Δημόσια διαβούλευση σχετικά με έναν κατάλογο εισαγωγών από τις ΗΠΑ που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο αντιμέτρων από την ΕΕ, ξεκίνησε η Κομισιόν, εάν οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις ΕΕ-ΗΠΑ δεν οδηγήσουν σε αμοιβαία επωφελές αποτέλεσμα και στην άρση των αμερικανικών δασμών.
Ο κατάλογος που τέθηκε σε διαβούλευση αφορά εισαγωγές από τις ΗΠΑ αξίας 95 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων . Η Επιτροπή διεξάγει επίσης διαβουλεύσεις σχετικά με πιθανούς περιορισμούς σε ορισμένες εξαγωγές απορριμμάτων χάλυβα και χημικών προϊόντων της ΕΕ προς τις ΗΠΑ, αξίας 4,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η διαβούλευση αυτή έχει σχεδιαστεί για να εξετάσει τόσο τους καθολικούς δασμούς των ΗΠΑ όσο και τους δασμούς σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά αυτοκινήτων.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με άλλους εμπορικούς εταίρους για την εξεύρεση νέων διεξόδων εξαγωγής και τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού
Οι προτεραιότητες
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, από τότε που οι ΗΠΑ επέβαλαν τους αδικαιολόγητους και επιβλαβείς δασμούς τους, η ΕΕ έχει δώσει προτεραιότητα στην εξεύρεση μιας αμοιβαία επωφελούς και ισορροπημένης λύσης μέσω διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της 90ήμερης μερικής αναστολής των δασμών που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ. Οι διαπραγματεύσεις αυτές βρίσκονται σε εξέλιξη τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο. Η ΕΕ συνεχίζει να προετοιμάζει πιθανά αντίμετρα για την υπεράσπιση των καταναλωτών και της βιομηχανίας της, παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις και σε περίπτωση που αυτές δεν οδηγήσουν σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Ενώ η δημόσια διαβούλευση είναι απαραίτητο βήμα σε αυτή τη διαδικασία, δεν οδηγεί αυτόματα στην έγκριση αντιμέτρων.
Παράλληλα, η ΕΕ θα κινήσει επίσης διαδικασία προσφυγής στον ΠΟΕ κατά των ΗΠΑ σχετικά με τους καθολικούς, λεγόμενους «αμοιβαίους» δασμούς και τους δασμούς σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά αυτοκινήτων, υποβάλλοντας επίσημα αίτημα για διαβουλεύσεις. Η ΕΕ έχει την αδιαμφισβήτητη άποψη ότι αυτοί οι δασμοί παραβιάζουν κατάφωρα τους θεμελιώδεις κανόνες του ΠΟΕ. Στόχος της ΕΕ είναι, επομένως, να επιβεβαιώσει ότι οι διεθνώς συμφωνημένοι κανόνες έχουν σημασία και ότι δεν μπορούν να αγνοηθούν μονομερώς από κανένα μέλος του ΠΟΕ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Τέλος, η Επιτροπή συνεχίζει να παρακολουθεί προσεκτικά την πιθανή εκτροπή των παγκόσμιων εξαγωγών προς την αγορά της ΕΕ , η οποία θα μπορούσε να προκληθεί από τους δασμούς που επιβάλλουν οι ΗΠΑ σε τρίτες χώρες. Επιπλέον, η Επιτροπή θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με άλλους εμπορικούς εταίρους για την εξεύρεση νέων διεξόδων εξαγωγής και τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού.
«Οι δασμοί έχουν ήδη αρνητικό αντίκτυπο στις παγκόσμιες οικονομίες. Η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη στην εξεύρεση διαπραγματευμένων αποτελεσμάτων με τις ΗΠΑ. Πιστεύουμε ότι μπορούν να γίνουν καλές συμφωνίες προς όφελος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ταυτόχρονα, συνεχίζουμε να προετοιμαζόμαστε για όλα τα ενδεχόμενα και η διαβούλευση που ξεκίνησε σήμερα θα μας βοηθήσει να καθοδηγηθούμε σε αυτό το απαραίτητο έργο», σχολίασε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Τα επόμενα βήματα
Η Επιτροπή θα ενεργήσει βάσει του Κανονισμού Επιβολής της ΕΕ, θεωρώντας τα μέτρα των ΗΠΑ ως μέτρα διασφάλισης. Ως πρώτο βήμα σε αυτή τη διαδικασία, όποιος επηρεάζεται από πιθανά μέτρα αναπροσαρμογής που εξετάζονται επί του παρόντος από την ΕΕ καλείται να υποβάλει τις απόψεις του εντός τεσσάρων εβδομάδων, συμπεριλαμβανομένων των απόψεων σχετικά με τον αντίκτυπο των δασμών των ΗΠΑ. Κατά συνέπεια, η διαβούλευση θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 10 Ιουνίου.
Με βάση τα στοιχεία που θα συλλεχθούν, η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει την πρότασή της για την έγκριση αντιμέτρων και θα συμβουλευτεί τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της λεγόμενης διαδικασίας επιτροπολογίας . Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, η Επιτροπή στοχεύει να έχει έτοιμη προς χρήση τη νομική πράξη που επιβάλλει τα αντίμετρα σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ δεν οδηγήσουν σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα.
Παράλληλα, μόλις η ΕΕ υποβάλει επίσημα το αίτημά της για διαβουλεύσεις στον ΠΟΕ σύντομα, τα δύο μέρη θα έχουν έως και δύο μήνες για να βρουν μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Εάν οι διαβουλεύσεις αποτύχουν, η ΕΕ θα μπορεί να ζητήσει τη σύσταση μιας επιτροπής, η οποία θα αξιολογήσει την ουσία της υπόθεσης.
Οι «αμοιβαίοι δασμοί»
Στις 2 Απριλίου, ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε την εισαγωγή των λεγόμενων «αμοιβαίων» δασμών, οι οποίοι για τα προϊόντα της ΕΕ ορίστηκαν στο 20%. Οι ΗΠΑ επέβαλαν επίσης δασμό 25% σε όλες τις εισαγωγές οχημάτων και ανταλλακτικών αυτοκινήτων.
Αυτά ανακοινώθηκαν επιπλέον των δασμών 25% στις εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου και παράγωγων προϊόντων που πρότειναν οι ΗΠΑ στις 10 Φεβρουαρίου 2025.
Η Κομισιόν απάντησε ανακοινώνοντας την προετοιμασία αντιμέτρων της ΕΕ κατά των ΗΠΑ, σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις για την άρση αυτών των δασμών αποτύχουν.
Στις 9 Απριλίου, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν 90ήμερη παύση του ειδικού για την ΕΕ δασμού 20%, αφήνοντας σε ισχύ έναν δασμό 10%. Σε απάντηση, στις 14 Απριλίου, η ΕΕ ανέστειλε για 90 ημέρες μια σειρά προγραμματισμένων αντιμέτρων κατά των αμερικανικών δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ, ώστε να δοθεί χώρος για διαπραγματεύσεις.
Επί του παρόντος, 379 δισεκατομμύρια ευρώ εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ (ή το 70% των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ) υπόκεινται σε νέους δασμούς (συμπεριλαμβανομένων των δασμών που τέθηκαν σε παύση) από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ήδη, οι δασμοί των ΗΠΑ αυξάνουν το κόστος για τις επιχειρήσεις, καταστέλλουν την ανάπτυξη, τροφοδοτούν τον πληθωρισμό και εντείνουν την οικονομική αβεβαιότητα.
