Προσιτή Στέγη: Η Κομισιόν παρουσίασε το πρώτο Ευρωπαϊκό Σχέδιο

Το πρώτο Ευρωπαϊκό σχέδιο για την πρόσβαση των πολιτών σε «οικονομικά προσιτή, βιώσιμη και καλής ποιότητας στέγη» παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας την οξύτητα του προβλήματος για εκατομμύρια Ευρωπαίους.

«Με μέση αύξηση των τιμών των κατοικιών κατά περισσότερο από 60% και των ενοικίων κατά περισσότερο από 20% τα τελευταία δέκα χρόνια, εκατομμύρια Ευρωπαίοι αγωνίζονται να βρουν ένα σπίτι που να μπορούν να αντέξουν οικονομικά. Βλάπτοντας την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, την πρόσβαση στην εκπαίδευση και τη δημιουργία οικογένειας, η στεγαστική κρίση παρεμποδίζει τόσο την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της ΕΕ όσο και την κοινωνική μας συνοχή. Η αντιμετώπιση αυτής της κρίσης απαιτεί μια πραγματικά ευρωπαϊκή προσπάθεια που να βασίζεται στις τοπικές πραγματικότητες.» αναφέρει η ανακοίνωση.

Το σχέδιο επικεντρώνεται στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών, στην τόνωση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων, στην αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων σε περιοχές που αντιμετωπίζουν στεγαστική πίεση και στην υποστήριξη των ατόμων που πλήττονται περισσότερο.

Τα μέτρα

Το Σχέδιο προτείνει μέτρα για έναν «πιο παραγωγικό και καινοτόμο τομέα κατασκευών και ανακαινίσεων που θα αντιμετωπίσουν την αναντιστοιχία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης κατοικιών μέσω της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Κατασκευή Κατοικιών, αναφέρει η ανακοίνωση της Κομισιόν. Το πακέτο περιλαμβάνει επίσης την Ανακοίνωση και τη Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με το Νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus (NEB).

»Οι αναθεωρημένοι κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις θα διευκολύνουν τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν οικονομικά προσιτές, καθώς και κοινωνικές, κατοικίες. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές για την απλούστευση των κανόνων και των διαδικασιών που περιορίζουν την προσφορά κατοικιών, με ιδιαίτερη έμφαση στον σχεδιασμό και την αδειοδότηση. Μια νέα νομοθετική πρωτοβουλία για τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις θα υποστηρίξει περιοχές που αντιμετωπίζουν στεγαστική πίεση.»

Η Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους 43 δισ. ευρώ σε κατοικίες και θα συνεχίσει να το πράττει στο πλαίσιο του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ. Αναπτύσσει επίσης τη νέα Πανευρωπαϊκή Πλατφόρμα Επενδύσεων σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, εθνικές και περιφερειακές αναπτυξιακές τράπεζες και άλλα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Αντιμετωπίζοντας τις υποκείμενες αιτίες της κρίσης με ολοκληρωμένο τρόπο, το παρόν Σχέδιο θα είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για όσους έχουν πληγεί περισσότερο: νέους, φοιτητές, εργαζόμενους σε βασικές ανάγκες, χαμηλού εισοδήματος και άλλες μειονεκτούσες ομάδες. Η Επιτροπή θα κινητοποιήσει νέες επενδύσεις σε φοιτητικές και κοινωνικές κατοικίες και θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν καλύτερες λύσεις για τους άστεγους με βάση τις αρχές «Πρώτα η Στέγαση».

Πώς υποστηρίζει επί του παρόντος η ΕΕ τις προσπάθειες για να καταστεί η στέγαση πιο προσιτή και βιώσιμη

Σύμφωνα με τον τρέχοντα προϋπολογισμό 2021-2027, η ΕΕ πορβλέπει χρηματοδότηση για ανακαίνιση και κατασκευή κατοικιών, ερευνητικά έργα στέγασης και ανάπτυξη τοπικών έργων. Μέχρι στιγμής έχει κινητοποιήσει τουλάχιστον 43 δισ ευρώ σε επενδύσεις που σχετίζονται με τη στέγαση. Συγκεκριμένα:

Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας υποστηρίζει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στη στέγαση για συνολικό ποσό 19,6 δισ. ευρώ (6,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 13,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια).

Σύμφωνα με την Πολιτική Συνοχής, έχουν ήδη προγραμματιστεί 10,4 δισ. ευρώ για την ενεργειακή απόδοση και την κοινωνική στέγαση. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+) χρηματοδοτεί επίσης μια σειρά δραστηριοτήτων για συνολικό ποσό 4,4 δισ. ευρώ.

Το Ταμείο InvestEU ενθαρρύνει τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις μέσω εγγύησης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ (περίπου 7 δισ. ευρώ έχουν κινητοποιηθεί μέχρι στιγμής) και παρέχει υποστήριξη για την ανάπτυξη τοπικών έργων (25 εκατ. ευρώ μέχρι στιγμής), μέσω του Συμβουλευτικού Κόμβου InvestEU.

Το πρόγραμμα LIFE έχει διαθέσει μέχρι στιγμής 138 εκατ. ευρώ για δραστηριότητες αξιοποίησης της αγοράς και ανάπτυξης ικανοτήτων. Το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» έχει επενδύσει μέχρι στιγμής 540 εκατ. ευρώ για την έρευνα και την καινοτομία.

