Με κυρίαρχη την ανησυχία ότι η επικίνδυνη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή μετά την επίθεση των ΗΠΑ σε 3 πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν ενέχει τον κίνδυνο διακοπής του παγκόσμιου εφοδιασμού με πετρέλαιο, οι επενδυτές προετοιμάζονται για μια γενικευμένη αρνητική αντίδραση στις αγορές. Μια αντίδραση τέτοιας έκτασης που δεν είδαμε ούτε όταν ξεκίνησε ο πόλεμος μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ ούτε στις ανταλλαγές επιθέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν πέρσι, καθότι τότε δεν ήταν τόσο ισχυροί οι φόβοι για επιπτώσεις στις ροές αργού πετρελαίου.
Το ερώτημα, συνεπώς, αυτήν τη φορά εάν η άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ εγείρει τον κίνδυνο διακοπής του εφοδιασμού βρίσκεται στο επίκεντρο.
«Για τις αγορές, αυτό καταρρίπτει την ψευδαίσθηση των ορίων. Αυτό που ήταν μια περιφερειακή σύγκρουση μεσολάβησης είναι τώρα ένας αεροπορικός πόλεμος υψηλού διακυβεύματος, καθοδηγούμενος από τις ΗΠΑ, με στόχο την υποδομή όπλων μαζικής καταστροφής — με απρόβλεπτη διάχυση στις ενεργειακές αγορές, τις παγκόσμιες ναυτιλιακές διαδρομές και το συναίσθημα κινδύνου», δήλωσε στο MarketWatch ο Stephen Innes, διευθύνων συνεργάτης της SPI Asset Management.
Οι επενδυτές ήταν επιφυλακτικοί εξαρχής για το χρονοδιάγραμμα δύο εβδομάδων του Τραμπ. «Ο κίνδυνος είναι ο Τραμπ να αλλάξει γνώμη», προειδοποίησε η Kathleen Brooks, διευθύντρια έρευνας στο XTB σε σημείωμά της την Παρασκευή. Αλλωστε, και ο ίδιος ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους αργά την Παρασκευή ότι έδωσε στο Ιράν ένα «χρονικό περιθώριο», αλλά ότι «δύο εβδομάδες θα ήταν το μέγιστο».
Τι έπεται
Το κυρίαρχο ερώτημα είναι τι έπεται. Εάν θα επιτεθεί το Ιράν απευθείας στα αμερικανικά συμφέροντα ή μέσω συμμαχικών πολιτοφυλακών, εάν θα ανασταλεί η εξαγωγή ιρανικού αργού και, ακόμη, εάν το Ιράν θα κλείσει το Στενό του Ορμούζ.
Αναλυτές και οικονομολόγοι έχουν συζητήσει εκτενώς πόσο σοβαρό θα μπορούσε να είναι ένα ενδεχόμενο πετρελαϊκό σοκ, καθώς και την ικανότητα του Ιράν να στοχεύσει αποτελεσματικά την πλωτή οδό, που συνδέει τον Περσικό Κόλπο με τον Ινδικό Ωκεανό.
Οι τιμές του αργού είναι πιθανό να εκτιναχθούν την Κυριακή, αλλά η αντίδραση θα εξασθενίσει εάν δεν υπάρξει απάντηση από το Ιράν, καθώς ο κόσμος «έχει αρκετό πετρέλαιο», έγραψε σε σημείωμά του ο James Bambino, ανώτερος αναλυτής πετρελαίου στην S&P Global Commodity Insights.
Τα αποθέματα αργού έχουν αυξηθεί πάνω από 200 εκατομμύρια βαρέλια από τις αρχές Ιανουαρίου και, με την αύξηση της παραγωγής του ΟΠΕΚ+, τα αποθέματα είναι πιθανό να αυξηθούν σημαντικά μετά την περίοδο αιχμής της θερινής ζήτησης στα διυλιστήρια, είπε. «Έτσι, ακόμα κι αν επηρεαστούν οι ιρανικές εξαγωγές, τα φυσικά ισοζύγια πετρελαίου είναι επαρκή, στον βαθμό που το Στενό του Ορμούζ παραμένει ανοιχτό — και αναμένουμε ότι θα είναι», πρόσθεσε ο αναλυτής.
Σε ετοιμότητα για sell off
Σε κάθε περίπτωση, οι επενδυτές φαίνεται πως προετοιμάζονται για ένα αντανακλαστικό sell off στα χρηματιστήρια τη Δευτέρα.
Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή βρίσκεται στο επίκεντρο των αγορών, επισκιάζοντας τα οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ που αναμένονται την εβδομάδα που ξεκινάει αύριο Δευτέρα, καθώς οι επενδυτές αξιολογούν τον αντίκτυπο που θα έχει στο συναίσθημα, στον πληθωρισμό και στα επιτόκια η αιφνιδιαστική απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να εμπλέξει τις ΗΠΑ στη σύρραξη Ισραήλ – Ιράν.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε την επίθεση «θεαματική στρατιωτική επιτυχία» και προειδοποίηε για περαιτέρω πλήγματα εάν το Ιράν δεν συνθηκολογήσει.
