Ταμείο Ανάκαμψης: Ικανοποίηση στην Κομισιόν για το ελληνικό σχέδιο

Με θέρμη υποδέχτηκε η Κομισιόν το ελληνικό σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης, καθότι η χώρα μας είναι η 2η σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία κατέθεσε το τελικό κείμενο. Την ίδια ώρα, την ισχυρή προστιθέμενη αξία που θα δώσουν στην χώρα τα έργα και οι μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης ανέδειξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο διάλογο που είχε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο πλαίσιο των τακτικών μηνιαίων επαφών τους. Πάντως, τα κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι η Ελλάδα κινήθηκε γρήγορα, κάτι το οποίο θα πράξει και μέσα στο επόμενο διάστημα, ούτως ώστε να εισρεύσουν γρήγορα στην χώρα τα ευρωπαϊκά κονδύλια.

Παράλληλα, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν με μήνυμά της στα ελληνικά εξέφρασε την ικανοποίησή της για την έμφαση που δίνει το σχέδιο ανάκαμψης της Ελλάδας σε καίριους τομείς , αναφέροντας σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: “Λάβαμε το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Χαίρομαι για την έμφαση σε καίριους τομείς όπως πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, απασχόληση, δεξιότητες, ιδιωτικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις. Μετά την αξιολόγηση η Ελλάδα θα μπορέσει να λάβει μέχρι 30,5 δισ. ευρώ μέσω του NextGenerationEU”.

Επένδυση στο αύριο

Παραδίδοντας στην κα Σακελαροπούλου ένα στικάκι με το “Ελλάδα 2.0” ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για μια μοναδική ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί. “Είχα δηλώσει ότι δεν πρέπει οι πόροι αυτοί να σπαταληθούν αλλά να τους επενδύσουμε για το αύριο της Ελλάδας και αυτό υπηρετεί το σχέδιο ανάκαμψης” τόνισε ο πρωθυπουργός.

Ακόμη, πρόσθεσε: «Σας έχω φέρει εδώ ένα στικάκι το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο του σχεδίου, είναι παραπάνω από 4.100 σελίδες, είναι μια πολύ σημαντική δουλειά η οποία έχει γίνει από Έλληνες για Έλληνες, ένα σχέδιο το οποίο έχει τη δυνατότητα να αναδιατάξει πλήρως το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, να διαθέσει σημαντικούς πόρους στη ψηφιακή μετάβαση, στην προσπάθεια την οποία πρέπει να καταβάλλουμε για να μετατρέψουμε την ελληνική οικονομία σε μία οικονομία μηδενικών εκπομπών άνθρακα, περιλαμβάνει όμως και πολύ σημαντικές δράσεις για ζητήματα κοινωνικής συνοχής, κατάρτισης, στήριξης της νεολαίας», ενώ σημείωσε «Πρέπει να τους επενδύσουμε στο αύριο της Ελλάδος. Και θεωρώ ότι αυτόν τον κεντρικό σκοπό υπηρετεί το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.»

«Το σχέδιό μας έχει την ωριμότητα που μας επιτρέπει από αύριο κιόλας να ξεκινήσουμε τα έργα και τις επενδύσεις του Ταμείου, με δικούς μας πόρους, μέχρι να φτάσουν τα χρήματα του Ταμείου, μετά την έγκριση του σχεδίου μας που προβλέπεται θεσμικά να γίνει μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, ο οποίος παρέδωσε σήμερα το πρωί στην Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα αντίτυπο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».

Η πρόκληση είναι τεράστια, αλλά η ευκαιρία για την Ελλάδα μοναδική, πρόσθεσε ο αναπληρωτής υπουργός για το σχέδιο που περιλαμβάνει 106 επενδυτικά προγράμματα και 67 μεταρρυθμίσεις, ενώ τόνισε ότι η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα που κατέθεσε το τελικό σχέδιό της.

Διαδικασία έγκρισης

Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της Κομισιόν, όταν εγκριθεί το σχέδιο κάποιου κράτους-μέλους θα λάβει και την προκαταβολή 13% που του αναλογεί. Για την Ελλάδα το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε 4,1 δισ. ευρώ και ως εκ τούτου, η Κομισιόν έχει περιθώριο 2 μήνες, έως τις 27 Ιουνίου, για να δώσει την τελική της έγκριση.

Στη συνέχεια χρειάζεται 1 μήνας για να δοθεί και η σχετική έγκριση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ήτοι 27 Ιουλίου. Εάν τηρηθούν δηλαδή τα χρονοδιαγράμματα, τότε η Ελλάδα θα μπορούσε να λάβει την προκαταβολή Ιούλιο με Αύγουστο.

Ενίσχσυη ΑΕΠ

Σύμφωνα με την έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, η πλήρης εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπορεί δυνητικά να αυξήσει το επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ κατά 6,9% έως το 2026, δηλαδή μία θετική συμβολή στο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ κατά περίπου 1,15 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο κάθε χρόνο για την περίοδο 2021 – 2026.