Η Επιτροπή θα κινητοποιήσει νέες επενδύσεις σε κατοικίες στο πλαίσιο αυτού του ΠΔΠ, συμπεριλαμβανομένων επιπλέον 10 δισ. ευρώ σε επενδύσεις που εκτιμώνται το 2026 και το 2027 στο πλαίσιο του InvestEU και τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ από προτάσεις κρατών μελών και περιφερειών για τον επαναπρογραμματισμό των ταμείων συνοχής στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αξιολόγησης. Πρόσθετη στήριξη θα προέλθει επίσης από το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα για επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και την ανακαίνιση κτιρίων και την καθαρή θέρμανση και ψύξη.

Ο Όμιλος ΕΤΕπ διπλασιάζει τη χρηματοδότηση για προσιτή στέγη στα 6 δισ. ευρώ έως το 2026

Στο πλαίσιο του νέου πακέτου στέγασης της Κομισιόν ο όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ανακοινώνει τον διπλασιασμό της χρηματοδότησής του για την προσιτή και βιώσιμη στέγαση, ανεβάζοντάς τη στα 6 δισ. ευρώ έως το 2026.

Η αυξημένη χρηματοδότηση θα επικεντρωθεί κυρίως σε καινοτόμες λύσεις, ανακαινίσεις υφιστάμενων κατοικιών και νέες κατασκευές, με στόχο την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης. «Ενισχύουμε τις επενδύσεις στη στέγαση στα 6 δισ. ευρώ το 2026, στηρίζοντας έργα καινοτομίας, ανακαίνισης και νέων κατασκευών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση» τόνισε η πρόεδρος του ομίλου Nadia Calviño

Οι κύριες πρωτοβουλίες, σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΤΕπ, είναι οι ακόλουθες:

• Housing TechEU – 400 εκατ. ευρώ: νέα πρωτοβουλία για τη χρηματοδότηση καινοτόμων τεχνολογιών, νέων υλικών και σύγχρονων μεθόδων κατασκευής, με στόχο τη μείωση του κόστους και την επιτάχυνση της ανέγερσης κατοικιών.

• Πανευρωπαϊκή Επενδυτική Πλατφόρμα: σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες, δημιουργείται πλατφόρμα που θα συνδέει επενδυτές με έργα προσιτής και βιώσιμης στέγασης σε όλη την Ευρώπη.

• Μόχλευση ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων: άμεση συνεργασία με κράτη-μέλη, δήμους, παρόχους στέγασης, εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και εμπορικές τράπεζες, για την κινητοποίηση κεφαλαίων στον τομέα της κατοικίας.

• Καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία: συνδυασμός επιχορηγήσεων της ΕΕ με δάνεια και ιδιωτικά κεφάλαια, ώστε να ενισχυθούν δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στην προσιτή στέγαση.

• Μελέτη για τη φοιτητική στέγαση: η ΕΤΕπ, σε συνεργασία με την Επιτροπή, εξετάζει τρόπους βελτίωσης των υποδομών φοιτητικής κατοικίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

«Το Σχέδιο Προσιτής Στέγασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί σημείο καμπής για την ευρωπαϊκή στεγαστική πολιτική. Ο Όμιλος ΕΤΕπ είναι πλήρως κινητοποιημένος για να στηρίξει τα κράτη-μέλη με χρηματοδότηση, τεχνογνωσία και καινοτομία, ώστε να επιταχυνθεί η δημιουργία προσιτών και βιώσιμων κατοικιών. Με άξονες την καινοτομία, την ανακαίνιση και τις νέες κατασκευές, φιλοδοξούμε να μετατρέψουμε αυτή την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία σε εκατομμύρια νέες κατοικίες για όσους το έχουν περισσότερο ανάγκη» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Ιωάννης Τσακίρης, αρμόδιος για την πολιτική στέγασης.

Σχέδιο Δράσης της ΕΤΕπ για την Προσιτή Στέγαση

Ο Όμιλος ΕΤΕπ, σύμφωνα με την ανακοίνωση, έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή Σχέδιο Δράσης για την Προσιτή και Βιώσιμη Στέγαση, με στόχο:
• χρηματοδότηση άνω των 4 δισ. ευρώ το 2025
• και επίτευξη 6 δισ. ευρώ σε στεγαστικά δάνεια το 2026.

Το σχέδιο βασίζεται σε τρεις πυλώνες:
• Καινοτομία, με έμφαση σε νέες τεχνολογίες και ψηφιακές λύσεις,
• Ανακαίνιση, για την ενεργειακή αναβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος,
• Νέες κατασκευές, σε συνεργασία με εθνικούς και τοπικούς φορείς.

Υποστήριξη φορέων και τοπικών αρχών

Για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και την τεχνική υποστήριξη, ο Όμιλος ΕΤΕπ έχει αναπτύξει τη διαδικτυακή πλατφόρμα «More homes. Better homes», η οποία συνδέει δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς με διαθέσιμα εργαλεία χρηματοδότησης και συμβουλευτικής. Η πλατφόρμα έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως πρώτο βήμα για τη δημιουργία της Πανευρωπαϊκής Επενδυτικής Πλατφόρμας.