Δικαστική παρέμβαση ζητούν οι ηγέτες της εθνοτικής ομάδας Μασάι με στόχο την κατεδάφιση ενός νέου πολυτελούς καταυλισμού σαφάρι της ξενοδοχειακής αλυσίδας Ritz-Carlton, ο οποίος, όπως λένε, εμποδίζει μια βασική διαδρομή της διάσημης μετανάστευσης άγριας πανίδας του Σερενγκέτι.
Ο Μεϊταμέι Ολόλ Νταπάς, ένας πρεσβύτερος των Μασάι με αμερικανικό διδακτορικό, ισχυρίζεται ότι ο καταυλισμός βρίσκεται σε ένα μονοπάτι που χρησιμοποιούν ορισμένα μεταναστευτικά γκνου και ζέβρες για να διασχίσουν τον ποταμό Sand αναζητώντας βοσκή.
Ο Νταπάς, διευθυντής του Συνασπισμού Περιβαλλοντικών Πόρων Μασάι, μήνυσε την Marriott International, η οποία κατέχει την επωνυμία Ritz-Carlton, και τις αρχές της Κένυας σε τοπικό δικαστήριο, μια νομική στρατηγική που υποστηρίζεται από ορισμένους άλλους ηγέτες των Μασάι.
Ο Νταπάς, ο οποίος έκανε το διδακτορικό του στην εκπαίδευση για τη βιωσιμότητα στο Prescott College της Αριζόνα, αναφέρει περιπτώσεις γκνου που αναστρέφουν πορεία για να αποφύγουν τον καταυλισμό, ο οποίος άνοιξε τον Αύγουστο κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της ετήσιας μετανάστευσης. Ένας ελέφαντας εντοπίστηκε να αγωνίζεται να βρει ένα νέο μονοπάτι ενώ χρησιμοποιούσε την τοποθεσία του Ritz-Carlton ως διάβαση για περισσότερο από μια δεκαετία, ανέφερε στην Wall Street Journal WSJ ο Νταπάς.
Ο πρεσβύτερος των Μασάι, Δρ. Μεϊταμέι Ολόλ Νταπάς
Η Κένυα απειλείται
«Οι ταξιδιώτες δελεάζονται από την ιδέα να ταξιδέψουν σε αυτόν τον παρθένο, απομακρυσμένο, εξωτικό προορισμό, αλλά η αλήθεια είναι ότι, ως ταξιδιώτης, μπορεί κάλλιστα να συμβάλλετε στην καταστροφή του ίδιου του τόπου που θέλετε να επισκεφθείτε», είπε.
Η μετανάστευση του Σερενγκέτι είναι από τις μεγαλύτερες μαζικές μετακινήσεις θηλαστικών στον κόσμο, με περίπου δύο εκατομμύρια γκνου, ζέβρες και άλλα είδη να κινούνται πέρα δώθε μεταξύ των πεδιάδων Σερενγκέτι στην Τανζανία και του Μασάι Μάρα στην Κένυα αναζητώντας φρέσκο βοσκότοπο και νερό. Οι τουρίστες συρρέουν στη σαβάνα κατά εκατοντάδες χιλιάδες, ελπίζοντας να δουν τα κοπάδια καθώς αποφεύγουν τους κροκόδειλους που παραμονεύουν στον ποταμό Μάρα.
Το κάμπινγκ Ritz-Carlton, το οποίο χρεώνει πάνω από 3.500 δολάρια ανά επισκέπτη ανά διανυκτέρευση κατά την περίοδο αιχμής, βρίσκεται σε μια στροφή στον ποταμό Sand, ένα άλλο σημείο διέλευσης.
Το συγκρότημα Ritz-Carlton όπως το φωτογράφισαν ακτιβιστές για να φανεί ότι καταπατεί το διάταγμα που ορίζει ότι οικοδομήματα απαγορεύονται στα 30 μέτρα από το ποτάμι
Η Lazizi Mara, η κενυατική εταιρεία που κατέχει και λειτουργεί το κάμπινγκ Ritz-Carlton, αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς ότι καταλαμβάνει έναν ευαίσθητο διάδρομο άγριων ζώων, λέγοντας ότι είχε εξασφαλίσει εγκρίσεις και είχε περάσει ελέγχους από την περιβαλλοντική αρχή της Κένυας. Η Lazizi Mara αναφέρεται επίσης ως εναγόμενος στην αγωγή.
Μια επιστολή από την κομητεία Narok προς τον Νταπάς, την οποία είδε η Wall Street Journal, χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς ότι το κάμπινγκ θέτει σε κίνδυνο την άγρια ζωή «αβάσιμους».
Οι Μασάι, παραδοσιακά νομάδες κτηνοτρόφοι, έχουν προγονικούς δεσμούς με το Μασάι Μάρα και η κυβέρνηση της κομητείας Narok διαχειρίζεται το καταφύγιο εκ μέρους τους.
Ο Νταπάς, ο οποίος υπέβαλε την αγωγή τον Αύγουστο, ζητά από το δικαστήριο να διατάξει την ισοπέδωση του καταυλισμού και την αποκατάσταση της γης στην αρχική της κατάσταση, συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης νέων αυτόχθονων δέντρων.
Περιβαλλοντικές ανησυχίες
Η νομική μάχη διεξάγεται καθώς οι οικολόγοι ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για την υγεία του καταφυγίου των 1.510 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής περιόδου, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, δεκάδες οχήματα σαφάρι συνωστίζονται σε κάθε πέρασμα, παλεύοντας για μια θέση με θέα και διαταράσσοντας το ίδιο το θέαμα από το οποίο εξαρτάται ο τουρισμός.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο αριθμός των καταυλισμών και των καταλυμάτων στη Μάρα αυξήθηκε σε 175 πέρυσι – από 95 το 2012 – πολλά από αυτά βρίσκονται κατά μήκος ποταμών.
