Η Ισπανία βιώνει μια σιωπηλή κρίση στον τομέα της εστίασης, καθώς το φαινόμενο των εθελούσιων παραιτήσεων εργαζομένων —ιδίως μεταξύ των αλλοδαπών— λαμβάνει πρωτοφανείς διαστάσεις. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη πανεπιστημιακών της Σεβίλλης και της Πάμπλο ντε Ολαβίδε, οι ξένοι εργαζόμενοι παραιτούνται με ρυθμό 2,7 φορές μεγαλύτερο από αυτόν των Ισπανών, γεγονός που πλήττει κυρίως τον τομέα της φιλοξενίας και της εστίασης, όπου ένας στους τέσσερις εργαζόμενους είναι αλλοδαπός.
Η έρευνα επισημαίνει ότι οι παραιτήσεις στην Ισπανία έχουν αυξηθεί κατά 99% σε σχέση με το 2021, με σχεδόν 900.000 οικειοθελείς αποχωρήσεις μόνο στους τέσσερις πρώτους μήνες του 2025.
Η τάση αυτή, σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν είναι συγκυριακή αλλά διαρθρωτική, και συνδέεται με παράγοντες όπως η ποιότητα εργασίας, η γενεακή εναλλαγή (έξοδος των baby boomers, είσοδος της Gen Z), αλλά και οι μεταπανδημικές προσδοκίες των εργαζομένων.
Η μεγάλη ανατροπή, ωστόσο, ήρθε μετά τη μεταρρύθμιση του 2021: ενώ παλαιότερα οι παραιτήσεις προέρχονταν κυρίως από εργαζομένους με προσωρινές συμβάσεις, σήμερα η πλειονότητα των παραιτήσεων προέρχεται από εργαζόμενους με συμβάσεις αορίστου χρόνου, κάτι που μαρτυρά βαθύτερη δυσαρέσκεια ακόμη και σε πιο σταθερές μορφές απασχόλησης.
Πρώτοι σε ποσοστά παραιτήσεων
Η ανάλυση της αναλογίας παραιτήσεων ανά εθνικότητα είναι αποκαλυπτική: οι ξένοι εργαζόμενοι είχαν σταθερά πολύ υψηλότερο ποσοστό παραιτήσεων από τους Ισπανούς. Το 2022, έφτασαν σε ιστορικό υψηλό με 3,66%, έναντι μόλις 1,39% για τους Ισπανούς, και η διαφορά αυτή παραμένει αισθητή μέχρι το τέλος του 2023.
Το φαινόμενο αυτό σχετίζεται, σε μεγάλο βαθμό, με την υπερεκπροσώπηση αλλοδαπών σε τομείς χαμηλής ποιότητας και υψηλής εναλλαγής, όπως η εστίαση, οι υπηρεσίες καθαριότητας και η γεωργία.
Ο τομέας της εστίασης, όπου περισσότερο από το 26% των εργαζομένων είναι αλλοδαποί, έχει τη μεγαλύτερη αναλογία παραιτήσεων στην Ισπανία: 3,85% το 2023. Ακολουθούν οι τομείς του πολιτισμού/ψυχαγωγίας (2,35%) και των βοηθητικών υπηρεσιών (2,11%).
Η δυσκολία προσέλκυσης και διατήρησης προσωπικού έχει πλέον μετατραπεί σε ζήτημα επιβίωσης για πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Οι μετανάστες εργαζόμενοι, που συχνά αναλαμβάνουν τις πιο απαιτητικές και χαμηλόμισθες εργασίες, εγκαταλείπουν τις θέσεις τους μαζικά, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις στην αγορά.
Αντίθεση με την οικοδομή
Σε αντίθεση με την εστίαση, ο κατασκευαστικός τομέας, παρότι απασχολεί σημαντικό ποσοστό αλλοδαπών (18%), παρουσιάζει πολύ χαμηλότερο ποσοστό παραιτήσεων (1,85%), γεγονός που υποδηλώνει πιο ικανοποιητικές συνθήκες ή ισχυρότερο επαγγελματικό δέσιμο.
Η μελέτη καταλήγει στο ότι οι παραιτήσεις δεν είναι πλέον μια εξαίρεση αλλά ένα νέο σύμπτωμα της ανασυγκρότησης της αγοράς εργασίας. Ιδίως για την εστίαση, ο συνδυασμός υψηλής εξάρτησης από μετανάστες και υψηλών ποσοστών αποχώρησης καθιστά τον κλάδο ευάλωτο και ασταθή.
Καθώς οι εργοδότες προσπαθούν να εξηγήσουν το φαινόμενο, η απάντηση ίσως να βρίσκεται όχι μόνο στους αριθμούς, αλλά και στις απαιτήσεις για καλύτερες συνθήκες, αξιοπρεπή αμοιβή και σεβασμό προς τον εργαζόμενο, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Ίσως αυτή να είναι η πραγματική «μεγάλη παραίτηση» της Ισπανίας, αλλά και όλης της Ευρώπης. Ακούει η Ελλάδα;
Πηγή: in.gr