SAFE: Η διαρκής κόντρα Μητσοτάκη – Δένδια

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Νίκος Δένδιας είχαν πάντα μία δύσκολη σχέση, η οποία αποτυπώθηκε και στο ζήτημα του SAFE. Τουλάχιστον όπως αυτή αποτυπώνεται στα ΜΜΕ, από το 2020 – κυρίως – και μετά.

Το τελευταίο επεισόδιο και ίσως το πιο κραυγαλέο από την πλευρά Δένδια ήταν η απάντηση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας στη Βουλή, την Δευτέρα, αναφορικά με τον κανονισμό SAFE, ο οποίος ήπιε όλο το πικρό ποτήρι του συμβιβασμού. Έστω και αν άφησε αιχμές.

Το SAFE

Με αιχμές άλλωστε ξεκίνησε την τοποθέτηση του στην Ολομέλεια της Βουλής, για το SAFE ο Δένδιας λέγοντας πως «είμαι από τους ελάχιστους σε αυτή τη χώρα που έχει διαβάσει και το SAFE και ό,τι πρακτικό το συνοδεύει, θα σας πω πού είναι το πιθανό πρόβλημα για την Ελλάδα στο μέλλον». Πρώτη αιχμή.

Αναφερόμενος στο Μακροπρόθεσμο Εξοπλιστικό 12+8 ετών που έχει κατατεθεί και για το οποίο ενημερώθηκε η αρμόδια Επιτροπή «ήταν εντός του συμφωνημένου με το Υπουργείο Οικονομικών δημοσιονομικού πλαισίου. Οτιδήποτε εκτός δημοσιονομικού πλαισίου αποτελούσε απλό ευχολόγιο», όπως είπε ο Δένδιας.

Ο οποίος αναφέρθηκε στο SAFE λέγοντας πως «το δάνειο είναι δάνειο», για να επισημάνει πως για να έχει έννοια θα πρέπει να συγκριθεί με «τα επιτόκια του Δημοσίου που χάρη στην επιτυχία αυτής της Κυβέρνησης είναι ούτως ή άλλως χαμηλά. Άρα το κέρδος από τις δυο διαφορές των επιτοκίων μην το θεωρείτε τόσο φοβερό. Τη ζημιά από την υπέρβαση του δημοσιονομικού ορίου να τη θεωρείτε φοβερή, διότι η χώρα χάνει την αξιοπιστία της». Δεύτερη αιχμή.

Υπογράμμισε σε σχέση με την δυνατότητα συμμετοχής της Τουρκίας στον Κανονισμό πως «το SAFE είναι ένας πολύπλοκος κανονισμός. Όπως ξέρετε, οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών διατυπώνουν τα πράγματα με έναν τρόπο που θέλουν προσεκτική ανάγνωση. Το SAFE, επίσης, είναι ένας κανονισμός, για την έγκριση του οποίου απαιτείτο η επαρκούσα, αν θέλετε, πλειοψηφία. Δεν ήταν κανονισμός ο οποίος απαιτούσε ομοφωνία. Άρα η Ελλάδα, οποιαδήποτε ελληνική Κυβέρνηση, δεν μπορούσε να το μπλοκάρει.

Οι χώρες οι οποίες τοποθετήθηκαν επικριτικά απέναντι αρχικής μορφής του SAFE, ήταν η Ελλάδα, η Γαλλία, η Κύπρος, η Κροατία και η Σλοβενία. Οι χώρες αυτές δεν έχουν blocking minority, δεν υπερβαίνουν το 35%. Άρα, η Ελλάδα μπορούσε μόνο να διαπραγματευθεί, δεν μπορούσε να αποκλείσει. Άρα, η οποιαδήποτε εδώ ξιφούλκηση περί μη υπεράσπισης του εθνικού συμφέροντος, δεν έχει καμιά έννοια. Το ερώτημα λοιπόν ήταν επ΄ αυτού του δεδομένου τι μπορούσε να κάνει η χώρα; Ο κανονισμός SAFE έχει δύο διαφορετικές κατηγορίες.

