Η κεντροδεξιά πλειοψηφία της γαλλικής Γερουσίας έβαλε φρένο την Παρασκευή και στην ηπιότερη πρόταση (από εκείνη του δαιμονοποιημένου «φόρου Ζικμάν») που κατέθεσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα προκειμένου να εξασφαλιστούν στο νέο προϋπολογισμό πρόσθετα έσοδα, αλλά εντός ενός πλαισίου μιας «κοινωνικά δίκαιης» αναδιανομής του εθνικού εισοδήματος. Πρόκειται για την προτεινόμενη επιβολή ενός «άτοκου αναγκαστικού δανείου» που θα επιβάρυνε περίπου 20.000 από τους πλουσιότερους Γάλλους φορολογούμενους.
Το μέτρο προτάθηκε με τροπολογία του προέδρου της Σοσιαλιστικής ομάδας στη Γερουσία, Πατρίκ Κανέρ, και προέβλεπε την υιοθέτηση ενός «υποχρεωτικού πενταετούς δανείου» για τους 20.000 φορολογούμενους με τα υψηλότερα ετήσια εισοδήματα. Στο τέλος της πενταετίας τα χρήματα που θα δανειζόταν το κράτος θα τα επέστρεφε στους τυπικά πλουσιότερους Γάλλους πολίτες (ή ίσως στους ειλικρινέστερους έναντι της Εφορίας…), αλλά δίχως επιτόκιο.
«Οι εκόντες άκοντες δανειστές του κράτους θα έπαιρναν τα χρήματά τους στο τέλος της πενταετίας, αλλά δίχως κάποιο τόκο ή όφελος που άνευ συγκλονιστικού απροόπτου θα απολάμβαναν αν τα είχαν αποταμιεύσει ή αν τα είχαν επενδύσει», σημειώνει η οικονομική εφημερίδα «Les Echos».
«Μετεωρίτης»
Η πρόταση καταψηφίστηκε, ωστόσο δεν θα ήταν η πρώτη φορά που θα επιβαλλόταν ανάλογο μέτρο. Η Γαλλία είχε επιβάλει ένα «αναγκαστικό δάνειο» προ 40 και πλέον ετών, το 1983 συγκεκριμένα, στην αρχή της προεδρίας του πρώτου Σοσιαλιστή προέδρου μεταπολεμικά, του Φρανσουά Μιτεράν.
«Η τροπολογία που καταθέσαμε απευθύνεται στο 0,05% των Γάλλων. Ζητάμε από τους πλουσιότερους αυτούς συμπολίτες μας να επιδείξουν πνεύμα πατριωτισμού και να συνεισφέρουν στην προσπάθεια εξορθολογισμού των δημοσίων οικονομικών της χώρας, εξήγησε λίγο πριν από την ψηφοφορία ο γερουσιαστής Πατρίκ Κανέρ.
Ο γενικός εισηγητής Ζαν-Φρανσουά Ισόν, γερουσιαστής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος απέρριψε ως «πολύ ερασιτεχνικό» το μέτρο που πρότεινε η μειοψηφία στο Σώμα. «Η πρόταση αυτή πέφτει σαν μετεωρίτης στα κεφάλια των φορολογουμένων», είπε χαρακτηριστικά από το βήμα της Γερουσίας ο Ισόν.
«Εθνική συνοχή»
Αίσθηση, πάντως, προκάλεσε η άποψη της υπουργού Δημοσίων Εσόδων της κυβέρνησης Λεκορνί, Αμελί ντε Μοντσαλέν, η οποία δεν απέρριψε ασυζητητί κάθε ιδέα πατριωτικής συνεισφοράς των πλέον ευκατάστατων Γάλλων πολιτών.
Η ντε Μοντσαλέν επεσήμανε ότι, σε αντίθεση με το 1983 όταν εκδόθηκε προηγούμενο αναγκαστικό δάνειο, «η Γαλλία σήμερα δεν έχει καμία δυσκολία να συγκεντρώσει χρήματα». Αυτό το δάνειο, επομένως, «δεν είναι θα είχε σκοπό την τόνωση της ρευστότητας του Κράτους».
Αντίθετα, κατά την υπουργό «η συνεισφορά από ορισμένα νοικοκυριά μπορεί να θεωρηθεί ως ένα ζήτημα εθνικής συνοχής». Συγκεκριμένα «για να αντιμετωπιστούν μεγάλες προκλήσεις της στιγμής, όπως για παράδειγμα οι επείγουσες ανάγκες για την ενίσχυση της άμυνας της χώρας», όπως διευκρίνισε η ντε Μοντσαλέν, που ανήκει στο Κόμμα «Αναγέννηση» του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Αναφερόμενη στην τροπολογία των Σοσιαλιστών η υπουργός εξέφρασε δύο ενστάσεις. «Πρώτον, πρέπει να επιβληθεί η όποια συνεισφορά με αναγκαστικό τρόπο; Και δεύτερον, πρέπει η αποπληρωμή στο τέλος να γίνει δίχως τόκους;», ρώτησε η Αμελί ντε Μοντσαλέν, αντιπροτείνοντας η δανειοδότηση του κράτους να γίνει με ένα επιτόκιο ανάλογο με αυτό που εισπράττουν οι καταθέτες Ταμιευτηρίου στους λογαριασμούς «Livret A», που είναι 1,7% – λίγο χαμηλότερο δηλαδή από τον σημερινό πληθωρισμό.
«Άνοιξε η πόρτα»
Παρά την καταψήφιση της πρότασής του ο εισηγητής των Σοσιαλιστών, γερουσιαστής Πατρίκ Κανέρ, παίρνοντας αφορμή από τις επισημάνσεις της υπουργού Δημοσίων Εσόδων χαιρέτισε το γεγονός ότι ξεκίνησε μια δημόσια συζήτηση για το θέμα μιας «συνεισφοράς των υπερ-πλουσίων στην εθνική οικονομία ανάλογα με τις δυνατότητές τους», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «άνοιξε μια πόρτα».
Ο γαλλικός τύπος επισημαίνει ότι συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2026 μοιάζει ακόμα αδιέξοδη και ο χρόνος για την έγκαιρη έγκρισή του στενεύει ασφυκτικά. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η Γαλλία δεν κινδυνεύει με «κλείσιμο» ανάλογο με εκείνο στις ΗΠΑ (παύση πληρωμών δηλαδή σε δημόσιες υπηρεσίες), εάν ο προϋπολογισμός δεν ψηφιστεί έως τα τέλη του 2025.
Όπως θύμισε πρόσφατα ο αρμόδιος υπουργός για τις σχέσεις της κυβέρνησης με το Κοινοβούλιο, Λοράν Πανιφού, ειδικός νόμος προβλέπει σε έκτακτες περιπτώσεις τη μεταφορά δαπανών από το 2025 στο 2026, προκειμένου να μην καταρρεύσουν οι δημόσιες υπηρεσίες εφόσον παραταθούν οι διαβουλεύσεις για τον προϋπολογισμό στις αρχές της νέας χρονιάς.
