Επιχειρήσεις: Τα εφτά «αγκάθια» για τις επιχειρήσεις [γραφήματα]

Μεγάλα και…διαχρονικά είναι τα «αγκάθια» που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις της χώρας. Όπως αποτυπώθηκε και στην έρευνα «Σφυγμός του επιχειρείν» την οποία πραγματοποίησε ο ΣΕΒ σε συνεργασία με την MRB. δείχνει τις μεγαλύτερες ανησυχίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι Έλληνες επιχειρηματίες. Το γεγονός πάντως, στο οποίο στάθηκε ο πρόεδρος του ΣΕΒ Σπύρος Θεοδωρόπουλος είναι το ότι οι μεσαίες επιχειρήσεις είναι αυτές που δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις, καθώς δεν διαθέτουν ούτε το μέγεθος και τις υποδομές των μεγάλων, ούτε την ταχύτητα και την ευελιξία των μικρών.

Σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στην έρευνα τα  7 μεγαλύτερα εμπόδια είναι τα εξής: Φόροι και ασφαλιστικές εισφορές στην εργασία, κόστος ενέργειας, φορολογία επιχειρήσεων, γραφειοκρατία, μη επαρκής προστασία των επιχειρήσεων από τον αθέμιτο ανταγωνισμό στην Ελλάδα, ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό (εξειδικευμένο και μη), ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης.

Τα εμπόδια

Ούτε λίγο ούτε πολύ παραμένουν τα διαχρονικά εμπόδια που επηρεάζουν τη λειτουργία και ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, τα τρία πιο σημαντικά εμπόδια είναι το κόστος ενέργειας (93,9% και 78,1% αντίστοιχα), η φορολογία των επιχειρήσεων (86,8% και 82% αντίστοιχα) και οι φόροι και ασφαλιστικές εισφορές στην εργασία (85,5% και 83,8% αντίστοιχα). Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι βασικές προκλήσεις είναι οι ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό (71,5%), η γραφειοκρατία (69,6%) και οι φόροι και ασφαλιστικές εισφορές στην εργασία (68,9%).

Αναφορικά με το ενεργειακό κόστος, ο κ. Θεοδωρόπουλος υπογράμμισε ότι «στην Ελλάδα έχουμε πολύ ακριβό κόστος ενέργειας που οφείλεται σε διάφορους παράγοντες», ενώ αναφέρθηκε και την προσπάθεια που έκανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με τις επιστολές του προς την Κομισιόν, η οποία δεν καρποφόρησε.

Η έλλειψη προσωπικού αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Ο κ. Θεοδωρόπουλος ανέφερε ότι αντιμετωπίζουν δυσκολία εύρεσης προσωπικού χαμηλής εξειδίκευσης κυρίως σε τουρισμό, γεωργία και τομείς της Βιομηχανίας. Ακόμη εντοπίζονται ελλείψεις σε προσωπικό με υψηλή εξειδίκευση, όπως για παράδειγμα είναι οι μηχανικοί για software και hardware, αλλά και τεχνικοί οι οποίοι είναι απαραίτητοι στην παραγωγή.

Για το θέμα της φορολογίας των επιχειρήσεων, ο κ. Θεοδωρόπουλος τόνισε ότι ο ΣΕΒ δεν έχει θέσει κάποιο θέμα μείωσης των φορολογικών συντελεστών, αλλά έχει ζητήσει να αρθούν κάποια βάρη που μπήκαν στη δεκαετή κρίση, όπως είναι αυτό της προκαταβολής φόρου. Υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι «πρέπει να διορθωθούν κάποιες ρυθμίσεις, καθώς είναι δυσβάσταχτο κυρίως για τις εταιρείες που αναπτύσσονται γρήγορα» για να συμπληρώσει με νόημα πως «η προκαταβολή φόρου τιμωρεί τις ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες».

Για τον αθέμιτο ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις ο κ. Θεοδωρόπουλος εκτίμησε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να επιβάλει κάποιον αντισταθμιστικό δασμό», προσθέτοντας ότι «Δεν μπορεί δηλαδή να επιβαρυνόμαστε μόνο εμείς με δασμούς που έχουν σχέση με τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα και οι ανταγωνιστές μας όχι».