Το Ιράν, από την πλευρά του, διεμήνυσε μέσω του υπουργού Εξωτερικών της χώρας ότι διατηρεί όλες τις επιλογές του στην άμυνα ως χώρα που δέχθηκε επίθεση και προειδοποίησε για «συνέπειες δίχως τέλος», ενώ παράλληλα ενίσχυσε τα χτυπήματά του στο Ισραήλ.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, «είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τις μετοχές να μην αντιδρούν αρνητικά και το ερώτημα είναι πόσο. Θα εξαρτηθεί από την αντίδραση του Ιράν και από το εάν οι τιμές του πετρελαίου θα εκτοξευθούν», δήλωσε στο Reuters ο Steve Sosnick, επικεφαλής στρατηγικής αγοράς στην Interactive Brokers.
«Στην πραγματικότητα αυτό που εξετάζουμε είναι τα δευτερεύοντα αποτελέσματα παραγγελιών – η τιμή του πετρελαίου, η σταθερότητα της αγοράς, οι αυξήσεις των τιμών μέσω της οικονομίας. Καμία παγκόσμια σημαντική μετοχή δεν επηρεάζεται άμεσα από αυτό που συνέβη απόψε».
Ο S&P 500 αιωρείται ακριβώς κάτω από τα υψηλά του Φεβρουαρίου και έχει ανακάμψει απότομα από το sell off των αρχών Απριλίου, καθώς οι εντάσεις που σχετίζονται με τους δασμούς έχουν εκτονωθεί. Βρίσκεται 2,7% περίπου κάτω από το υψηλό κλεισίματος του Φεβρουαρίου.
Η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν έχει ήδη αυξήσει τις τιμές του πετρελαίου απότομα και οδήγησε σε έθεσε σε συναγερμό τις αγορές ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα.
Φόβοι για αναζωπύρωση του πληθωρισμού
Μέχρι στιγμής, η αγορά πετρελαίου έχει απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος των επιπτώσεων από τη γεωπολιτική αναταραχή, αφήνοντας τις μετοχές σχετικά σταθερές. Ωστόσο, οι επενδυτές μετοχών εξακολουθούν να ανησυχούν ότι οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν τον πληθωρισμό και να ανατρέψουν τα σχέδια για μειώσεις επιτοκίων από την Fed.
«Το ερώτημα είναι οι τιμές του πετρελαίου και τι κάνει αυτό στον πληθωρισμό – που έχει επιπτώσεις στη νομισματική πολιτική και για πόσο καιρό η Fed διατηρεί τα επιτόκια ουσιαστικά περιοριστικά», δήλωσε ο Sonu Varghese, παγκόσμιας μάκρο-στρατηγικής της Carson Group.
Ενώ οι επενδυτές αναμένουν ότι οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή θα πυροδοτήσουν μια βραχυπρόθεσμη κρίση νευρικότητας στα χρηματιστήρια και μια αυξημένη κίνηση προς ασφαλέστερα περιουσιακά στοιχεία όπως το δολάριο και τα ομόλογα, ορισμένοι οραματίζονται επίσης μια αποκλιμάκωση της κατάστασης.
«Πιστεύω ότι θα είναι πολύ θετικό για το χρηματιστήριο», δήλωσε ο Mark Malek, επικεφαλής επενδύσεων της Siebert Financial, αναφερόμενος στο πώς οι επενδυτές είχαν προετοιμαστεί για δύο εβδομάδες αβεβαιότητας με βάση τις δηλώσεις του Λευκού Οίκου ότι ο Τραμπ δεν θα έσπευδε να αποφασίσει την επόμενη κίνησή του.
«Επομένως, αυτό θα είναι καθησυχαστικό, ειδικά επειδή φαίνεται σαν μια κατάσταση που έχει ολοκληρωθεί και όχι σαν [οι ΗΠΑ] να επιδιώκουν μια μακροχρόνια σύγκρουση».
Αλλα στοιχεία που περιμένουν οι αγορές
Οι επενδυτές θα αναλύσουν επίσης μια σειρά από ανακοινώσεις δεδομένων, όπως ρης επιχειρηματικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ και των πωλήσεων κατοικιών τη Δευτέρα, των στοιχείων για την καταναλωτική εμπιστοσύνη την Τρίτη και του δείκτη τιμών PCE την Παρασκευή.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη των ΗΠΑ βυθίστηκε τους τελευταίους μήνες, με τα νοικοκυριά να φοβούνται ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν ύφεση και υψηλότερο πληθωρισμό. Ωστόσο, με τον πληθωρισμό υπό έλεγχο και τις ΗΠΑ να καταλήγουν σε εμπορική εκεχειρία με την Κίνα, οι επενδυτές περίμεναν να δουν βελτίωση στο κλίμα.
