Τρία νέα ψηφιακά «όπλα» προσθέτει στη φαρέτρα της η ΑΑΔΕ, ενισχύοντας τη στρατηγική της για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης στην Ελλάδα. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, με στόχο την ενσωμάτωση σύγχρονων τεχνολογιών στη φορολογική διαδικασία, εφαρμόζει τρία καινοτόμα ψηφιακά εργαλεία που ενισχύουν τη διαφάνεια και την άμεση καταγραφή των συναλλαγών των επιχειρήσεων.
Όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, μιλώντας στο 5ο OT FORUM, η κυβέρνηση δείχνει να έχει «ποντάρει» πολλά στα επιπλέον έσοδα που προκύπτουν από τη μείωση της φοροδιαφυγής, καθότι η περυσινή συγκομιδή ανήλθε περίπου στα 2 δισ. ευρώ. Και αυτό συνέβη με την εξάμηνη εφαρμογή των POS και του myDATA.
Οι άξονες κατά της φοροδιαφυγής
Αναφερόμενος σε επόμενα μέτρα κατά τη φοροδιαφυγής, ο κ. Πιερρακάκης σημείωσε τους εξής τρεις άξονες:
- Το ψηφιακό πελατολόγιο, που θα καταγράφει τις επαγγελματικές συναλλαγές και τις σχέσεις προμηθευτών–πελατών με αυτοματοποιημένο τρόπο
- Το ψηφιακό δελτίο αποστολής, που θα καταγράφει και θα ελέγχει τις εμπορευματικές μεταφορές σε πραγματικό χρόνο
- Το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, το οποίο θα εντοπίζει περιπτώσεις αδήλωτων ενοικίων και εισοδημάτων
Ακόμη, πρόσθεσε πως η ψηφιοποίηση σε κάνει «να λαμβάνεις έσοδα από εκεί που δε μπορούσες πριν». « Το κομμάτι που δεν έχει εφαρμοστεί, θα το δείτε να εφαρμόζεται» συμπλήρωσε για να προσθέσει ότι «βήμα βήμα θα το δείτε να πιάνει όλο το κομμάτι».
Σταδιακή ενεργοποίηση
Όπως επισημαίνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφορικά με τα τρία νέα εργαλεία, που ενεργοποιούνται σταδιακά, αυτά περιλαμβάνουν: το ψηφιακό πελατολόγιο για επιχειρήσεις του κλάδου αυτοκινήτου, την υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση και την ψηφιακή παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών. Κάθε μέτρο αποσκοπεί στη βελτίωση της παρακολούθησης των συναλλαγών
1. Ψηφιακό Πελατολόγιο στον Κλάδο Αυτοκινήτου
Από την 1η Ιουλίου 2025, το ψηφιακό πελατολόγιο καθίσταται υποχρεωτικό για επιχειρήσεις του κλάδου αυτοκινήτου. Το μέτρο αφορά συνεργεία επισκευής, φανοποιεία, πλυντήρια αυτοκινήτων, επιχειρήσεις ενοικίασης οχημάτων, καθώς και καταστήματα εγκατάστασης συναγερμών και ηχοσυστημάτων.
Η διαδικασία είναι απλή: ο επαγγελματίας σκανάρει την πινακίδα του οχήματος μέσω κινητού τηλεφώνου και καταχωρίζει τα δεδομένα στην ψηφιακή πλατφόρμα. Κατά την ολοκλήρωση της συναλλαγής, προσθέτει τα παραστατικά (τιμολόγιο ή απόδειξη), μαζί με την ημερομηνία και την ώρα. Έτσι, η ΑΑΔΕ έχει άμεση εικόνα των συναλλαγών και τη δυνατότητα ελέγχων.
Η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου αποκάλυψε σημαντικά ποσοστά φοροδιαφυγής στον κλάδο: τα συνεργεία κατέγραψαν 67%, τα πλυντήρια αυτοκινήτων 60%, και τα parking 41%. Η πλήρης εφαρμογή του ψηφιακού πελατολογίου αναμένεται να μειώσει σημαντικά αυτές τις αποκλίσεις.
Για κάθε παράβαση ή καθυστέρηση στην υποβολή των δεδομένων προβλέπεται πρόστιμο 100 ευρώ. Εξαιρέσεις ισχύουν για ορισμένες επιχειρήσεις, όπως αυτές χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και εξειδικευμένων υπηρεσιών.
2. Υποχρεωτική Ηλεκτρονική Τιμολόγηση
Ένα ακόμα βασικό βήμα για την ενίσχυση της φορολογικής διαφάνειας είναι η καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Η ΑΑΔΕ προγραμματίζει σταδιακή υποχρεωτική εφαρμογή, αρχικά από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Η ηλεκτρονική τιμολόγηση επιτρέπει την παρακολούθηση των συναλλαγών σε πραγματικό χρόνο και την άμεση ανίχνευση παρατυπιών. Έχει ήδη εγκριθεί από την Κομισιόν και θεωρείται κρίσιμη για τον περιορισμό του ελλείμματος ΦΠΑ, το οποίο μειώθηκε από 29,1% το 2017 στο 13,7% το 2022 — με εκτιμήσεις για περαιτέρω μείωση σε μονοψήφιο ποσοστό το 2023.