Το 2023, η Κένυα εισήγαγε μορατόριουμ στις νέες αναπτύξεις στο καταφύγιο θηραμάτων Μασάι Μάρα, απαντώντας σε ανησυχίες ότι η κακώς ρυθμιζόμενη τουριστική ανάπτυξη πνίγει τη μετανάστευση και το οικοσύστημα.
Ακτιβιστές Μασάι επέκριναν τις αρχές για την έγκριση της ανάπτυξης στο Ritz-Carlton παρά το μορατόριουμ. Η εταιρεία κέρδισε εξαίρεση από την οδηγία, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα που είδε η Wall Street Journal. Η κυβέρνηση επικαλέστηκε την ανάγκη δημιουργίας ευνοϊκών συνθηκών για τους επενδυτές.
Σύμφωνα με τα δικαστικά έγγραφα, ο καταυλισμός προβλέπει ότι οι δραστηριότητές του θα δημιουργήσουν 25 εκατομμύρια δολάρια σε φορολογικά έσοδα για την κυβέρνηση της Κένυας τα επόμενα έξι χρόνια και περίπου 200 θέσεις εργασίας. Περισσότερο από το 40% των σημερινών εργαζομένων της είναι Μασάι και ένα άλλο 50% από άλλα μέρη της Κένυας, δήλωσε στην WSJ ο Τζάστιν Λάντρι, γενικός διευθυντής των ακινήτων Marriott στην Κένυα.
Το Ινστιτούτο Έρευνας Άγριας Ζωής της Τανζανίας και ο οικολόγος Γκραντ ΧόπκραφτGrant Hopcraft έχουν εντοπίσει έως και 50 γκνου με κολάρο τις τελευταίες δύο δεκαετίες καθώς μετανάστευαν μέσω του Σερενγκέτι και του Μασάι Μάρα. Η μελέτη δείχνει ότι τα γκνου διασχίζουν συχνά τον ποταμό Σαντ και τις περιοχές γύρω από το Ritz-Carlton, παρόλο που αποφεύγουν τις δασικές περιοχές λόγω του κινδύνου θηρευτών.
Μείωση της άγριας πανίδας στην Κένυα
Οι οδηγοί άγριας ζωής αναφέρουν περιπτώσεις γκνου που περιπλανιούνται σε κουζίνες και λόμπι σε άλλους καταυλισμούς στο Μασάι Μάρα που χτίστηκαν σε διαδρόμους μετανάστευσης. Το 2020, ένας καταυλισμός έκλεισε μετά την εμφάνιση βίντεο που έδειχνε το προσωπικό του να προσπαθεί να διώξει ένα κοπάδι μακριά από το συγκρότημα τους κατά μήκος του ποταμού Μάρα.
Ο Χόπκραφτ, καθηγητής οικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, λέει ότι οι αποκλεισμένες μεταναστευτικές διαδρομές και η τουριστική δραστηριότητα αναγκάζουν τα γκνου να περνούν περισσότερο χρόνο στην Τανζανία και σχεδόν ένα μήνα λιγότερο ετησίως στην κενυατική πλευρά των συνόρων από ό,τι πριν.
Ο πληθυσμός άγριας ζωής του καταφυγίου, συμπεριλαμβανομένων των γκνου, έχει ήδη μειωθεί σε λιγότερο από το ένα τρίτο των επιπέδων της δεκαετίας του 1970. Οι ερευνητές φοβούνται ότι οι περιορισμοί στις διαδρομές των γκνου θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ολόκληρη τη μετανάστευση. Η μετανάστευση Loita της Κένυας – μια μετακίνηση περισσότερων από 100.000 γκνου – ουσιαστικά κατέρρευσε αφού η αυξημένη γεωργική περίφραξη εμπόδισε την κίνησή τους.
«Συνεχίζουν να χτίζουν καταυλισμούς σε αυτές τις περιοχές διέλευσης για να φέρουν τους τουρίστες πιο κοντά σε αυτά τα ζώα, χωρίς να γνωρίζουν ότι θα διώξουν τη μετανάστευση», λέει ο Ντόνκολ Όλε Κέιβα, 63 ετών.
«Εκτός αν ρυθμίσουμε αυτό που κάνουμε, το Μάρα θα πεθάνει», είπε ο Νταπάς.
Ο έλεγχος της περιβαλλοντικής αρχής της Κένυας ανέφερε ότι ο καταυλισμός δεν βρισκόταν εντός της κεντρικής μεταναστευτικής διαδρομής της άγριας ζωής, λέγοντας ότι το πλησιέστερο σημείο διέλευσης των γκνου στον ποταμό Σαντ απέχει 9 μίλια.
Η αρχή ενέκρινε τον σχεδιασμό του καταυλισμού, ο οποίος περιλαμβάνει 20 σκηνές χτισμένες σε ξύλινες βάσεις, αρκετά ψηλές ώστε να επιτρέπουν σε ορισμένα ζώα να περνούν από κάτω. Ο Σιβάν Πατέλ, διευθυντής του Λαζίζι Μάρα, του ιδιοκτήτη-διαχειριστή, δήλωσε ότι μέχρι στιγμής λειτουργεί με λιγότερο από το μισό της αναμενόμενης πληρότητας.
«Ο αντίκτυπος στις κρατήσεις ήταν αρκετά σοβαρός», δήλωσε ο Πατέλ, ο οποίος χαρακτήρισε την αγωγή αβάσιμη.
Ένα δικαστήριο έχει προγραμματίσει να εκδικάσει την υπόθεση τον Δεκέμβριο.