Κλιματική κρίση, τεχνητή νοημοσύνη και ανησυχία για το μέλλον

Σημαντικό ζήτημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις αποτελεί τόσο η κλιματική κρίση όσο και η αφομοίωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI), κάτι που αποτυπώθηκε και στη συγκεκριμένη έρευνα. Ουσιαστικά, για πάνω από τις μισές επιχειρήσεις, η κλιματική κρίση αποτελεί πρόβλημα για τη λειτουργία τους την επόμενη πενταετία

Για μία στις δύο επιχειρήσεις (50,7%), η κλιματική κρίση είναι μεγάλο πρόβλημα για τη λειτουργία τους την επόμενη πενταετία. Μάλιστα, για το θέμα της κλιματικής κρίσης, ο Θεοδωρόπουλος υπογράμμισε ότι είναι σημαντικός ο τομέας της γεωργίας, λόγω της έλλειψης υδάτινων πόρων και των μεγάλων θερμοκρασιακών αλλαγών, θα αντιμετωπίσει τα μεγαλύτερα προβλήματα, «τα οποία δεν ξέρω πως μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε».

Στην ΑΙ, οι επιχειρήσεις κινούνται δειλά. Πάνω από τις μισές, δεν σχεδιάζουν καμία σχετική πρωτοβουλία για την επόμενη χρονιά. Πάνω από τις μισές (55,1%), δεν σχεδιάζουν καμία σχετική πρωτοβουλία για την επόμενη χρονιά. Μία στις τέσσερις επιχειρήσεις (25,4%) κάνουν «κάτι» σε σχέση με την ΑΙ (κυρίως βρίσκονται στα πρώτα στάδια αξιοποίησης ή υλοποιούν πιλοτικά προγράμματα ΑΙ), ενώ το 18,5% σχεδιάζει να ξεκινήσει κάποιο πρόγραμμα ΑΙ μέσα στο 2025.

Για τη δική τους πορεία, οι επιχειρήσεις εμφανίζονται ικανοποιημένες, αλλά αντίστοιχα αυξάνονται οι προβληματισμοί τους για το μέλλον. Για δεύτερη χρονιά συνεχίζεται ανοδικά η εκτίμηση για τη δική τους πορεία με το 54,9% των επιχειρήσεων να δηλώνει ότι ο κύκλος εργασιών του αυξήθηκε. Ελαφρώς πιο συγκρατημένες είναι οι επιχειρήσεις για την πορεία του τζίρου τους στους επόμενους 12 μήνες, με το 43,6% να προβλέπει ότι θα αυξηθεί.

Παράλληλα, σύμφωνα πάντα με την έρευνα, οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να επενδύουν, αν και σε μικρότερο βαθμό. Το 20,4% των επιχειρήσεων προβλέπει ότι θα αυξήσει τις επενδύσεις του στους επόμενους 12 μήνες (vs. 22,8% το 2023), ενώ 25,5% θα τις κρατήσει σταθερές (vs. 30,3% το 2023). Αυξάνεται ωστόσο στο 49,2% από 37% το 2023, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνει ότι δεν θα πραγματοποιήσει επενδύσεις.

Χρειάζονται deals

Το γεγονός πάντως, στο οποίο στάθηκε ο κ. Θεοδωρόπουλος είναι το ότι οι μεσαίες επιχειρήσεις είναι αυτές που δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις, καθώς δεν διαθέτουν ούτε το μέγεθος και τις υποδομές των μεγάλων, ούτε την ταχύτητα και την ευελιξία των μικρών.

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ υπογράμμισε ότι «δεν πρέπει να βγουν οι μεσαίες επιχειρήσεις από το σύστημα, αλλά να τις βοηθήσουμε να μεγαλώσουν είτε με οργανική ανάπτυξη, είτε με συγχωνεύσεις», προσθέτοντας ότι βασική επιδίωξη είναι να δοθούν από το κράτος φορολογικά κίνητρα για συγχωνεύσεις καθώς αυτές δημιουργούν μεγαλύτερα σχήματα, με μεγαλύτερες δυνατότητες για επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία, δομές και συστήματα, αλλά και ευκολότερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το τελευταίο ανέφερε ότι τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν μεσαίες εταιρείες μεγέθους 10-25 εκατ. ευρώ.