Οι χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία προσπαθούν να είναι όσο το δυνατόν πιο προετοιμασμένες για τυχόν ρωσική επίθεση. Ανάμεσα στους τρόπους που χρησιμοποιούν οι ανατολικοευρωπαίοι για να αμυνθούν είναι να χτίσουν αδιαπέραστες οχυρώσεις. Έχουν ελπίδα όμως αυτές οι γραμμές Μαζινώ.
Τέσσερις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης Φινλανδία, Εσθονία, Λιθουανία,, Λετονία και Πολωνία επιταχύνουν σχέδια για την κατασκευή εκατοντάδων μιλίων οχυρωμένων συνόρων ώστε να αμυνθεί απέναντι σε πιθανή ρωσική επιθετικότητα.
Για την καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Νατάσα Λίντσταντ, οι λόγοι είναι σαφείς. «Το μεταψυχροπολεμικό πλαίσιο ασφάλειας της Ευρώπης -που στηριζόταν στην ενίσχυση των διεθνών θεσμών και του εμπορίου, στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και στις στρατιωτικές εγγυήσεις των ΗΠΑ – διαβρώνεται»
Σε ανάλυσή της στο The Conversation, η Λίντσταντ σημειώνει ότι τα ευρωπαϊκά κράτη γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να αποτρέψουν πλήρως μια ρωσική επίθεση, με οχυρώσεις.
Εξάλλου, και οι πανίσχυρες οχυρώσεις της Γραμμής Μαζινώ –κατά μήκος των γαλλογερμανικών συνόρων τη δεκαετία του 1930- αν και ανάγκασαν τους Γερμανούς να επανεξετάσουν το σχέδιο επίθεσης, τελικά παρακάμφθηκαν και συνεπώς αχρηστεύθηκαν.
Ωστόσο, οι σημερινές οχυρώσεις «ίσως μπορέσουν να διαμορφώσουν τον χαρακτήρα μιας τέτοιας «ρωσικής» εισβολής» έχοντας σαν βασικό στόχο «τόσο η αποτροπή όσο και ο έλεγχος του σημείου μιας πιθανής εισβολής».
Ποιες αυτές οι οχυρώσεις όμως, σύμφωνα με την Λίντσταντ, που αν αθροιστούν όλες των τεσσάρων χωρών θα καλύπτουν περίπου 900 μίλια συνολικά;
Φινλανδία
Η Φινλανδία, που μοιράζεται σύνορα 832 μιλίων με τη Ρωσία, πρότεινε το 2023 την κατασκευή τείχους που θα καλύπτει περίπου το 15% των συνόρων της, με κόστος άνω των 400 εκατ. δολαρίων και με ελπίδες να ολοκληρωθεί έως το 2026.
Τα κίνητρα προέρχονται εν μέρει από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, αλλά και από την αύξηση Ρώσων που διέφευγαν στη Φινλανδία για να αποφύγουν τη στρατολόγηση. Τον Ιούλιο 2023, η κυβέρνηση πέρασε νόμο για την κατασκευή πιο ισχυρών και ψηλότερων φραχτών, καθώς οι προηγούμενοι ξύλινοι φράχτες είχαν σχεδιαστεί μόνο για να εμποδίζουν τη διέλευση ζώων. Οκτώ φυλάκια στήθηκαν (ακόμη και βόρεια του Αρκτικού Κύκλου), μαζί με μεγαλύτερα εμπόδια στο νοτιότερο τμήμα της χώρας.
Ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές της βορειοανατολικής Φινλανδίας, όπου μέχρι πρόσφατα Ρώσοι και Φινλανδοί περνούσαν τακτικά τα σύνορα για να κάνουν ψώνια, υψώνονται πλέον αμυντικά έργα.
Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία και Πολωνία
Η Φινλανδία δεν είναι η πρώτη. Τον Αύγουστο 2015, η Εσθονία ανακοίνωσε ότι θα χτίσει φράχτη στα ανατολικά της σύνορα με τη Ρωσία, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα το 2014.
