Η χρυσή ευκαιρία της Ευρώπης για την Επιστήμη και την έρευνα

Η επίθεση του Αμερικανού προέδρου στα κορυφαία πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα των ΗΠΑ είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Ευρώπη να προσελκύσει επιστήμονες και ερευνητές ενισχύοντας το επιστημονικό και ερευνητικό κεφάλαιο της Γηραίας Ηπείρου.

Οι ΗΠΑ, αν και αποτελούν το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν κατακτήσει περισσότερα από τα μισά βραβεία Νόμπελ Επιστημών που απονεμήθηκαν τα τελευταία 24 χρόνια, ενώ φιλοξενούν επτά στα 10 κορυφαία πανεπιστήμια επιστήμων της Times Higher Education. Ωστόσο δεν στηρίζονται μόνο στους Αμερικανούς πολίτες για να κερδίσουν την ηγεμονική τους θέση στην επιστήμη αλλά εξαρτώνται από την σταθερή ροή ξένων επιστημόνων. 

Το 2021 το 43% των επιστημόνων και μηχανικών με διδακτορικό στις ΗΠΑ είχαν γεννηθεί σε άλλη χώρα. Τώρα έχουν βρεθεί στο στόχαστρο του Ντόναλντ Τραμπ που  χρησιμοποιεί την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση της έρευνας και  τις υποτροφίες ως μοχλό πίεσης έναντι των πανεπιστημίων, παγώνοντας δισ. δολάρια σε επιχορηγήσεις  για να επιβάλει τη συμμόρφωση των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων στην ιδεολογική ατζέντα του.

Έχει στοχεύσει στις βίζες για τους διεθνείς φοιτητές του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και έχει δώσει εντολή στις πρεσβείες παγκοσμίως να διακόψουν τις διαδικασίες χορήγησης βίζας σε όλους τους διεθνείς φοιτητές, επικαλούμενος την εθνική ασφάλεια και τη φερόμενη θεσμική κακοδιοίκηση.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού η Ευρώπη φαίνεται ότι δράττεται της ευκαιρίας υποσχόμενη να δαπανήσει 500 εκατ. ευρώ «για να καταστήσει την Ευρώπη πόλο έλξης για τους ερευνητές».

Ήδη στη Μασσαλία πανεπιστημιακό ίδρυμα προσελκύει πανεπιστημιακούς στο πλαίσιο του νέου προγράμματος με την ονομασία «Ασφαλές μέρος για την επιστήμη». Το Συμβούλιο Έρευνας της Νορβηγίας εγκαινίασε ταμείο 100 εκατομμυρίων κορονών για την προσέλκυση νέων ερευνητών.

Τα μοντέλα οικονομικής ανάπτυξης έχουν αναδείξει τις επιστημονικές εξελίξεις ως ζωτικής σημασίας για την αύξηση της παραγωγικότητας στις ανεπτυγμένες χώρες.

Η Ευρώπη έχει μια χρυσή ευκαιρία να «κλέψει» αυτό που ο L. Rafael Reif, πρώην πρόεδρος του MIT, χαρακτήρισε ως «οξυγόνο» της καινοτομίας των ΗΠΑ, αναφερόμενος στους ξένους που φοιτούν στα αμερικανικά πανεπιστήμια, και να επενδύσει στην μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη της.