Σε μήνα των ρεκόρ αναδείχθηκε ο Οκτώβριος για τις τιμές των πολύτιμων μετάλλων συνολικά καθώς, εκτός από τον χρυσό, που η τιμή του σκαρφάλωσε έως τα 4.355 δολάρια ανά ουγκιά, ιστορικά υψηλά σημείωσαν και οι τιμές του ασημιού και της πλατίνας, με τις τιμές τους να φτάνουν πάνω από τα 54 δολάρια και τα 1.722 δολάρια ανά ουγκιά, αντίστοιχα. Η ετήσια αύξηση των τιμών για το ασήμι (50%) και την πλατίνα (60%) ήταν υψηλότερη από αυτή του χρυσού (46%).
Η πορεία των τιμών των πολύτιμων μετάλλων έχει υψηλό συντελεστή συσχέτισης, όπως φαίνεται και από τις μεταβολές τους στην τελευταία πενταετία, με την τιμή του χρυσού να υπερδιπλασιάζεται (αύξηση 114%) στην περίοδο αυτή, όπως και του ασημιού (αύξηση 102%), ενώ η της πλατίνας αυξήθηκε 90%.
Οι λόγοι
Πίσω από την εκρηκτική αύξηση των τιμών των τριών μετάλλων φέτος υπάρχουν ορισμένοι κοινοί παράγοντες αλλά και ειδικότεροι λόγοι. Το βασικό κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι λειτουργούν ως επενδυτικά καταφύγια σε περιόδους αβεβαιότητας στην παγκόσμια οικονομία, η οποία αυξήθηκε σημαντικά φέτος με τους δασμούς που επέβαλε ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, και την προσπάθειά του να υπονομεύσει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ.
Επειδή η δυνατότητα αύξησης της προσφοράς των πολύτιμων μετάλλων είναι περιορισμένη από τη φύση, μία αύξηση της ζήτησης από τους επενδυτές οδηγεί σε σημαντικές αυξήσεις τιμών.
Από τα τρία πολύτιμα μέταλλα, το πιο σπάνιο είναι η πλατίνα και το λιγότερο σπάνιο το ασήμι, αλλά και για το τελευταίο η δυνατότητα εξόρυξης νέων ποσοτήτων και αύξησης της προσφοράς είναι πιο περιορισμένη από άλλα μέταλλα.
Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού (World Gold Council), η ζήτηση του κίτρινου μετάλλου στο γ’ τρίμηνο του 2025 αυξήθηκε συνολικά κατά 3% σε ετήσια βάση στο επίπεδο-ρεκόρ των 1.313 τόνων, αλλά σε αξία αυξήθηκε 44% καθώς η τιμή του χρυσού εκτινάχθηκε 40%, κάνοντας 13 νέα υψηλά ρεκόρ στο διάστημα αυτό.
Η ζήτηση
Βασικοί μοχλοί της ζήτησης που απογείωσαν τις τιμές, σύμφωνα με το ΑΠΕ – ΜΠΕ, ήταν οι επενδύσεις ιδιωτών, με αγορές ράβδων και νομισμάτων χρυσού ή μεριδίων σε χρηματιστηριακά αμοιβαία κεφάλαια χρυσού (ETFs). Οι αγορές ράβδων και χρυσών νομισμάτων αυξήθηκαν 17% σε ετήσια βάση στους 316 τόνους, ξεπερνώντας το επίπεδο των 300 τόνων για τέταρτο συνεχόμενο τρίμηνο. Οι αγορές μέσω ETFs υπερδιπλασιάστηκαν (+134%) και έφτασαν τους 222 τόνους.
Οι αγορές χρυσού από κεντρικές τράπεζες συνέβαλαν επίσης στο ράλι των τιμών, καθώς αυξήθηκαν 10% και έφτασαν τους 220 τόνους. Η τρελή κούρσα των τιμών αποθάρρυνε, όμως, τη ζήτηση για παραγωγή χρυσών κοσμημάτων, με τις σχετικές ποσότητες να μειώνονται σχεδόν κατά 20% στους 371 τόνους, ενώ η αξία τους αυξήθηκε 13%.
Ο χρυσός χρησιμοποιείται και σε άλλους κλάδους της βιομηχανίας, πέραν αυτού των κοσμημάτων, αλλά σε σχετικά μικρότερες ποσότητες (81,7 τόνοι στο γ’ τρίμηνο). Η τιμή του υποχώρησε τις τελευταίες ημέρες από το επίπεδο-ρεκόρ που σημείωσε στις 20 Οκτωβρίου αλλά εξακολουθεί να διαμορφώνεται πολύ υψηλά, κοντά στα 4.000 δολάρια ανά ουγκιά.
Το ασήμι έχει πολύ ευρύτερη βιομηχανική εφαρμογή από τον χρυσό καθώς χρησιμοποιείται σε πολλούς κλάδους, μεταξύ άλλων στα ηλιακά πάνελ, τα κινητά τηλέφωνα, τα data centers και την αργυροχοΐα.
Η αυξημένη ζήτηση για βιομηχανική χρήση σε συνδυασμό με τις αγορές από επενδυτές λειτούργησαν συνδυαστικά για να δώσουν μεγάλη ώθηση στην τιμή του, η οποία, παρά τη διόρθωση της περασμένης εβδομάδας κινείται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα (πάνω από 49 δολάρια ανά ουγκιά). Ένας άλλος παράγοντας πίσω από τη μεγάλη άνοδο της τιμής του ασημιού είναι το έλλειμμα προσφοράς που υπάρχει στην αγορά την τελευταία πενταετία καθώς η παραγωγή των ορυχείων ήταν στάσιμη ενώ η ζήτηση αυξανόταν, σύμφωνα με αναλυτή μετάλλων στη Zaner Metals.
Η τιμή της πλατίνας εκτινάχθηκε επίσης λόγω της σταθερής ζήτησης από τη βιομηχανία σε συνδυασμό με την αναζήτηση ασφαλών καταφυγίων από τους επενδυτές. Η τιμή της έκανε επίσης μία μικρή διόρθωση το τελευταίο διάστημα, αλλά παραμένει κοντά στα υψηλά επίπεδα (1.590 δολάρια ανά ουγκιά).
