Αύξηση 5% κατέγραψε το 2024, το τραπεζικό δανειακό χαρτοφυλάκιο της ελληνικής ναυτιλίας φτάνοντας τα 53,510 δισ. δολ. (εκταμιευμένα και δεσμευμένα δάνεια), αντιστρέφοντας την πτωτική πορεία των τελευταίων δύο ετών (50,891 δισ. δολ. το 2023 και 51,90 δισ. δολ το 2022).
Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα της Petrofin Research οι ελληνικές τράπεζες σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση, στο δανειακό χαρτοφυλάκιο της ναυτιλίας (17,5%), συνεχίζοντας την έντονα ανοδική πορεία τους. Οι ελληνικές τράπεζες μείωσαν τα περιθώρια δανείων και έγιναν πολύ πιο ανταγωνιστικές από τις διεθνείς τράπεζες.
Η ελληνική ναυτιλία και η UBS
Η UBS (Credit Suisse) παραμένει στην πρώτη θέση με χαρτοφυλάκιο 5,2 δισ. δολ και αύξηση 2%, αλλά στις επόμενες θέσεις βρίσκονται ελληνικές τράπεζες.
Ειδικότερα η Eurobank με 4,6 δισ. δολ χαρτοφυλάκιο και αύξηση 14,91% είναι δεύτερη, ενώ στην τρίτη θέση ακολουθεί η Τράπεζα Πειραιώς με 4,47 δισ. δολ και άνοδο 20,81%. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η ποσοστιαία αύξηση (27,35%) του χαρτοφυλακίου της Εθνικής Τράπεζας που ακολουθεί με 4,23 δισ. δολ. Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνει η Alpha Bank με 3,87 δισ. δολ χαρτοφυλάκιο και άνοδο 7,44%.
Η νέα συγχωνευμένη τράπεζα Attica–Παγκρήτια βελτίωσε σημαντικά τη θέση (βρίσκεται στην 24η ) με αύξηση χαρτοφυλακίου 173,67% στα 203 εκατ. δολ ενώ η Aegean Baltic Bank με άνοδο 1,26% βρίσκεται στη 19η θέση με 419,24 εκατ. δολ. Όλες μαζί ελέγχουν το 33,5% του συνολικού χαροφυλακίου δανείων της ελληνικής ναυτιλίας.
Η χρηματοδότηση sale and lease back
Αναφερόμενη στις γενικότερες τάσεις η Petrofin επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι η χρηματοδότηση Sale and Leaseback (SLB) ανταγωνίστηκε έντονα τις τράπεζες για τη χρηματοδότηση νέων και μεταχειρισμένων πλοίων. Παρ’ όλα αυτά, οι τράπεζες αύξησαν το χαρτοφυλάκιο τους.
Το 2024 ήταν μια επιτυχημένη χρονιά για την χρηματοδότηση της ελληνικής ναυτιλίας, η οποία αυξήθηκε κατά 5% σε ετήσια βάση, σημειώνει η Petrofin. Ωστόσο, το εύθραυστο γεωπολιτικό κλίμα και, γενικά, η ατονία της αγοράς κατά την εξέλιξη του 2025 δεν στήριξαν τη νέα χρηματοδότηση πλοίων.
Oι δασμοί Τραμπ
Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, το μείζον ζήτημα είναι οι επαναδιαπραγματεύσεις των δασμών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. «Είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς τι θα συμβεί και τις επιπτώσεις που θα έχει αυτό στη ναυτιλία και την ελληνική χρηματοδότηση», σημειώνει η έρευνα της Petrofin.
Και συμπληρώνει: «Είναι δίκαιο να πούμε ότι η εκλογή Τραμπ και οι επακόλουθες αυξήσεις των δασμών τόσο στους συμμάχους όσο και στους μη συμμάχους επηρέασαν αρνητικά την παγκόσμια οικονομική τάξη, τις οικονομικές προοπτικές, το διεθνές εμπόριο, τη ναυτιλία και, κατά συνέπεια, τη χρηματοδότηση των πλοίων. Η πιο πρόσφατη περίοδος 90 ημερών για την αναστολή των δασμών, και πιο συγκεκριμένα για τις κινεζικές εισαγωγές στο 30% και για τις αμερικανικές εισαγωγές στο 10%, χαιρετίστηκε ως μια θετική πορεία προς τα εμπρός με όλο τον σκεπτικισμό που φέρνουν στην αγορά τέτοιες ακραίες ταλαντώσεις. Κάποια παρηγοριά αντλείται από την προφανή προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να επιτύχει εμπορικές συμφωνίες προτού η αρνητική επίδραση των δασμών επηρεάσει τις ΗΠΑ και την κοινή γνώμη».
Παρά το παραπάνω γενικό αβέβαιο περιβάλλον σε όλα τα μέτωπα, οι τράπεζες εξακολουθούν να διατηρούν τη διάθεση δανειοδότησης εστιάζοντας στο πελατολόγιό τους που εξακολουθεί να έχει παραγγελίες νεότευκτων πλοίων προς χρηματοδότηση. Στην πραγματικότητα, από συζητήσεις με τους κορυφαίους δανειστές, είδαμε καλή αύξηση των χορηγήσεων από όλες τις τράπεζες το 2025-Q1.
Λόγω του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, η κινεζική χρηματοδοτική μίσθωση έχει επίσης πληγεί, καθώς μόνο οι τοπικοί Κινέζοι ιδιοκτήτες συνεχίζουν προς το παρόν να χρηματοδοτούν πλοία μέσω αυτής της μεθόδου.
