Κοινή λογική και ΑΙ

Εσχάτως έχει μπει στη ζωή μας ο όρος Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence ή ΑΙ στα αγγλικά) και μάλιστα, κάθε μέρα που περνάει, γίνονται όλο και πιο ξεκάθαρα τα πράγματα αναφορικά με τις διευκολύνσεις που μπορεί να προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία σε μία σειρά από διαδικασίες που μέχρι πρότινος για να γίνουν απαιτούνταν πολλές εργατοώρες.

Μία από αυτές είναι ο εντοπισμός εστιών φοροδιαφυγής. Παλαιότερα, που δεν υπήρχαν τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, οι εξ αποστάσεως διασταυρώσεις, το αυτοματοποιημένο δείγμα ελέγχου και πολλά άλλα, ο έλεγχος και το κυριότερο η αποτελεσματικότητά του βασιζόταν σχεδόν αποκλειστικά στις γνώσεις και τις δεξιότητες του εφοριακού – ελεγκτή, στην εντιμότητά του, στη διάθεσή του να φτάσει μία υπόθεση μέχρι τέλους.

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει καταφέρει πολλές από τις παραπάνω δεξιότητες να τις ενισχύσει ενώ άλλες μπορεί να τις ελέγξει. Σε καμία περίπτωση όμως δεν έχει καταργήσει ή αντικαταστήσει αυτό που ονομάζουμε κοινή λογική.

Για παράδειγμα, δεν χρειάζεται η συνδρομή της τεχνητή νοημοσύνης για να καταλάβει κανείς ότι μεγάλος αριθμός πολιτών, από εκείνους που δηλώνουν ετησίως έως 10.000 ευρώ, φοροδιαφεύγει όταν οι ίδιοι φορολογούμενοι φαίνεται να διαθέτουν ακίνητη και κινητή περιουσία δυσανάλογη με τα πραγματικά εισοδήματα που δηλώνουν. Εδώ η κοινή λογική υπερτερεί της τεχνητής νοημοσύνης και το καλύτερο που έχουν να κάνουν όσοι εξακολουθούν να φοροδιαφεύγουν είναι να αντιληφθούν ότι αργά η γρήγορα τα συστήματα της εφορίας θα τους εντοπίσουν και τότε θα κληθούν να πληρώσουν ότι έκλεψαν από όλους εμάς και με τόκο.

Ήδη, σύμφωνα με τα στοιχεία στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), έχουν τεθεί στο στόχαστρο 2.800.000 φορολογικές δηλώσεις όπου εμφανίζονται οι πολίτες να δηλώνουν λίγα και να ξοδεύουν πολλά. Εδώ βέβαια μπορεί να επικαλεστεί κάποιος ότι αυτό συμβαίνει γιατί γίνεται ανάλωση κεφαλαίου – δηλαδή εισοδημάτων – παλαιοτέρων ετών. Και αυτό μπορεί να ελεγχθεί αν όντως έτσι είναι. Αλλά η κοινή λογική λέει ότι δεν μπορεί κάποιος να φορτώνει τις πιστωτικές κάρτες και να πραγματοποιεί υπέρογκες δαπάνες συστηματικά χωρίς να δικαιολογούνται από τα πραγματικά του εισοδήματα. Ακόμη και το λαχείο να έχει κερδίσει οφείλει να το δηλώσει για να μπορεί να δικαιολογήσει δαπάνες δυσανάλογες των εισοδημάτων του.

Πάντως, είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν φορολογούμενοι που στερούνται κοινής λογικής όταν πιστεύουν ότι μπορούν να συνεχίσουν να φοροδιαφεύγουν στα «μούτρα της εφορίας» και να μην αντιλαμβάνονται ότι κάτι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια με τις διασταυρώσεις και τις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Ακόμη και μαύρο χρήμα να χρησιμοποιούν αυτό από κάπου έχει ξεκινήσει τη διαδρομή του και εκεί ακριβώς έρχεται η τεχνητή νοημοσύνη να το ξετρυπώσει.

Κρατείστε και αυτό. Στο επίκεντρο των ελέγχων με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης αλλά και της κοινής λογικής δεν βρίσκονται μόνο οι «συνήθεις ύποπτοι» ελεύθεροι επαγγελματίες ή εισοδηματίες, αλλά και μισθωτοί, συνταξιούχοι που οι τραπεζικοί τους λογαριασμοί φουσκώνουν και ξεφουσκώνουν με ρυθμούς που δεν τους προλαβαίνει ούτε οδηγός F1. Ουσιαστικά έχει τεθεί σε ισχύ το «περιουσιολόγιο» που ελέγχει τα πάντα και στο τέλος θα στείλει τον «λογαριασμό». Για την ιστορία όσοι δεν καταφέρουν να τεκμηριώσουν τις μεγάλες αποκλείσεις που εμφανίζουν τα δηλωθέντα εισοδήματα με τις δαπάνες που έχουν πραγματοποιήσει τότε η διαφορά του εισοδήματος φορολογείται με 33% και επιβάλλεται πρόστιμο 50% επί πρόσθετου φόρου συν τις όποιες προσαυξήσεις.