Στον κόσμο των αμερικανικών επιχειρήσεων, ο ενθουσιασμός για τα εντυπωσιακά εταιρικά αποτελέσματα φτάνει στο αποκορύφωμά του κάθε τέλος του χρόνου.
Μετά από μήνες γεμάτους προκλήσεις –δασμούς, ασταθείς εφοδιαστικές αλυσίδες, ακριβό δανεισμό– οι περισσότερες μεγάλες εταιρείες των ΗΠΑ παρουσιάζουν ακόμη ισχυρές επιδόσεις, αναφέρει δημοσίευμα του Economist.
Όμως κάτω από την επιφάνεια αυτής της ευφορίας, ένα λιγότερο φωτεινό φαινόμενο κερδίζει έδαφος: η συστηματική συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους. Από τεχνολογικούς γίγαντες όπως η Nvidia και η Alphabet, μέχρι καταναλωτικές φίρμες όπως η Nike και η Starbucks, αλλά και βιομηχανικούς και φαρμακευτικούς ομίλους όπως η General Motors, η Intel, η Mondelez και η Pfizer, το ζήτημα αυτό ανοίγει έναν νέο κύκλο ανασφάλειας για το 2026.
Αμερικανικές επιχειρήσεις: Οι εντυπωσιακές πωλήσεις κρύβουν έναν αδύναμο κρίκο
Παρά τις οικονομικές αναταράξεις, οι επιχειρήσεις των ΗΠΑ κατάφεραν να αυξήσουν πωλήσεις και λειτουργικά κέρδη.
Η μέση μη χρηματοοικονομική εταιρεία μεταξύ των 1.500 μεγαλύτερων είδε αύξηση 6% τόσο στον τζίρο όσο και στα λειτουργικά κέρδη το τρίτο τρίμηνο της χρονιάς. Οι προβλέψεις για το 2026 εμφανίζονται ακόμη πιο αισιόδοξες, με μεγάλες τράπεζες όπως η Deutsche Bank και η Morgan Stanley να προβλέπουν διψήφια αύξηση κερδών ανά μετοχή για τον δείκτη S&P 500.
Κι όμως, αυτό το «αφήγημα επιτυχίας» έχει μια σκοτεινή υποσημείωση: η κερδοφορία χτίζεται πλέον πάνω σε όλο και πιο στενά περιθώρια.
Η πίεση στα περιθώρια επεκτείνεται σε όλο το επιχειρηματικό τοπίο
Από τις 1.150 μεγάλες αμερικανικές εταιρείες που ανακοίνωσαν πρόσφατα αποτελέσματα, σχεδόν 400 είδαν το κόστος πωληθέντων να αυξάνεται πιο γρήγορα από τα έσοδα. Σε τέσσερις βασικούς κλάδους –ενέργεια, υλικά, διαρκή καταναλωτικά, βιομηχανία– τα λειτουργικά έξοδα διογκώθηκαν περισσότερο από τις πωλήσεις.
Η εικόνα αυτή δεν άφησε ασυγκίνητους τους αναλυτές. Στις τηλεδιασκέψεις κερδών, οι διοικήσεις εταιρειών όπως η General Motors, η Nike και η Starbucks κλήθηκαν να απαντήσουν σε δύσκολα ερωτήματα για τη μείωση των περιθωρίων.
Nvidia: εντυπωσιακή ανάπτυξη, μικρότερη απόδοση
Ακόμη και η Nvidia, ο αδιαμφισβήτητος «βασιλιάς» της τεχνητής νοημοσύνης, εμφάνισε συρρίκνωση στο μικτό, λειτουργικό και καθαρό περιθώριο κέρδους της.
Παρά την εκρηκτική αύξηση πωλήσεων, το κόστος παραγωγής και οι πιέσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα στένεψαν τον χώρο κερδοφορίας της κατά αρκετές ποσοστιαίες μονάδες.
Δασμοί που δεν αφήνουν επιλογές
Οι δασμοί των ΗΠΑ –πολλοί από τους οποίους αποτελούν πολιτική κληρονομιά που συνεχίζει να απασχολεί τις επιχειρήσεις– αφήνουν μικρά περιθώρια αντίδρασης.
