Ρωσικό πετρέλαιο: Κινδυνεύει να μείνει εγκλωβισμένο στη θάλασσα

Οι αμερικανικές κυρώσεις που τέθηκαν σε ισχύ την Παρασκευή ενδέχεται να αφήσουν σχεδόν 48 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού αργού πετρελαίου εγκλωβισμένα στη θάλασσα, ωθώντας δεκάδες δεξαμενόπλοια να αναζητήσουν εναλλακτικούς προορισμούς, σε μια ακόμη ανατροπή του παγκόσμιου εμπορίου πετρελαίου.

Η απόφαση της Ουάσινγκτον τον περασμένο μήνα να θέσει στη μαύρη λίστα τους δύο κορυφαίους παραγωγούς πετρελαίου, Rosneft PJSC και Lukoil PJSC, είναι πιθανότατα η πιο επιθετική μέχρι σήμερα, καθώς ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προσπαθεί να αυξήσει την πίεση στο Κρεμλίνο σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι τα μέτρα έχουν ήδη αποτέλεσμα, καθώς η ζήτηση μειώνεται και οι εκπτώσεις στα βασικά ρωσικά είδη αργού έχουν αυξηθεί.

Η Κίνα και η Ινδία έχουν απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών εξαγωγών από την εισβολή στην Ουκρανία το 2022

Το ρωσικό πετρέλαιο και η Lukoil

Με τους περιορισμούς πλέον σε ισχύ, τα ινδικά διυλιστήρια αναζητούν προμήθειες αντικατάστασης, ναυλώνοντας δεξαμενόπλοια για φορτία από τη Μέση Ανατολή με ρυθμό που έχει ωθήσει τα ναύλα της διαδρομής στα υψηλότερα επίπεδα σχεδόν πενταετίας. Οι έμποροι, παράλληλα, παρακολουθούν στενά τους τελικούς αγοραστές — αν υπάρχουν — για το αργό της Lukoil και της Rosneft που βρίσκεται ήδη στη θάλασσα.

«Οι ρωσικές ροές εξαγωγών διατηρούνται, αλλά δεν φτάνουν ακόμη στους προορισμούς τους», δήλωσε ο Warren Patterson, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων στην ING Groep NV. «Αν αυτό συνεχιστεί και τελικά φτάσει μέχρι πίσω (στην αλυσίδα), θα μπορούσαμε να αρχίσουμε να βλέπουμε μείωση της προσφοράς, κάτι που θα ανησυχήσει τις αγορές».

Στοιχεία της εταιρείας αναλύσεων Kpler δείχνουν ότι σχεδόν 48 εκατομμύρια βαρέλια αργού Rosneft και Lukoil — κυρίως των ποιοτήτων Urals και ESPO — βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε μεταφορά ή ξεκινούν φόρτωση. Αυτό περιλαμβάνει περίπου 50 δεξαμενόπλοια που κατευθύνονται προς Κίνα και Ινδία, αλλά και άλλα χωρίς δηλωμένο προορισμό ή με προορισμούς μικρότερους λιμένες, σκορπισμένα από τη Βαλτική έως τη Νότια Σινική Θάλασσα, καθώς οι μεσάζοντες απομακρύνονται από το εμπόριο.

Η αυξανόμενη πίεση στις ρωσικές εξαγωγές έχει ήδη ωθήσει τους αγοραστές να στραφούν σε πιο καθιερωμένες ποιότητες

Οι τιμές αναφοράς

Επιθυμώντας να διατηρήσει τη ροή πετρελαίου, η Ρωσία έχει δώσει προτεραιότητα στη φόρτωση — κρατώντας τις θαλάσσιες αποστολές σε υψηλά επίπεδα, περίπου 3,4 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, σύμφωνα με δεδομένα παρακολούθησης πλοίων που έχουν συγκεντρωθεί από το Bloomberg. Οι τιμές αναφοράς έχουν επίσης σε μεγάλο βαθμό αδιαφορήσει για τις νέες κυρώσεις.

Ωστόσο, δεν θα βρουν όλα αυτά τα βαρέλια αγοραστές — ακόμη και στις μεγαλύτερες αγορές της Ασίας. Η Κίνα και η Ινδία έχουν απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών εξαγωγών από την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, και εξακολουθούν να διατηρούν στενούς δεσμούς με τη Μόσχα.

