Τα σχέδια της ΕΕ να συγκεντρώσει περισσότερα χρήματα για την Ουκρανία τοποθετώντας παγωμένα ρωσικά κρατικά κεφάλαια σε πιο επικίνδυνες επενδύσεις θα ισοδυναμούσαν με «απαλλοτρίωση», προειδοποίησε το ίδρυμα που κατέχει το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών στοιχείων.
Η διευθύνουσα σύμβουλος της Euroclear, Βαλερί Ουρμπάν, δήλωσε στους Financial Times ότι τα σχέδια επανεπένδυσης των μετρητών που παράγονται από τα περιουσιακά στοιχεία για την επίτευξη υψηλότερων κερδών θα μπορούσαν να διακινδυνεύσουν περαιτέρω αντίποινα από τη Μόσχα και να υπονομεύσουν τη βασική θέση του κεντρικού αποθετηρίου τίτλων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
«Εάν αυξήσετε τα έσοδα, αυξάνετε τους κινδύνους. Και ποιος είναι υπόλογος αυτόν τον κίνδυνο;» δήλωσε η Ουρμπάν σε συνέντευξή της.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει πώς να εξαγάγει μεγαλύτερη αξία από περίπου 191 δισεκατομμύρια ευρώ σε περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας που έχουν κολλήσει στο Euroclear λόγω δυτικών κυρώσεων. Η Euroclear επανεπενδύει τα μετρητά που προκύπτουν από τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας – όπως πληρωμές κουπονιών και εξαγορές – κυρίως μέσω κεντρικών τραπεζών. Η G7 χρησιμοποιεί τις αποδόσεις για να υποστηρίξει ένα δάνειο 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Κίεβο.
Τα κέρδη από τα περιουσιακά στοιχεία μειώνονται καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μείωσε το επιτόκιό της. Αυτό ώθησε την επιτροπή να προτείνει τη μεταφορά των μετρητών σε πιο επικίνδυνες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν υψηλότερες αποδόσεις, αλλά και να ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ζημιών.
Ποιος θα καλύψει τυχόν ζημιές;
Η Ουρμπάν προειδοποίησε ότι κάποιος θα έπρεπε να καλύψει τέτοιες πιθανές ζημίες.
«Ο συστημικός κίνδυνος σίγουρα θα αυξανόταν δραματικά εάν έπρεπε να υπερβούμε το προφίλ κινδύνου που έχουμε και το οποίο έχει εγκριθεί από τις εποπτικές μας αρχές», είπε.
Πέρυσι, η Euroclear κατέβαλε 4 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ουκρανία και έχει καταβάλει 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος, δήλωσε η Ουρμπάν.
Πρόσθεσε ότι τα σχέδια της ΕΕ να αυξήσει αυτά τα ποσά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός «οχήματος ειδικού σκοπού – SPV» στο οποίο θα μεταβιβάζονταν τα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας. Αυτό το όχημα θα μπορούσε να διοχετεύσει τα μετρητά που παράγονται από τα περιουσιακά στοιχεία σε πιο επικίνδυνες επενδύσεις και «ελπίζουμε, αναλαμβάνοντας περισσότερους κινδύνους, να αποφέρει περισσότερα έσοδα».
Αλλά η Ουρμπάν προειδοποίησε ταυτόχρονα ότι ένα τέτοιο σχέδιο θα δημιουργούσε «πολλούς κινδύνους για την Euroclear και για τις ευρωπαϊκές αγορές παγκοσμίως».
«Από νομικής άποψης, η δημιουργία ενός SPV θα σήμαινε απαλλοτρίωση των μετρητών από την Euroclear» χωρίς να την απαλλάσσει από την ευθύνη αποζημίωσης έναντι της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας, είπε, προσθέτοντας ότι αυτό θα οδηγούσε «σαφώς σε μια θέση που δεν μπορούμε να αντέξουμε».
Οι συζητήσεις σχετικά με την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας έχουν υποχωρήσει από τότε που περίπου 260 δισεκατομμύρια ευρώ παγώθηκαν σε διαφορετικές δικαιοδοσίες μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, αλλά οι νομικοί και οικονομικοί κίνδυνοι της δήμευσης πάντα υπερίσχυαν.
Η Ρωσία θα αντεπιτεθεί
Η Euroclear αντιμετωπίζει περισσότερες από 100 αγωγές για ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ανήκουν σε ολιγάρχες και άλλες οντότητες που έχουν υποστεί κυρώσεις. Σύμφωνα με πηγές κοντά στην Euroclear, η Ρωσία έχει κατασχέσει 33 δισεκατομμύρια ευρώ σε περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε πελάτες της Euroclear και είχαν ακινητοποιηθεί στο ρωσικό αντίστοιχο της Euroclear, το κεντρικό αποθετήριο τίτλων στη Μόσχα.
Η Euroclear, με περισσότερα από 40 τρισεκατομμύρια ευρώ σε περιουσιακά στοιχεία υπό φύλαξη, είναι το μεγαλύτερο κεντρικό αποθετήριο τίτλων της Ευρώπης — ένας βασικός κόμβος της χρηματοπιστωτικής αγοράς που διευκολύνει και διευθετεί συναλλαγές μέσω της κατοχής και της μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων.
«Θα πρέπει επίσης σίγουρα να περιμένουμε περισσότερα ρωσικά αντίποινα σε κάθε είδους μορφή», δήλωσε η Ουρμπάν.
Προειδοποίησε ότι ο μόνος τρόπος για να είναι βιώσιμο ένα τέτοιο σχέδιο ήταν ότι «σε περίπτωση οποιασδήποτε έκκλησης για αποκατάσταση από την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας, με τα περιουσιακά στοιχεία να έχουν εξαφανιστεί, κάποιος καλύπτει το ποσό».
Ξεχωριστά, η Ουρμπάν ανακοίνωσε ότι η Euroclear ήταν πρόθυμη να προωθήσει τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την ενσωμάτωση των κατακερματισμένων κεφαλαιαγορών του μπλοκ, κάτι που οι Βρυξέλλες προωθούν προκειμένου να αξιοποιήσουν τις αχρησιμοποίητες αποταμιεύσεις και να βελτιώσουν τη χρηματοδότηση των εταιρειών.
Είπε ότι η Euroclear θα προσφέρει ένα «ενιαίο σημείο πρόσβασης» για ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές στα 27 κράτη μέλη.
Η Ουρμπάν δήλωσε επίσης ότι θα ταχθεί υπέρ μιας πιο κεντρικής εποπτείας των κεντρικών αποθετηρίων τίτλων, ένα άλλο βασικό στοιχείο της πρωτοβουλίας της ΕΕ για τις κεφαλαιαγορές.