Επίσης, οι ιδιωτικές επενδύσεις αυξάνονται κατά περίπου 20% το 2026 και η απασχόληση κατά 4%, που σημαίνει την δημιουργία 180.000 έως 200.000 νέων θέσεων εργασίας έως το 2026 επιπλέον του σεναρίου βάσης. Σημαντικό είναι ότι αυξάνονται τα φορολογικά έσοδα προς ΑΕΠ κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες το 2026.

Μεταρρυθμίσεις

Παράλληλα, η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, που περιλαμβάνονται στο σχέδιο, συνεισφέρουν επιπλέον στον ρυθμό μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ κατά 0,45 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο κάθε χρόνο την περίοδο 2021 – 2026.

Αυξάνουν μακροπρόθεσμα τα επίπεδα του πραγματικού προϊόντος, της ιδιωτικής επένδυσης και της απασχόλησης κατά 6%, 8,5% και 4%, αντιστοίχως. Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις οδηγούν σε μόνιμη αύξηση της φορολογικής βάσης, που συνεπάγεται αύξηση των φορολογικών εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά περίπου 2,5 ποσοστιαίες μονάδες μακροπρόθεσμα.

Τα κονδύλια

Τα πρώτα χρήματα ύψους 4 δισ. ευρώ θα εισρεύσουν στην Ελλάδα πριν το τέλος του καλοκαιριού και η βασική στόχευση είναι η κάλυψη του μεγάλου κενού σε επενδύσεις, σε εθνικό προϊόν και απασχόληση. Αυτός ο στόχος αυτόματα διαγράφει από την εξίσωση τον παράγοντα τα χρήματα να σκορπιστούν δεξιά και αριστερά και η Ελλάδα καλείται μέχρι το 2026 να τρέξει για να πιάσει τα ορόσημα δίνοντας αγώνα για τις εκταμιεύσεις κάθε εξάμηνο. Ειδικότερα, τα χρήματα θα καταφθάνουν στη χώρα σταδιακά και θα συνοδεύονται από στόχους, οι οποίοι καταγράφονται στο ελληνικό σχέδιο και θα επιβλέπονται κάθε έξι μήνες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι δράσεις πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Αυγούστου του 2026 και τα 12,7 δισ. ευρώ των δανείων θα πρέπει να επιστραφούν στην Κομισιόν σε ένα διάστημα 20 ετών. Η ακτινογραφία των κονδυλίων αναλύεται στα εξής ποσά:

1. 18,2 δισ. ευρώ επιδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή,

2. 12,728 δισ. ευρώ που θα δανειστεί η Ελλάδα ώστε με τη σειρά του το κράτος να δανείσει σε υποψήφιους επενδυτές,

3. στα 7,457 δισ. ευρώ που θα βάλουν από την τσέπη τους ιδιώτες επενδυτές και 4. στα 19 δισ. ευρώ που θα πρέπει να εξασφαλίσουν οι τράπεζες (είτε εγχώριες, είτε ξένες) προκειμένου να χρηματοδοτήσουν επενδυτές.

Η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο προσδοκά να πέσουν στην ελληνική οικονομία κεφάλαια 57,4 δισ. ευρώ από τον φετινό Αύγουστο έως το καλοκαίρι του 2026.

Βασικοί στόχοι

Στους βασικούς στόχους της κυβέρνησης είναι από φέτος να πετύχει υψηλούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από 3% με επιστροφή σε ρεαλιστικά πρωτογενή πλεονάσματα από το 2023.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις που θα περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2021-2024, που θα κατατεθεί στην Κομισιόν στα τέλη της Μεγάλης Εβδομάδας, το 2021 η παράταση της υγειονομικής κρίσης για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τις αρχικές προβλέψεις, «προσγείωσε» την εκτίμηση για ανάπτυξη στο 3,6% από 4,8% που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό. Ωστόσο το 2022 το ΑΕΠ αυξάνεται κατά 6,2%.

Στο σκέλος των «κόκκινων» δανείων, μπορεί οι αρχικές εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος να κάνουν λόγο για αύξηση αυτών κατά 8-10 δισ. ευρώ φέτος, ωστόσο το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι το τελικό μέγεθος θα είναι μικρότερο. Μάλιστα στους σχεδιασμούς περιλαμβάνονται το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων να υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό έως το τέλος του 2022.

Καθοριστικός αναμένεται να είναι ο ρόλος του προγράμματος Ηρακλής 2, που έχει ως στόχο την περαιτέρω μείωση κατά 32 δισ. ευρώ των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Προγραμματισμός

Με βάση τον προγραμματισμό που έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κάθε χρόνο θα δανείζεται περίπου 150 δισ. ευρώ. Οι εκδόσεις θα αφορούν ομόλογα (μερικά θα είναι πράσινα) διάρκειας από 3 έως 30 έτη καθώς και έντοκα γραμμάτια.

Κάθε έτος θα καθορίζεται το ύψος των κεφαλαίων που θα πρέπει να αντληθούν από τις αγορές και κάθε εξάμηνο θα προχωρά σε επικαιροποίηση των βασικών παραμέτρων του σχεδίου χρηματοδότησης. Υπενθυμίζεται ότι όλα τα δάνεια θα πρέπει να αποπληρωθούν έως το 2058.