Ακραίες θερμοκρασίες, σε ορισμένες περιπτώσεις ρεκόρ, έχουν κατακλύσει την Ευρώπη από τα μέσα Ιουνίου, προκαλώντας όχι μόνο καταστροφές στις υποδομές και σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και σοβαρές οικονομικές συνέπειες. Στην Γερμανία, οι αυτοκινητόδρομοι εμφανίζουν φθορές συστολής, στη Γαλλία εκατοντάδες άνθρωποι έχουν νοσηλευτεί, ενώ στην Ισπανία οι πυρκαγιές έχουν ήδη προκαλέσει θύματα. Στην Ιταλία οι επιστήμονες προειδοποιούν για επικίνδυνες θερμοκρασίες, ενώ στην Ελβετία, ένας πυρηνικός αντιδραστήρας έκλεισε για λόγους ασφαλείας.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η Moody’s Analytics προειδοποιεί ότι οι οικονομικές συνέπειες είναι ήδη μεγάλες και συνεχώς αυξάνονται. Σύμφωνα με την ανάλυσή της, τα φετινά κύματα καύσωνα προκαλούν ήδη ένα κόστος που ισοδυναμεί με το 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ, επηρεάζοντας σημαντικά και τις οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αν συνεχιστούν οι τρέχουσες πολιτικές χωρίς την εφαρμογή νέων μέτρων για τη μείωση των εκπομπών CO2, οι θερμοκρασίες θα αυξηθούν κατά 2°C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, οδηγώντας σε μια εκτίναξη του κόστους των καυσώνων στο 3% του ΑΕΠ έως το 2050, εκτιμά η Moody’s.
Πώς επηρεάζει ο καύσωνας την Ευρώπη
Η καύσωνας επιδρά στην οικονομία μέσω πολλών καναλιών που περιορίζουν την παραγωγικότητα και αυξάνουν τα έξοδα:
– Ακυρώσεις και μείωση τουριστικών εσόδων: Οι ακραίες θερμοκρασίες και οι πυρκαγιές αναγκάζουν τους τουρίστες να ακυρώσουν τα σχέδιά τους. Τα ξενοδοχεία, οι επιχειρήσεις και οι εταιρείες μεταφορών βλέπουν τα έσοδά τους να μειώνονται δραματικά, ειδικά κατά τη διάρκεια της τουριστικής αιχμής του καλοκαιριού.
– Διαταραχές στις επιχειρήσεις: Οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν τις επιχειρήσεις σε μειωμένες ώρες λειτουργίας, με αποτέλεσμα την πτώση της παραγωγικότητας. Οι εργαζόμενοι στην ύπαιθρο δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στις εξαιρετικά θερμές συνθήκες, ενώ πολλοί προτιμούν να εργάζονται λιγότερες ώρες.
– Αύξηση θνησιμότητας και υγειονομικά ζητήματα: Η θνησιμότητα λόγω καύσωνα αυξάνεται, ενώ οι άσχημες συνθήκες του αέρα χειροτερεύουν την υγεία των πολιτών. Παράλληλα, οι μολυσματικές ασθένειες, όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός, εξάγονται σε νέες περιοχές καθώς οι κλιματικές αλλαγές επιτρέπουν τη διασπορά αυτών σε μεγαλύτερο γεωγραφικό εύρος.
– Μείωση εργασιακής παραγωγικότητας: Η υπερβολική ζέστη έχει αρνητική επίδραση στην παραγωγικότητα των εργαζομένων, ειδικά εκείνων που εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους. Η ανάγκη για περισσότερους διαλείμματα, η μείωση της ταχύτητας στην εργασία και η αυξημένη πιθανότητα τραυματισμών συνθέτουν την εικόνα της υποχώρησης της οικονομικής δραστηριότητας, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες και σε πιο ζεστά κλίματα.
Υποεκτίμηση των επιπτώσεων
Η Moody’s επισημαίνει ότι οι εκτιμήσεις της, που προβλέπουν ότι το κόστος των κυμάτων καύσωνα θα φτάσει το 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ μέχρι το 2050, μπορεί να είναι υποτιμημένες. Η μέθοδος της, η οποία υπολογίζει μόνο τις άμεσες συνέπειες, δεν περιλαμβάνει τις έμμεσες, όπως η μείωση του τουρισμού, οι επιπτώσεις στην υγεία και η μειωμένη παραγωγικότητα της εργασίας. Οι έμμεσες αυτές συνέπειες ενδέχεται να αυξήσουν το οικονομικό κόστος ακόμη περισσότερο.
Ουσιαστικά, η Moody’s καταλήγει ότι ο καύσωνας στην Ευρώπη δεν είναι απλά μια φυσική καταστροφή, αλλά μια αυξανόμενη οικονομική κρίση. Από την πτώση του τουρισμού και τις διαταραχές στην αγορά εργασίας μέχρι τις αυξημένες δαπάνες για υγειονομική περίθαλψη και τις απώλειες στην παραγωγικότητα, οι οικονομικές επιπτώσεις είναι εκτεταμένες και συνεχώς αυξάνονται. Χωρίς αποφασιστική δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι επιπτώσεις αυτές θα γίνουν μόνο χειρότερες, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερη οικονομική πίεση στις ευρωπαϊκές χώρες.