Μαλαισία: Πώς η στήριξη στην Παλαιστίνη αλλάζει την αγορά της εστίασης

Η Μαλαισία ζει το τελευταίο διάστημα μια από τις πιο αναπάντεχες μεταμορφώσεις της σύγχρονης καταναλωτικής ιστορίας της.

Όπως αναφέρει ρεπορτάζ του Bloomberg, αυτό που ξεκίνησε ως πολιτικό μποϊκοτάζ απέναντι σε αμερικανικές μάρκες, αλλάζει σήμερα τις ισορροπίες στη βιομηχανία εστίασης, δημιουργώντας νέους «γίγαντες» που κανείς δεν περίμενε.

Και η ιστορία της πιο εντυπωσιακής από αυτές τις εταιρείες δεν ξεκινά από κάποιο επιχειρηματικό γραφείο, αλλά από μια απλή κουζίνα.

Το μποϊκοτάζ γεννά brands στη Μαλαισία

Το καλοκαίρι του 2024, η Λαϊλατούλ Σαράτζανα βρέθηκε αντιμέτωπη με την επιμονή των παιδιών της για ένα γεύμα από το McDonald’s.

Ωστόσο, η ίδια είχε αποφασίσει να συμμετάσχει στο μποϊκοτάζ αμερικανικών εταιρειών ως ένδειξη συμπαράστασης στους Παλαιστίνιους. Για να ικανοποιήσει τα παιδιά της, έφτιαξε τη δική της εκδοχή τηγανητού κοτόπουλου στο σπίτι.

Αυτό που δεν ήξερε τότε ήταν πως εκείνη η στιγμή θα άνοιγε τον δρόμο για τη δημιουργία μιας νέας αλυσίδας fast food.

Μαζί με τον σύζυγό της, ξεκίνησε να πουλά το κοτόπουλο από μία καντίνα του δρόμου. Έτσι γεννήθηκε το Ahmad’s Fried Chicken, μια μάρκα που σήμερα μοιάζει ικανή να σταθεί δίπλα σε διεθνείς κολοσσούς. Μέσα σε έναν χρόνο, η επιχείρηση μέτρησε 35 καταστήματα, με στόχο να ξεπεράσει τα 110 έως το 2026.

Ahmad’s Fried Chicken

Πολιτική, ταυτότητα και καταναλωτισμός

Η Μαλαισία, μια χώρα όπου τα δύο τρίτα του πληθυσμού είναι μουσουλμάνοι, έχει τα τελευταία χρόνια εξελιχθεί σε επίκεντρο έντονης φιλοπαλαιστινιακής αλληλεγγύης.

Η κυβέρνηση του Ανουάρ Ιμπραχίμ επιδεικνύει σταθερή στήριξη στην Παλαιστίνη, ενώ η κοινωνία δείχνει ενεργά τη θέση της με διαδηλώσεις, δημόσιες καμπάνιες και μποϊκοτάζ προϊόντων που θεωρούνται συνδεδεμένα με το Ισραήλ.

Δεν πρόκειται για ένα πρόσκαιρο φαινόμενο. Όπως εκτιμούν αναλυτές γεωπολιτικής στην περιοχή, η αλλαγή αυτή έχει εδραιωθεί στην καθημερινότητα των καταναλωτών. Τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής δεν αντιμετωπίζονται απλώς ως εξωτερική πολιτική — επηρεάζουν άμεσα τη συμπεριφορά στο καλάθι του καταναλωτή.

Οι διεθνείς αλυσίδες βλέπουν την αγορά να τους γλιστρά μέσα από τα χέρια

Τα McDonald’s βρίσκονται στο κέντρο της θύελλας από τις πρώτες ημέρες της σύγκρουσης Ισραήλ–Χαμάς, όταν φωτογραφίες καταστημάτων στο Ισραήλ να προσφέρουν γεύματα σε στρατιώτες έγιναν viral.

Το μαλαισιανό franchise αποστασιοποιήθηκε, εξηγώντας ότι δεν έχει καμία σχέση με τις ενέργειες του ισραηλινού franchise. Όμως η κοινή γνώμη είχε ήδη στραφεί αλλού. Καταστήματα υπέστησαν βανδαλισμό, η κίνηση μειώθηκε και το brand βρέθηκε υπό συνεχή πίεση.

Η τάση δεν περιορίστηκε στη Μαλαισία.

Coca-Cola, KFC και άλλες πολυεθνικές σε Τουρκία, Πακιστάν και Ινδονησία είδαν μερίδια αγοράς να κάνουν «βουτιά». Μια νέα πραγματικότητα γεννιόταν: οι καταναλωτές, όταν αλλάζουν συνήθειες σε τέτοια κλίμακα, δύσκολα επιστρέφουν.

Οι ντόπιες επιχειρήσεις στο προσκήνιο — και στο εξωτερικό

Η άνοδος δεν αφορά μόνο το κατάστημα τ0υ Ahmad.

Η αλυσίδα καφέ Zus Coffee, που το 2023 είχε λιγότερα καταστήματα από τη Starbucks, σήμερα έχει εξελιχθεί στη μεγαλύτερη εταιρεία καφέ της χώρας, με πάνω από 700 σημεία. Η επιτυχία της την έχει ήδη οδηγήσει σε επέκταση σε Φιλιππίνες, Ταϊλάνδη, Σιγκαπούρη και Μπρουνέι, ενώ οι τοπικές συνταγές δημιουργούν πιστό κοινό.

Παράλληλα, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι δεν θα επιβιώσουν όλες οι επιχειρήσεις που άνθισαν χάρη στο μποϊκοτάζ. Η ταχεία επέκταση απαιτεί υποδομές, κεφάλαια και επαγγελματική διοίκηση — στοιχεία που δεν διαθέτουν όλοι.

Ένα γεύμα χωρίς «πολιτικό βάρος»

Σε ένα νέο κατάστημα του Ahmad’s στη Shah Alam, τα τραπέζια γεμίζουν με τηγανητό κοτόπουλο και πατάτες.

Ο 41χρονος Φαϊσάλ Μοχάμαντ το λέει ξεκάθαρα:«Δεν βλέπω λόγο να επιστρέψω στις διεθνείς αλυσίδες. Τα τοπικά brands προσφέρουν τα πάντα — και χωρίς την πολιτική φόρτιση».

Και κάπως έτσι, μια κοινωνικό-πολιτική κρίση γέννησε έναν νέο επιχειρηματικό χάρτη, όπου η ταυτότητα, η κουζίνα και η οικονομία μπλέκονται σε μια νέα, απρόβλεπτη συνταγή…