Τη συμμετοχή σε εξοπλιστικό πρόγραμμα με ποσοστό 35% και τη συμμετοχή με 100%. Στο 35% δεν υφίσταται ζήτημα. Πάμε στο 100%. Στο 100%, μετά από ρητή απαίτηση μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας, εμποδίστηκε να υπάρχει ρητή αναφορά στον κανονισμό περί ανάγκης ομοφωνίας για τη συμμετοχή τρίτων χωρών. Δεδομένου ότι η Ελλάδα δεν είχε blocking minority στο Συμβούλιο, δεν μπορούσε να το σταματήσει. Υπήρξε μια συμβιβαστική λύση. Η Επιτροπή δήλωσε προφορικά και η δήλωσή της κατεγράφη στα πρακτικά, δεν περιλαμβάνεται στο κείμενο του κανονισμού, ότι οτιδήποτε φέρει, θα το φέρει με διατάξεις που παραπέμπουν σε ομοφωνία».

Ωστόσο δεν έμεινε εκεί. Την ίδια στιγμή που παραδεχόταν ότι «η Ελλάδα, οποιαδήποτε ελληνική Κυβέρνηση, δεν μπορούσε να το μπλοκάρει» έσπευσε να επισημάνει:

«Με ρωτάτε αν θα ήθελα κάτι περισσότερο; Βεβαίως και θα ήθελα κάτι περισσότερο. Δεν το διαπραγματεύτηκα εγώ, δεν είναι οι Υπουργοί Άμυνας που το διαπραγματεύονται». Τρίτη αιχμή, απευθείας στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Για να συμπληρώσει «βεβαίως και θα ήθελα κάτι περισσότερο, όπως θα θέλατε κι εσείς κάτι περισσότερο, όπως θα θέλαμε όλοι εδώ κάτι περισσότερο». Τέταρτη αιχμή.

Την οποία ακολούθησε μία ακόμα παραδοχή υπέρ της διαπραγμάτευσης, με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας να λέει επί λέξη «μπορούσαμε να πετύχουμε κάτι περισσότερο; Τη στιγμή που δεν υπήρχε δυνατότητα αρνησικυρίας και εφόσον δεν υπήρχε blocking minority, πώς θα γινόταν αυτό;»

Επέμεινε δε στις δηλώσεις του κατά τις οποίες είχε χαρακτηρίσει το SAFE «κερκόπορτα για την Τουρκία» επαναλαμνάνοντας τις δηλώσεις του στις 29 Μαΐου. «Τι είπα στον Μυστρά; Απευθύνθηκα στους συνεταίρους μας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους είπα να μην δοκιμάσουν να παραβούν τη δήλωση της Επιτροπής περί ομοφωνίας. Γιατί αυτό θα άνοιγε Κερκόπορτα της συμμετοχής της Τουρκίας στον αμυντικό μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε τι θα διαφωνούσατε σε αυτή την αίθουσα σε αυτό; Ποιος δεν θα έλεγε το ίδιο πράγμα; Αυτή είναι η κατάσταση όσον αφορά το SAFE και τη δυνατότητα να τοποθετηθώ σε δημόσιο λόγο».

Οι υπουργοί υπερασπίζονται την κυβερνητική πολιτική

Ο Δένδιας υπερασπίστηκε πλήρως την κυβερνητική πολιτική, ως είθισται να κάνει ένας πολιτικός που όσο και να διαμαρτύρεται αν δεν θέλει να παραδώσει την υπουργική, ακόμα και την βουλευτική του καρέκλα, ή έστω να ανεξαρτητοποιηθεί διαμαρτυρόμενος, στο τέλος υποχρεώνεται να υιοθετήσει τις κυβερνητικές επιλογές. Άρα να αφήσει στην άκρη την όποια διαφωνία του.

Των όποιων αιχμών Δένδια που κατέληξαν σε υπεράσπιση των κυβερνητικών αποφάσεων είχε προηγηθεί το «άδειασμα» θα μπορούσε να πει κανείς του Κυριάκου Μητσοτάκη στις πολιτικές επιλογές του πρώτου, όταν υπηρετούσε ως Υπουργός Εξωτερικών στο θέμα της Λιβύης.

Στη συνέντευξη του μάλιστα ο πρωθυπουργός στον ΣΚΑΙ υποστήριξε πως πάντα η κυβερνητική πολιτική ήταν η Ελλάδα να διατηρεί σχέση και με τις δύο πλευρές της Λιβύης.

