Όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι στην Κίνα πληρώνουν για να πάνε σε ένα γραφείο και να προσποιηθούν ότι εργάζονται. Σε μια χώρα που το ποσοστό ανεργίας των νέων παραμένει επίμονα υψηλό, στο 14%, οι νέοι καταφεύγουν σε αυτή τη λύση για διαφορετικούς λόγους.
Ένα ποσοστό είναι φοιτητές που χρειάζονται πιστοποίηση εργασίας για λάβουν το πτυχίο τους, ένα άλλο ποσοστό ξεφεύγει από την πίεση των γονιών τους, ενώ υπάρχουν και οι νέοι που στη διάρκεια του ωραρίου στην πληρωμένη από αυτούς εργασία αναζητούν δουλειά ή καταστρώνουν τα επόμενα επιχειρηματικά βήματά τους, σύμφωνα με έρευνα το BBC. Επιπλέον ψυχολογικοί λόγοι όπως το να μην κάθονται άπραγοι μέσα στο σπίτι αλλά και η διαχείριση της απογοήτευσης
Επιχειρήσεις προσποίησης εργασίας
Ο 30χρονος Shui Zhou είχε επιχείρηση τροφίμων που έκλεισε το 2024. Φέτος την άνοιξη άρχισε να πληρώνει 30 γιουάν (4,20 δολάρια) την ημέρα για να πάει σε ένα ομοίωμα γραφείου της επιχείρησης Pretend To Work Company, στην πόλη Ντονγκουάν, 114 χλμ. (71 μίλια) βόρεια του Χονγκ Κονγκ.
Εκεί ενώνεται με πέντε «συναδέλφους» που κάνουν το ίδιο πράγμα.«Νιώθω πολύ χαρούμενος», λέει ο κ. Zhou. «Είναι σαν να συνεργαζόμαστε ως ομάδα».
Ανακάλυψε την εταιρεία ενώ περιηγούνταν στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Xiaohongshu. Λέει ότι ένιωθε ότι το περιβάλλον γραφείου θα βελτίωνε την αυτοπειθαρχία του. Εργάζεται εκεί για περισσότερο από τρεις μήνες.
Έστειλε φωτογραφίες του γραφείου στους γονείς του και εξηγεί ότι αισθάνονται πολύ πιο άνετα με την έλλειψη εργασίας του.
Ενώ οι συμμετέχοντες μπορούν να φτάνουν και να φεύγουν όποτε θέλουν συνήθως φτάνει στο γραφείο μεταξύ 8 π.μ. και 9 π.μ. Μερικές φορές δεν φεύγει μέχρι τις 11 μ.μ., φεύγοντας μόνο αφού έχει φύγει ο διευθυντής της επιχείρησης.
Προσθέτει ότι οι άλλοι άνθρωποι εκεί είναι πλέον σαν φίλοι. Λέει ότι όταν κάποιος είναι απασχολημένος, όπως ψάχνοντας για δουλειά, εργάζεται σκληρά, αλλά όταν έχει ελεύθερο χρόνο συζητούν, αστειεύονται και παίζουν παιχνίδια. Και συχνά δειπνούν μαζί μετά τη δουλειά.
Ο κ. Zhou λέει ότι του αρέσει αυτή η ομαδική εργασία και ότι είναι πολύ πιο ευτυχισμένος από ό,τι πριν ενταχθεί.
Τέτοιες επιχειρήσεις εμφανίζονται τώρα σε μεγάλες πόλεις σε όλη την Κίνα, όπως η Σεντζέν, η Σαγκάη, η Ναντζίνγκ, η Γουχάν, το Τσενγκντού και η Κουνμίνγκ. Τις περισσότερες φορές μοιάζουν με πλήρως λειτουργικά γραφεία και είναι εξοπλισμένα με υπολογιστές, πρόσβαση στο διαδίκτυο, αίθουσες συσκέψεων και αίθουσες τσαγιού.
Και αντί οι συμμετέχοντες να κάθονται απλώς, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους υπολογιστές για να αναζητήσουν εργασία ή για να προσπαθήσουν να ξεκινήσουν τις δικές τους νεοσύστατες επιχειρήσεις. Μερικές φορές η ημερήσια χρέωση, συνήθως μεταξύ 30 και 50 γιουάν, περιλαμβάνει μεσημεριανό γεύμα, σνακ και ποτά.