Το 2024, οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία πρότειναν να ενισχύσουν περαιτέρω τα σύνορά τους με ένα αμυντικό τείχος. Θα εκτείνεται σε 434 μίλια, με κόστος πάνω από 2 δισ. λίρες. Ο σχεδιασμός και οι κατασκευές επιταχύνονται τώρα, καθώς οι ηγέτες των χωρών της Βαλτικής ανησυχούν ότι μια ενδεχόμενη εκεχειρία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας θα επέτρεπε στη Μόσχα να στραφεί εναντίον τους.
Η Λετονία θα επενδύσει περίπου 350 εκατ. δολάρια τα επόμενα χρόνια για να ενισχύσει τα 240 μίλια συνόρων της με τη Ρωσία, ενώ η Λιθουανία σχεδιάζει μια αμυντική γραμμή 30 μιλίων απέναντι σε πιθανή ρωσική εισβολή. Η Πολωνία έχει ήδη ξεκινήσει την κατασκευή μόνιμου φράχτη στα σύνορά της με τη Λευκορωσία, στο πλαίσιο της άμυνάς της έναντι πιθανών συμμάχων της Μόσχας.
Αυτά τα τείχη θα συνοδεύονται από άλλα φυσικά εμπόδια όπως αντιαρματικές τάφροι, τσιμεντένια «δόντια δράκου» βάρους 15 τόνων (που μπορούν να σταματήσουν την προέλαση ρωσικών αρμάτων), ογκώδεις τσιμεντένιους όγκους και πυραμίδες, οδοφράγματα, βαριές μεταλλικές πύλες, ναρκοπέδια και αποκλεισμένες γέφυρες.
Η Λιθουανία σχεδιάζει έως και 30 μίλια τάφρων αποστράγγισης, γέφυρες προετοιμασμένες για ανατίναξη και δέντρα ορισμένα να πέσουν στους δρόμους όποτε χρειαστεί.
Οι χώρες της Βαλτικής χτίζουν επίσης πάνω από 1.000 καταφύγια, αποθήκες πυρομαχικών και χώρους ανεφοδιασμού για την προστασία των 600 μιλίων συνόρων με τη Ρωσία. Τα καταφύγια αναμένεται να έχουν επιφάνεια περίπου 35 τ.μ., να στεγάζουν έως δέκα στρατιώτες και να αντέχουν σε ρωσικά πυρά πυροβολικού.
Οι χώρες της Βαλτικής μαζί με τη Φινλανδία και την Πολωνία ανακοίνωσαν επίσης το 2025 ότι θα αποσυρθούν από τη διεθνή συνθήκη του 1997 που απαγόρευε τις νάρκες κατά προσωπικού, ενώ η Λιθουανία ανακάλεσε τη δέσμευσή της για τη συνθήκη περί βομβών διασποράς. Η Πολωνία ανακοίνωσε τον Ιούνιο 2025 ότι πρόσθεσε ναρκοπέδια στα σχέδια της «Ανατολικής Ασπίδας».
Η κατασκευή ενός «τείχους drones»
Αυτά τα συνοριακά έργα, όπως υπογραμμίζει η Πολιτική Επιστήμων, θα αξιοποιούν την σύγχρονες τεχνολογίες, συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και μονάδες πυροβολικού. Το 2024, Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία, Πολωνία, Φινλανδία και Νορβηγία συναντήθηκαν στη Ρίγα για να ξεκινήσουν σχέδια για την κατασκευή ενός «τείχους drones» μήκους 1.850 μιλίων για την προστασία των συνόρων τους.
Αυτό το τείχος drones θα διαθέτει δίκτυο αισθητήρων, που θα περιλαμβάνει ραντάρ και εργαλεία ηλεκτρονικού πολέμου για τον εντοπισμό και την καταστροφή ρωσικών drones. Μέσα σε δευτερόλεπτα από την ανίχνευση ενός στόχου που διασχίζει τα σύνορα, θα υπάρχει σύστημα άμεσης αναγνώρισης drones.
Το έργο αυτό θα απαιτήσει σημαντική συνεργασία μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών. Εσθονικές εταιρείες σχεδιάζουν ήδη drones που μπορούν να εντοπίζουν και να εξουδετερώνουν απειλές σε περίπλοκα εδάφη με λίμνες, βάλτους και δάση που καλύπτουν τα ρωσοβαλτικά σύνορα.
Πηγή: in.gr