Οι «κόντρες» του παρελθόντος

Κόντρες Μητσοτάκη – Δένδιας ωστόσο που τράβηξαν την προσοχή των δημοσιογράφων, με τον νυν Υπουργό Εθνικής Άμυνας και πρώην Υπουργό Εξωτερικών, να εμφανίζεται ως υπέρμαχος μίας πιο σκληρής γραμμής απέναντι στην Τουρκία, υπήρξαν και στο παρελθόν.

Όπως τον Ιούλιο του 2020 εν μέσω της ελληνοτουρκικής κρίσης, όταν η Ελένη Σουρανή, τότε διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, συναντούσε τον έμπιστο του Ερντογάν και τότε εκπρόσωπο του τούρκου προέδρου, Ιμπραχήμ Καλίν, με μεσολάβηση της Γερμανίας, παρουσία του συμβούλου εξωτερικής πολιτικής της ‘Ανγκελα Μέρκελ Γιαν Χέκερ,για μία μίνιμουμ συμφωνία που θα μπορούσε να αποσοβήσει κλιμάκωση της έντασης. Μία συνάντηση που κάποιοι ισχυρίζονταν ότι έχει γίνει χωρίς τη συμμετοχή – ή τη σύμφωνη γνώμη έστω – Δένδια στην οργάνωση της. Ισχυρισμοί που δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ.

Ή ακόμα και οι δηλώσεις Δένδια το Φεβρουάριο του 2021 κατά τη συνάντηση του με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Άγκυρα, που σύμφωνα επίσης με ισχυρισμούς που δεν επιβεβαιώθηκαν, ήταν εκτός πλαισίου των συμφωνηθέντων με το Μαξίμου.

Τέλος η αποχώρηση Δένδια από την Τρίπολη, χωρίς καν να κατέβει από το κυβερνητικό αεροσκάφος, προκειμένου να μην έχει έστω και τυπική συνάντηση με την τότε ΥΠΕΞ της Λιβύης, Νάιλα Μανγκούς, επίσης σύμφωνα με συγκεκριμένους ισχυρισμούς, δεν είχε την έγκριση του Μαξίμου.

Η «κόντρα» Μεγάρου Μαξίμου – Νίκου Δένδια εμφανίστηκε κατά καιρούς να γράφει διάφορα επεισόδια, άλλα πιο σοβαρά, άλλα όχι και τόσο, διατηρείται μέχρι σήμερα.

Με τις δύο πλευρές να διαψεύδουν επισήμως την όποια διάσταση απόψεων, αλλά να καρφώνουν η μία την άλλη, είτε απευθείας, είτε την πλευρά Δένδια να ασκεί έμμεση κριτική για τις αποφάσεις του Υπουργείου Εξωτερικών.

Σε κάθε περίπτωση, οι αποφάσεις στο τέλος της μέρας λαμβάνονται από το Μέγαρο Μαξίμου και οι υπουργοί, εφόσον δεν διαχωρίσουν την θέση τους και δεν αποχωρήσουν από τα κυβερνητικά πόστα που τους έχουν ανατεθεί, υποχρεώνονται να τις υπηρετήσουν και να τις υπερασπιστούν. Ακόμα και αν συμβιβαστούν διά ενός αιχμηρού λόγου.

Ενώ οι πρωθυπουργοί, «υποτάσσονται» για μια στιγμή στο βαθμό που πρέπει για να κρατήσουν τα απείθαρχα αλλά εξαιρετικά δημοφιλοί κυβερνητικά στελέχη, προσπαθώντας παράλληλα να ξηλώσουν το πουλόβερ αυτής της δημοφιλίας. Οι όποιες κόντρες ξεχνιούνται και μένει το πικρό ποτήρι, για κάποιους, του να υπερασπιστούν αποφάσεις που, ίσως, δεν συμφωνούν. Με ότι αξία έχει αυτό. Και κάποιοι μένουν να αναρωτιούνται αν όποιος διαφωνεί έχει κάτι στο μυαλό του και εάν σχεδιάζει κάποια επόμενη κίνηση, μετά την προσωρινή «υποταγή» του…

Πηγή: in.gr