Η ενσωμάτωση των στοιχείων στο σύστημα myDATA διασφαλίζει την ακρίβεια των δεδομένων και απλοποιεί τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ μέσω προσυμπληρωμένων εντύπων. Έτσι, οι επιχειρήσεις μπορούν να συμμορφώνονται ευκολότερα με τις υποχρεώσεις τους, ενώ η φορολογική διοίκηση έχει περισσότερα μέσα για να εντοπίζει άμεσα την απάτη.
3. Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής
Το τρίτο εργαλείο αφορά την υποχρεωτική ψηφιακή παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών μέσω της πλατφόρμας myDATA. Από τον Ιούνιο του 2025, οι επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο άνω των 200.000 ευρώ θα διαβιβάζουν υποχρεωτικά τα στοιχεία διακίνησης. Από την 1η Δεκεμβρίου 2025, η υποχρέωση επεκτείνεται σε όλες τις επιχειρήσεις.
Αυτό επιτρέπει στην ΑΑΔΕ να παρακολουθεί παραδόσεις και μεταφορές σε πραγματικό χρόνο, να διενεργεί διασταυρώσεις και να εντοπίζει παραβάσεις. Η διασύνδεση ταμειακών μηχανών και POS με το myDATA ενισχύει τη διαφάνεια, καταγράφοντας αυτόματα κάθε συναλλαγή.
Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύεται η προσπάθεια περιορισμού της φοροδιαφυγής, ιδιαίτερα στον τομέα του ΦΠΑ, και περιορίζονται οι αδήλωτες συναλλαγές.
Έρχονται οι «Ράμπο» της ομάδας «ΔΕΟΣ»
Στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου ρίχνονται οι ειδικές δυνάμεις της ΑΑΔΕ. Στις αρχές του καλοκαιριού αναλαμβάνουν δράση οι εφοριακοί και τελωνειακοί υπάλληλοι των Δυνάμεων Ελέγχου Οικονομικών Συναλλαγών (ΔΕΟΣ) οι οποίοι θα χειρίζονται τις πιο απαιτητικές υποθέσεις φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου.
Με κοινή δράση και συντονισμό και με τη πλήρη αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων και φορολογικών δεδομένων από το αρχείο της ΑΑΔΕ η ομάδα ΔΕΟΣ θα διενεργεί επιτόπιους ελέγχους και έρευνες σε υποθέσεις υψηλού φορολογικού και τελωνειακού ενδιαφέροντος με στόχο τον εντοπισμό περιπτώσεων «μαύρου χρήματος», απόκρυψης εισοδημάτων και τζίρου, λαθραίας διακίνησης προϊόντων, απάτες ΦΠΑ.
Θα μπορεί να «τρέχει» πιο άμεσα και αποτελεσματικά τις διαδικασίες διοικητικής συνδρομής και ανταλλαγής πληροφοριών με τρίτες χώρες, ενώ θα έχει πρόσβαση σε όλα τα νέα ελεγκτικά εργαλεία, αντλώντας σε πραγματικό χρόνο πληροφορίες και στοιχεία για το φορολογικό/τραπεζικό προφίλ των ελεγχόμενων φυσικών ή νομικών προσώπων.
Στη πρώτη γραμμή των ελέγχων θα μπουν επιχειρήσεις και κλάδοι με μεγάλο μερίδιο στη πίτα της οικονομικής δραστηριότητας.
Το στρατηγείο της νέας ελεγκτικής υπηρεσίας βρίσκεται στα Σεπόλια, στο κτίριο της Υπηρεσίας Ελέγχων Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων όπου μεταφέρεται και η Αίθουσα Επιχειρήσεων της ΑΑΔΕ, ώστε να υπάρχει καλύτερος συντονισμός όλων των ελεγκτικών υπηρεσιών, με ανάπτυξη κοινών δράσεων και κοινή οργάνωση ιδίως σε μεγάλες υποθέσεις.
Η ΔΕΟΣ, επωμίζεται μεγάλο μέρος του φορτίου των ελέγχων ειδικού ενδιαφέροντος. Θα συντονίζει τους ελέγχους, άμεσα και σε 24ωρη βάση, στοχεύοντας σε υποθέσεις υψηλού κινδύνου με τον κεντρικό θάλαμο επιχειρήσεων της ΑΑΔΕ να εξασφαλίζει ήχο και εικόνα σε πραγματικό χρόνο από τις επιχειρήσεις στο πεδίο, παρακολουθώντας με εικόνα από drones και ανιχνεύοντας το στίγμα πλωτών μέσων και βυτιοφόρων (GPS).