Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να μειώσει τη γραφειοκρατία και να επενδύσει χρήματα για να διευκολύνει τη μετακίνηση στρατευμάτων και όπλων σε ολόκληρη την ήπειρο, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση για τη στρατιωτική κινητικότητα που δημοσιοποίησε το POLITICO.
Το έγγραφο αποτελεί μέρος του επικείμενου πακέτου μέτρων για τη στρατιωτική κινητικότητα, το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί την Τετάρτη μαζί με μια νομοθετική πρόταση.
Στο επίκεντρο του σχεδίου βρίσκεται το νέο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ενισχυμένης Ανταπόκρισης για τη Στρατιωτική Κινητικότητα (EMERS)
«Η στρατιωτική κινητικότητα είναι ο βασικός παράγοντας που καθιστά δυνατή την αμυντική στάση και τις ικανότητες που χρειάζεται επειγόντως η Ευρώπη για να αποτρέψει με αξιοπιστία τους αντιπάλους της και να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε κρίση», αναφέρεται στην 15σέλιδη ανακοίνωση.
Στο επίκεντρο του σχεδίου βρίσκεται το νέο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ενισχυμένης Ανταπόκρισης για τη Στρατιωτική Κινητικότητα (EMERS), ένα νέο πρόγραμμα που επιτρέπει στα κράτη μέλη — ή στην Επιτροπή — να προτείνουν την προσωρινή αναστολή των κανονικών κανόνων μεταφοράς σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Μόλις ενεργοποιηθεί, το EMERS θα παρέχει στο στρατό προτεραιότητα πρόσβασης σε υποδομές, μεταφορικά μέσα και βασικές υπηρεσίες.
Στρατιωτική κινητικότητα
«Οι καταστάσεις που απαιτούν ταχεία, μεγάλης κλίμακας στρατιωτική μετακίνηση σπάνια ανακοινώνονται εκ των προτέρων», αναφέρει η ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι χωρίς καλύτερους κανόνες στρατιωτικής κινητικότητας, η αποτροπή ενός αντιπάλου παραμένει «θεωρητική».
Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ προσπαθούν να διευκολύνουν τη μετακίνηση στρατευμάτων, όπλων, πυρομαχικών και καυσίμων από τη Δυτική Ευρώπη προς τις πρώτες γραμμές ενός ενδεχόμενου конфлиκτου με τη Ρωσία στα ανατολικά.
Επί του παρόντος, οι δρόμοι, οι γέφυρες, οι σιδηρόδρομοι και η γραφειοκρατία της Ένωσης δεν είναι κατάλληλοι για να αντιδράσουν γρήγορα σε περίπτωση απειλής. Η ανακοίνωση επισημαίνει ότι ορισμένες χώρες απαιτούν προειδοποίηση 45 ημερών πριν επιτρέψουν τη διέλευση στρατιωτικού εξοπλισμού από το έδαφός τους.
«Συνεχίζουν να υφίστανται σημαντικά εμπόδια στην αποτελεσματική στρατιωτική κινητικότητα στην ΕΕ», επισημαίνει η ανακοίνωση. «Οι εθνικοί κανόνες είναι συχνά αποκλίνοντες, κατακερματισμένοι και μη εναρμονισμένοι».
Η Επιτροπή επιθυμεί η ΕΕ να διαθέσει 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ για στρατιωτική κινητικότητα στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» στον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ένωσης που αρχίζει το 2027
Ο Επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας, δήλωσε στο POLITICO νωρίτερα αυτό το μήνα ότι η ΕΕ θα πρέπει να εφαρμόσει το σύστημα ανοιχτών συνόρων του Σένγκεν και για τον στρατιωτικό εξοπλισμό.
«Πρέπει να κινηθούμε γρήγορα. Πρέπει να κινηθούμε γρηγορότερα από ό,τι έχει συνηθίσει ή αναμένει η Ευρώπη», δήλωσε ο έλληνας Επίτροπος, προσθέτοντας ότι ο στόχος είναι να έχουν τεθεί τα βασικά μέτρα σε εφαρμογή έως το 2030.
Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους προειδοποίησε το Σαββατοκύριακο ότι η Ρωσία ενδέχεται να είναι σε θέση να εξαπολύσει επίθεση εναντίον κράτους μέλους του ΝΑΤΟ ήδη από το 2028-2029.
