Σε μια στιγμή που ο Καναδάς αναζητά νέα ενεργειακή ταυτότητα και διέξοδο από τη μονοκαλλιέργεια των αμερικανικών εξαγωγών, ο πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ επιλέγει να στοιχηματίσει σε ένα έργο με υψηλό οικονομικό διακύβευμα και ακόμη υψηλότερο πολιτικό κόστος.
Η υπογραφή του μνημονίου με την Αλμπέρτα για την προώθηση ενός νέου αγωγού προς τον Ειρηνικό δεν άνοιξε μόνο τον δρόμο για πιθανή πρόσβαση σε ασιατικές αγορές
Άνοιξε και ένα νέο κύκλο αντιπαραθέσεων, από το Βανκούβερ μέχρι την Οτάβα, αναφέρει σε ρεπορτάζ του το BBC.
Ένα «νέο ξεκίνημα» με παλιά ρήγματα
Η συμφωνία μεταξύ του Καναδά και της επαρχίας της Αλμπέρτα παρουσιάστηκε ως ιστορική αναθεώρηση των σχέσεων με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Η πρωθυπουργός της Αλμπέρτα, Ντανιέλ Σμιθ, μίλησε για το τέλος «σκοτεινών εποχών» και για την απαρχή μιας περιόδου όπου η επαρχία θα μπορεί επιτέλους να αξιοποιήσει τους ενεργειακούς της πόρους.
Για τον Μαρκ Κάρνεϊ, η κίνηση αυτή θεωρείται κρίσιμη για την ενίσχυση της οικονομικής κυριαρχίας του Καναδά μέσω της διαφοροποίησης των εξαγωγών πετρελαίου. Με τις ΗΠΑ να απορροφούν πάνω από το 90% των καναδικών εξαγωγών αργού, ο πρωθυπουργός θεωρεί επικίνδυνη τη μονομερή εξάρτηση, ειδικά υπό την απειλή αμερικανικών προστατευτικών δασμών.
Μια συμφωνία που φέρνει μεγάλες παραχωρήσεις
Το μνημόνιο προβλέπει ότι ο αγωγός θα εξαιρεθεί από ορισμένους ομοσπονδιακούς περιβαλλοντικούς περιορισμούς, μεταξύ αυτών και την απαγόρευση δεξαμενόπλοιων στα ανοικτά της βρετανικής κολομβιανής ακτογραμμής.
Παράλληλα, η κυβέρνηση Κάρνεϊ δεσμεύεται να αναστείλει το ομοσπονδιακό πλαφόν στις εκπομπές πετρελαίου και φυσικού αερίου, μια θεαματική απόκλιση από την πολιτική του προκατόχου Τζάστιν Τριντό.
Σε αντάλλαγμα, η Αλμπέρτα οφείλει να ενισχύσει τη φορολόγηση των εκπομπών άνθρακα και να αναπτύξει το μεγαλύτερο παγκοσμίως πρόγραμμα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα.
Επιπλέον, τίθεται ως προϋπόθεση η συνιδιοκτησία του έργου από αυτόχθονες κοινότητες, καθώς και η πλήρης χρηματοδότησή του από ιδιωτικά κεφάλαια.
Η Βρετανική Κολομβία «εκτός συζήτησης» και η πρώτη γραμμή αντίδρασης
Ο πρωθυπουργός της Βρετανικής Κολομβίας, Ντέιβιντ Έιμπι, εξέφρασε έντονη δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι η επαρχία του αποκλείστηκε από τις διαπραγματεύσεις, σημειώνοντας πως πρόκειται για έργο που δεν διαθέτει ούτε ιδιωτικό επενδυτή ούτε στήριξη Πρώτων Εθνών — δύο κρίσιμες προϋποθέσεις για να προχωρήσει.
«Θα έπρεπε να είμαστε στο τραπέζι», δήλωσε χαρακτηριστικά, προειδοποιώντας ότι ένα έργο τόσο ασαφές και χωρίς σταθερή χρηματοδότηση κινδυνεύει να «ρουφήξει ενέργεια» από τα υφιστάμενα σχέδια LNG της επαρχίας του.
Παράλληλα, οργανώσεις παράκτιων αυτόχθονων κοινοτήτων δήλωσαν κατηγορηματικά ότι «αγωγός πετρελαίου στα βόρεια παράλια της Βρετανικής Κολομβίας δεν πρόκειται να γίνει ποτέ».
Πολιτικός σεισμός στην Οτάβα
Η πρώτη μεγάλη πολιτική απώλεια δεν άργησε: ο υπουργός Πολιτισμού Στίβεν Γκιγιμπό, πρώην ακτιβιστής της Greenpeace και εμβληματική φιγούρα της καναδικής περιβαλλοντικής πολιτικής, ανακοίνωσε την παραίτησή του. Ο Γκιγιμπό υποστήριξε πως η συμφωνία αναιρεί τον πυρήνα της κλιματικής στρατηγικής που είχε θεσπίσει ως υπουργός Περιβάλλοντος.
Ο Κάρνεϊ προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, δηλώνοντας ότι η κυβέρνησή του εξακολουθεί να μοιράζεται την «ουσιαστική δέσμευση για κλιματική φιλοδοξία».
Ένα έργο χωρίς χαραγμένη διαδρομή
Παρά τον πολιτικό θόρυβο, το σχέδιο παραμένει σε πολύ πρώιμο στάδιο. Η Αλμπέρτα έχει δεσμεύσει 14 εκατ. καναδικά δολάρια για τη σύνταξη λεπτομερούς πρότασης, χωρίς ακόμη χαρτογραφημένη διαδρομή του αγωγού. Η πιθανότερη κατάληξη είναι η βόρεια ακτή της Βρετανικής Κολομβίας, με στόχο τη δημιουργία διαύλων πρόσβασης προς την Ασία.
Αβεβαιότητα και μακρύς δρόμος μπροστά
Η αντιπολίτευση κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προωθεί μια συμφωνία χωρίς εγγυήσεις. Ο συντηρητικός ηγέτης Πιερ Πουαλιέβρ υποβάθμισε τη σημασία του μνημονίου, λέγοντας ότι απλώς εκκινεί μια διαδικασία «μακρά και αβέβαιη».
«Κι όλα αυτά από έναν πρωθυπουργό που είχε υποσχεθεί ‘αδιανόητη ταχύτητα’», σχολίασε δηκτικά.