Η μόνη «άμυνα» είναι η πίεση των ξένων προμηθευτών για μειώσεις τιμών ή η προσφυγή στο Κογκρέσο για εξαιρέσεις. Σε κάθε περίπτωση, οι εταιρείες βρίσκονται στη δίνη μιας γεωπολιτικής οικονομίας που δεν ελέγχουν.
Μισθολογικό βάρος και κύμα απολύσεων
Πολλές εταιρείες που είδαν το μικτό τους περιθώριο να μειώνεται σημαντικά ξεκίνησαν απολύσεις. Μεταξύ αυτών, ονόματα ευρέως γνωστά:
- Mondelez (μπισκότα & snacks)
- Intel (ημιαγωγοί)
- Pfizer (φαρμακευτικά)
Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: οι επιχειρήσεις επιχειρούν να «μαζέψουν» τα κόστη του ανθρώπινου δυναμικού, συχνά με βίαιες κινήσεις.
Η παραγωγικότητα δεν βοηθά – ακόμη
Ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για το μέλλον είναι η αύξηση παραγωγικότητας μέσω της τεχνητής νοημοσύνης. Παρ’ όλα αυτά, σε πάνω από 600 εταιρείες, τα έσοδα ανά εργαζόμενο αυξάνονται πιο αργά από τον πληθωρισμό. Μόνο τρεις κλάδοι –πληροφορική, υγεία, real estate– εμφανίζουν ουσιαστική βελτίωση.
Η μεγάλη υπόσχεση της AI δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί σε μαζική κλίμακα.
Οι περικοπές σε R&D και επενδύσεις: λύση ή παγίδα;
Ένα ανησυχητικό μοτίβο κάνει πλέον την εμφάνισή του: 7 από τους 10 μη χρηματοοικονομικούς κλάδους ξόδεψαν λιγότερα για R&D ως ποσοστό των εσόδων.
Σχεδόν οι μισές εταιρείες του S&P 500 μειώνουν τις κεφαλαιουχικές δαπάνες τους.
Οι περικοπές αυτές βραχυπρόθεσμα βελτιώνουν τα αποτελέσματα, αλλά μακροπρόθεσμα υπονομεύουν την καινοτομία — το πιο ουσιαστικό όπλο των αμερικανικών εταιρειών.
Όπου υπάρχει ανάπτυξη, υπάρχει και ελπίδα
Η συνολική εικόνα δεν είναι ζοφερή. Για επιχειρήσεις όπως η Nvidia, η ανάπτυξη πωλήσεων 60% ετησίως καλύπτει κάθε πίεση στα περιθώρια.
Ακόμη και για την ευρύτερη αγορά, η αναμενόμενη αύξηση εσόδων 7% το 2026 θεωρείται αρκετή για να στηρίξει τα κέρδη — εφόσον οι εταιρείες δεν υπονομεύσουν τον ίδιο τους τον εαυτό με περικοπές που θα πλήξουν την ανάπτυξη.
Τι φέρνει το 2026: Ελπίδα ή νέα πίεση;
Οι προοπτικές δείχνουν ότι: οι δασμοί πιθανότατα θα υποχωρήσουν, οι νέες φορολογικές ρυθμίσεις ευνοούν R&D και επενδύσεις και το κόστος χρηματοδότησης μειώνεται.
Όμως, αν η αμερικανική οικονομία επιβραδυνθεί, η πίεση στα περιθώρια θα μετατραπεί σε πραγματική απειλή για τα κέρδη.
Οι αμερικανικές επιχειρήσεις βρίσκονται σε μια παράξενη στιγμή: οι πωλήσεις αυξάνονται, τα κέρδη διατηρούνται, αλλά τα περιθώρια στενεύουν.
Από τη Nvidia έως τη Nike, κι από την Starbucks έως την Pfizer, το 2026 θα είναι η χρονιά όπου οι εταιρείες θα πρέπει να αποφασίσουν: θα επενδύσουν στην ανάπτυξη ή θα θυσιάσουν το μέλλον τους για να διασώσουν το σήμερα;