Tι προβλέπει το EMERS
Εάν εγκριθεί, το EMERS θα δίνει τη δυνατότητα εξαιρέσεων από τους συνήθεις τελωνειακούς και μεταφορικούς κανόνες, συμπεριλαμβανομένων των ορίων για τους χρόνους οδήγησης και τις περιόδους ανάπαυσης για τους πολιτικούς χειριστές, καθώς και ταχύτερες, ειδικές τελωνειακές διαδικασίες στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου πρωτοκόλλου της ΕΕ.
Το πλαίσιο θα μπορούσε να παραμείνει σε ισχύ για έως ένα έτος, με την ενεργοποίησή του να εγκρίνεται από το Συμβούλιο εντός 48 ωρών από την υποβολή της πρότασης.
Για να εξασφαλιστεί ο συντονισμός επί τόπου, κάθε κράτος μέλος θα ορίσει έναν εθνικό συντονιστή για τις στρατιωτικές μεταφορές, ο οποίος θα λειτουργεί ως ενιαίο σημείο επαφής για τις άδειες, τις κοινοποιήσεις και την αντιμετώπιση κρίσεων.
Μια νέα ομάδα στρατιωτικής κινητικότητας, η οποία θα συγκεντρώνει τις εθνικές αρχές, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, θα εποπτεύει την εφαρμογή.
Η ανακοίνωση αναφέρεται επίσης στις επικείμενες αναθεωρήσεις του κανονισμού για τις σιδηροδρομικές υπηρεσίες και του κανονισμού για τις αεροπορικές υπηρεσίες, καθώς και στην αξιολόγηση το 2026 της ευέλικτης χρήσης των κανόνων για τον εναέριο χώρο και στη δέσμευση για την προώθηση των αεροδρομίων διπλής χρήσης.
Το κείμενο προβλέπει επίσης τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου αλληλεγγύης και ενός στρατηγικού αποθέματος μεταφορικών μέσων που θα επιτρέπει την κοινή χρήση των μεταφορικών μέσων της ΕΕ και των εθνικών μεταφορικών μέσων σε περιπτώσεις κρίσης.
Άλλες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν έναν κατάλογο στρατιωτικής κινητικότητας μεταφορικών μέσων διπλής χρήσης, ένα ψηφιακό σύστημα πληροφοριών για την έγκριση μετακινήσεων και την υποστήριξη ενός δικτύου της ΕΕ κέντρων δοκιμών μη επανδρωμένων αεροσκαφών πολιτικής άμυνας.
Αναβάθμιση γεφυρών, σηράγγων και λιμένων
Μεγάλο μέρος της προσπάθειας της Ευρώπης για στρατιωτική κινητικότητα συνίσταται στον προσδιορισμό 500 σημείων ενδιαφέροντος — γεφυρών, σηράγγων και λιμένων που αποτελούν σημεία συμφόρησης για τις στρατιωτικές μεταφορές — και στην αναβάθμισή τους σύμφωνα με τα στρατιωτικά πρότυπα. Η ανακοίνωση προβλέπει επίσης μια προσπάθεια για την καλύτερη σύνδεση των μεταφορικών υποδομών της ΕΕ με την Ουκρανία, η οποία θα κοστίσει έως και 100 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η Επιτροπή επιθυμεί η ΕΕ να διαθέσει 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ για στρατιωτική κινητικότητα στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» στον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ένωσης που αρχίζει το 2027 — ποσό δέκα φορές μεγαλύτερο από τα 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ του τρέχοντος προϋπολογισμού.
Η ανακοίνωση επισημαίνει επίσης ότι η ΕΕ πρέπει να προστατεύσει καλύτερα τις υποδομές της από κυβερνοεπιθέσεις και υβριδικές επιθέσεις. Η Ένωση έχει δει μια αύξηση τέτοιων απειλών, συμπεριλαμβανομένης της έκρηξης της Κυριακής σε έναν σημαντικό σιδηροδρομικό σταθμό της Πολωνίας, την οποία η κυβέρνηση απέδωσε σε «σαμποτάζ».
«Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει αποφασιστική δράση», αναφέρει η ανακοίνωση. «Παρότι έχει σημειωθεί πρόοδος, η ΕΕ παραμένει περιορισμένη από κατακερματισμένες προσεγγίσεις που υπονομεύουν την ικανότητά μας να μεταφέρουμε στρατιωτικό εξοπλισμό και προσωπικό σε όλη την Ευρώπη».
![ΕΕ: Πόσο κοστίζει ο πόλεμος Ρωσίας- Ουκρανίας [γραφήματα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2025/11/1b11f28dc5598a81e4fe0fba2c47a26c_XL-1.jpg)