Και οι δύο χώρες, ωστόσο, ανησυχούν μην εμπλακούν σε επικείμενες δευτερογενείς κυρώσεις, καθώς οι ΗΠΑ αυξάνουν την πίεση σε οποιονδήποτε διευκολύνει τις ρωσικές εξαγωγές. Η έκταση αυτών των περιορισμών και η προθυμία της Ουάσινγκτον να τους επιβάλει θα καθορίσει πόσο πετρέλαιο θα καταφέρει τελικά να φτάσει σε διυλιστήρια.

«Είναι οδυνηρό, αλλά οδυνηρό μόνο για τρεις ή τέσσερις μήνες», δήλωσε ο Adam Lanning, ανώτερος αναλυτής της αγοράς δεξαμενόπλοιων στη ναυλομεσιτική εταιρεία SSY. «Αυτό που πιθανότατα θα δούμε τους επόμενους μήνες είναι αυτό που έχουμε ξαναδεί: οι αγορές θα αρχίσουν να προσαρμόζονται και θα βρουν τρόπους να εισάγουν αυτό το αργό χωρίς να βρεθούν υπό έλεγχο».

Η αυξανόμενη πίεση στις ρωσικές εξαγωγές έχει ήδη ωθήσει τους αγοραστές να στραφούν σε πιο καθιερωμένες ποιότητες. Οι επόμενες ημέρες, ωστόσο, θα δοκιμάσουν αυτή την προσαρμογή.

Δύο δεξαμενόπλοια φορτωμένα με Urals που είχαν κάνει αναστροφή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους — πιθανότατα λόγω των κυρώσεων — έχουν ξεκινήσει ξανά το ταξίδι τους τις τελευταίες ημέρες, δείχνοντας ότι κατευθύνονται προς την Ινδία. Είναι απίθανο να φτάσουν στους τελικούς αγοραστές πριν τη λήξη της περιόδου προσαρμογής στις 21 Νοεμβρίου.

Το Spirit 2, φορτωμένο με 730.000 βαρέλια Urals της Rosneft, ταξίδευε προς την Ασία όταν έκανε αναστροφή αφού πέρασε τη Διώρυγα του Σουέζ στις αρχές Νοεμβρίου και έμεινε αγκυροβολημένο στην περιοχή, σύμφωνα με δεδομένα παρακολούθησης πλοίων. Το περασμένο Σαββατοκύριακο άρχισε να πλέει ξανά προς νότο, δηλώνοντας την Ινδία ως προορισμό.

Οι δυτικές κυρώσεις

Το Furia, ένα ακόμη Aframax που έκανε εντυπωσιακή αναστροφή στη Βαλτική Θάλασσα στα τέλη Οκτωβρίου, μόλις πέρασε τη Διώρυγα του Σουέζ αυτή την εβδομάδα και κατευθύνεται προς την Ινδία. Μεταφέρει σχεδόν 730.000 βαρέλια Urals από τη Rosneft, σύμφωνα με τα στοιχεία.

Άλλα δεξαμενόπλοια, όμως, παρέχουν ήδη ενδείξεις για την αναστάτωση που μπορούν να προκαλέσουν οι δυτικές κυρώσεις.

Στην ρωσική Άπω Ανατολή, το Cindy είχε φορτώσει σχεδόν 770.000 βαρέλια ESPO από το Kozmino στις αρχές Νοεμβρίου χωρίς δηλωμένο προορισμό, σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης. Τώρα κατευθύνεται προς ανοιχτά ύδατα κοντά στη Σιγκαπούρη και τη Μαλαισία, όπου το ιρανικό — και κατά καιρούς ρωσικό — πετρέλαιο συχνά μεταφέρεται από πλοίο σε πλοίο για να αποκρυβεί η προέλευσή του.

Το Fortis, με 720.000 βαρέλια Urals της Rosneft, πλέει προς το Yeosu της Νότιας Κορέας — άλλη μια περιοχή δημοφιλή για μεταφορτώσεις από πλοίο σε πλοίο — αφού πραγματοποίησε μια σπάνια μεταφόρτωση στα ανοιχτά της Ινδίας. Το Fortis αναμενόταν να καταλήξει στο Ningbo της Κίνας, πριν αλλάξει προορισμό προς το Yeosu.