας οικονομίας, πιθανότατα και μιας στάσης αναμονής για πιθανές εξελίξεις. Η έναρξη του τουρισμού αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω βελτίωση για πλήθος κλάδων της οικονομίας, που επηρεάζονται από τον τζίρο των τουριστών.

Εκεί που υπάρχει πρόβλημα είναι στην καταναλωτική εμπιστοσύνη. Οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας εντάθηκαν. Αντίστοιχα άσχημα κινήθηκαν και εκείνες για τη δική τους οικονομική κατάσταση. Ως αποτέλεσμα εξασθένησαν οι προβλέψεις για σημαντικές αγορές, ενώ περιορίστηκε η πρόθεση για αποταμίευση. Ολο αυτό το κλίμα δύσκολα θα αλλάξει αν η κυβέρνηση δεν βρει τρόπο να δημιουργήσει ένα περιβάλλον καλύτερων αμοιβών, χωρίς να πλήξει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ενδεχομένως μέσω της μείωσης φόρων και εισφορών που επιβαρύνουν τους μισθούς, αλλά και να περιορίσει προβλήματα με μεγάλο κοινωνικό αποτύπωμα όπως η στεγαστική κρίση. Αλλά αυτά δεν είναι θέματα που αφορούν τις πολιτικές Τραμπ, είναι δικά μας προβλήματα και απαιτούν λύσεις από εμάς.