Τέλος στα «ρεπό» της Παρασκευής

Ξεκίνησε από την πανδημία και συνεχίστηκε και μετά… Ακόμα και με το πέρας της τηλεργασίας αρκετοί traders και χρηματιστές κράτησαν την Παρασκευή για εργασία από σπίτι, δημιουργώντας έτσι ένα άτυπο τριήμερο μακριά από τη δουλειά… Κι αυτό ήταν ιδιαίτερο έντονο τους καλοκαιρινούς μήνες. Την περασμένη Παρασκευή όμως, το σκηνικό άλλαξε: «Καθώς διαδίδονταν τα νέα για τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στο Ιράν, οι traders στη Wall Street και το Λονδίνο – για να μην αναφέρουμε την Ασία – έσπευσαν πίσω στα γραφεία τους για να προετοιμαστούν για την αναπόφευκτη καταιγίδα», περιγράφει με γλαφυρό τρόπο η Gillian Tett στους Financial Times.

Τα σύννεφα μαζεύτηκαν γρήγορα στην αγορά αν και η αντίδραση -με εξαίρεση πετρέλαιο και φυσικό αέριο- ήταν πιο ήπια από την αναμενόμενο. Θα έλεγε κανείς ότι η αγορές φαίνεται ότι έχουν αναπτύξει έναν βαθμό «ανοσίας»: οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν (αρχικά κατά περίπου 13%), οι τιμές των μετοχών μειώθηκαν (αρχικά κατά 1% στις ΗΠΑ) και το δολάριο αντέστρεψε την πρόσφατη καθοδική του πορεία.

Παρόλα αυτά, η αστάθεια δεν φεύγει από το λεξικό των αγορών, ιδίως μετά τις προειδοποιήσεις Τραμπ ότι χωρίς συμφωνία οι επόμενες «ήδη προγραμματισμένες επιθέσεις» από το Ισραήλ θα είναι «ακόμα πιο βάναυσες».

Μέσα στο κλίμα αυτό οι επενδυτές βρίσκονται εν μέσω συμπληγάδων.

Η προσοχή εστιάζει αρχικά στις τιμές του πετρελαίου και την ανησυχία ότι οι νέες αυξήσεις θα μπορούσαν να πλήξουν περαιτέρω την παγκόσμια ανάπτυξη. Η ιστορία του εικοστού αιώνα έχει δείξει πόσο καταστροφικές μπορούν να είναι οι αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου. Ωστόσο, μέσα σε όλο αυτό υπάρχει και μία παράμετρος που επιτρέπει έναν βαθμό αισιοδοξίας. Όπως επισημαίνει η Tett μια από τις πιο αξιοσημείωτες αλλά συχνά αγνοημένες εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών είναι ότι η λεγόμενη «ένταση πετρελαίου» των παγκόσμιων οικονομιών – δηλαδή η ποσότητα βαρελιών που απαιτούνται για την τροφοδότηση κάθε μονάδας ανάπτυξης – έχει μειωθεί αναπόφευκτα.

Το 1975, για παράδειγμα, η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει ότι χρειάζονταν 0,12 «τόνοι ισοδύναμου πετρελαίου» (TOE) για την παραγωγή 1.000 δολαρίων ΑΕΠ. Μέχρι το 2022, ωστόσο, αυτό ήταν μόλις 0,05, λόγω της εξάπλωσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή ενέργεια, και της αυξανόμενης βιομηχανικής αποδοτικότητας.

Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν οι επενδυτές; Ένα ουσιαστικό βήμα είναι να συνειδητοποιήσουν ότι, ενώ τα παλιά οικονομικά μοντέλα είναι συχνά χρήσιμα, είναι πλέον επικίνδυνα ατελή .

Ένα δεύτερο είναι να διαβάσουν περισσότερο οικονομική ιστορία, κοινωνιολογία και ψυχολογία.

Το συμπέρασμα, λοιπόν, αν εργάζεται κανείς στον χρηματοοικονομικό τομέα, είναι να μην προγραμματίζει πολλά παρασκευάτικα ρεπό αυτό το καλοκαίρι. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στις αυξανόμενες εντάσεις στη Μέση Ανατολή. Η αύξηση του χρέους, η αποδιάρθρωση του νομίσματος, η διαταραχή του εμπορίου – και ένας πρόεδρος των ΗΠΑ που είναι αποφασισμένος να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια τάξη – όλα αυτά ενέχουν επίσης κινδύνους. Και η αβεβαιότητα είναι πλέον η νέα κανονικότητα και όχι εξαίρεση