Το φαινόμενο προσποίησης εργασίας
Ο Δρ. Κρίστιαν Γιάο, λέκτορας στη Σχολή Διοίκησης του Πανεπιστημίου Βικτώρια του Γουέλινγκτον στη Νέα Ζηλανδία, είναι ειδικός στην κινεζική οικονομία.
«Το φαινόμενο της προσποίησης ότι εργάζεσαι είναι πλέον πολύ συνηθισμένο», λέει. «Λόγω του οικονομικού μετασχηματισμού και της αναντιστοιχίας μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, οι νέοι χρειάζονται αυτά τα μέρη για να σκεφτούν τα επόμενα βήματά τους ή για να κάνουν διάφορες δουλειές ως μετάβαση.
«Οι εταιρείες προσποιητών γραφείων είναι μια από τις μεταβατικές λύσεις».
Στη Σαγκάη, η Xiaowen Tang νοίκιασε έναν σταθμό εργασίας σε μια εταιρεία προσποίησης εργασίας στη Σαγκάη για ένα μήνα νωρίτερα φέτος. Η 23χρονη αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο πέρυσι και δεν έχει βρει ακόμη εργασία πλήρους απασχόλησης.
Το πανεπιστήμιό της έχει έναν άγραφο κανόνα ότι οι φοιτητές πρέπει να υπογράψουν σύμβαση εργασίας ή να προσκομίσουν απόδειξη πρακτικής άσκησης εντός ενός έτους από την αποφοίτηση. Διαφορετικά, δεν θα λάβουν δίπλωμα.
Έστειλε τη σκηνή του γραφείου στο πανεπιστήμιο ως απόδειξη της πρακτικής της άσκησης. Στην πραγματικότητα, πλήρωνε την ημερήσια αμοιβή και καθόταν στο γραφείο γράφοντας διαδικτυακά μυθιστορήματα για να βγάλει κάποιο χαρτζιλίκι.
«Αν πρόκειται να το προσποιηθείς, απλώς προσποιήσου το μέχρι το τέλος», λέει η κα Tang.
Η έλλειψη εργασίας και το αίσθημα της απογοήτευσης
Ο Δρ. Μπιάο Ξιανγκ, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ στη Γερμανία υποστηρίζει ότι η τάση προσποίησης της εργασίας στην Κίνα προέρχεται από ένα «αίσθημα απογοήτευσης και αδυναμίας» σχετικά με την έλλειψη ευκαιριών εργασίας.
«Το να προσποιούνται ότι εργάζονται είναι ένα κέλυφος που βρίσκουν οι νέοι για τον εαυτό τους, δημιουργώντας μια μικρή απόσταση από την κυρίαρχη κοινωνία και δίνοντας στον εαυτό τους λίγο χώρο».
Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας Pretend To Work στην πόλη Ντονγκουάν είναι ο 30χρονος Φέιγιου (ψευδώνυμο). «Αυτό που πουλάω δεν είναι ένας σταθμός εργασίας, αλλά η αξιοπρέπεια του να μην είσαι άχρηστος άνθρωπος» τονίζει στο BBC.
Σημειώνει ότι το 40% των πελατών είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου που έρχονται για να βγάλουν φωτογραφίες για να αποδείξουν την εμπειρία της πρακτικής τους άσκησης στους πρώην καθηγητές τους. Ενώ ένας μικρός αριθμός από αυτούς έρχεται για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της πίεσης από τους γονείς του.
Το άλλο 60% είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, πολλοί από τους οποίους είναι ψηφιακοί νομάδες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εργάζονται για μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου και συγγραφείς στον κυβερνοχώρο. Η μέση ηλικία είναι περίπου 30 ετών, με τον νεότερο να είναι 25 ετών.
Ο ίδιος βλέπει την επιχείρηση του ως ένα κοινωνικό πείραμα.
«Χρησιμοποιεί ψέματα για να διατηρήσει την αξιοπιστία της, αλλά επιτρέπει σε μερικούς ανθρώπους να βρουν την αλήθεια», λέει. «Αν βοηθάμε τους χρήστες μόνο να παρατείνουν τις υποκριτικές τους ικανότητες, τότε γινόμαστε συνένοχοι σε μια ήπια εξαπάτηση. Μόνο βοηθώντας τους να μετατρέψουν τον ψεύτικο χώρο εργασίας τους σε ένα πραγματικό σημείο εκκίνησης μπορεί αυτό το κοινωνικό πείραμα να ανταποκριθεί πραγματικά στις προσδοκίες του».