Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής των Επιχειρήσεων

Το βιβλίο «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής των Επιχειρήσεων» (4η Αμερικανική έκδοση) είναι ένα πλήρες εγχειρίδιο εισαγωγής στη Χρηματοοικονομική Διοίκηση σε προπτυχιακό επίπεδο, αλλά μπορεί να αποτελέσει και τον κορμό ενός σχετικού μαθήματος σε μεταπτυχιακό επίπεδο (ΜΒΑ), όταν πλαισιωθεί με μελέτες περιπτώσεων και επιστημονικά άρθρα. Είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να προσφέρει στους φοιτητές ισόρροπη ανάπτυξη αφενός της θεωρητικής γνώσης και αφετέρου των κατάλληλων δεξιοτήτων για την επίλυση προβλημάτων και την λήψη αποφάσεων.

Η μακρόχρονη εμπειρία των συγγραφέων σε όλα τα επίπεδα της ακαδημαϊκής διδασκαλίας έδειξε ότι οι φοιτητές που αντιλαμβάνονται διαισθητικά το υπόβαθρο των βασικών εννοιών της χρηματοοικονομικής είναι σε θέση να αναπτύξουν καλύτερα την κριτική ικανότητα που απαιτείται για να εφαρμόσουν τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία σε ένα ευρύ φάσμα πραγματικών καταστάσεων. Ένα εισαγωγικό μάθημα χρηματοοικονομικής των επιχειρήσεων πρέπει να παρέχει στους φοιτητές μια ισχυρή κατανόηση των εννοιών και των εργαλείων που θα τους βοηθήσουν αποτελεσματικά στη μετέπειτα επαγγελματική τους ζωή.

Βασικός στόχος λοιπόν του βιβλίου είναι να καλύπτει το κενό ανάμεσα στη θεωρητική και στην πρακτική γνώση στον τομέα της χρηματοοικονομικής. Για να γίνει αυτό εφικτό τα διάφορα θέματα παρουσιάζονται με την απαιτούμενη επιστημονική αυστηρότητα είναι ωστόσο εξαιρετικά προσβάσιμα τόσο στους φοιτητές που εξειδικεύονται στην χρηματοοικονομική όσο και στους φοιτητές άλλων κλάδων της ευρύτερης οικονομικής επιστήμης.

Αυτό που διατρέχει την ύλη του βιβλίου είναι η προσπάθεια για συνεχή δημιουργία και προσθήκη αξίας. Αυτή η έννοια εξάλλου είναι στον πυρήνα της χρηματοοικονομικής των επιχειρήσεων. Οι μέτοχοι επιθυμούν τη μεγιστοποίηση της αξίας μέσω των αποφάσεων που λαμβάνονται κατά τη λειτουργία της επιχείρησης. Επομένως, οι φοιτητές θα πρέπει να εκπαιδευτούν στη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων που στοχεύουν στη διαρκή δημιουργία αξίας. Από το πρώτο μέχρι το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου αναπτύσσεται διαρκώς η έννοια της δημιουργίας αξίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της σημασίας της δημιουργίας αξίας είναι η έννοια της Καθαρής Παρούσας Αξίας (Net Present Value – NVP). Μόλις οι φοιτητές αντιληφθούν και κατανοήσουν τη βασική ιδέα ότι όσοι παίρνουν χρηματοοικονομικές αποφάσεις θα πρέπει να επιλέγουν τις ενέργειες εκείνες που αποφέρουν μεγαλύτερο όφελος από το κόστος τους, τότε η έννοια της Καθαρής Παρούσας Αξίας γίνεται δεύτερη φύση.

Η ύλη του βιβλίου διαρθρώνεται σε 21 κεφάλαια, τα οποία καλύπτουν όλο το φάσμα των θεμάτων της χρηματοοικονομικής των επιχειρήσεων. Αρχικά παρατίθεται και αναλύεται ο ρόλος του Οικονομικού Διευθυντή στην επιχείρηση και ο τύπος των αποφάσεων που λαμβάνει. Παρουσιάζονται οι διάφορες νομικές μορφές των επιχειρήσεων, οι συγκρούσεις εκπροσώπησης και κάποια βασικά θέματα επιχειρηματικής ηθικής.

Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται τα βασικά θεσμικά, οικονομικά και λογιστικά εργαλεία και γνώσεις που θα πρέπει να γνωρίζουν οι φοιτητές πριν εντρυφήσουν στα ειδικότερα θέματα της χρηματοοικονομικής. Τα περισσότερα από τα όσα αναλύονται στο μέρος αυτό αποτελούν ύλη άλλων μαθημάτων που ήδη διδάχθηκαν, και επομένως η σύνοψή τους θέτει τις βάσεις της χρηματοοικονομικής. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην έννοια των ταμειακών ροών, οι οποίες είναι το κρίσιμο μέγεθος που θα πρέπει να υπολογίζεται σε όλες της χρηματοοικονομικές αποφάσεις.

Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται και αναλύονται οι βασικές έννοιες και τα εργαλεία της χρηματοοικονομικής. Η χρονική αξία του χρήματος, ο κίνδυνος και η απόδοση και η αποτίμηση ομολόγων και μετοχών αποτελούν τις βασικές έννοιες που αναλύονται διεξοδικά στο μέρος αυτό με την παρουσίαση πλήθους παραδειγμάτων έτσι ώστε να γίνει απόλυτα κατανοητή η σχετική υπολογιστική διαδικασία που απαιτείται σε κάθε περίσταση.

Το τέταρτο και πέμπτο μέρος αποτελούν την καρδιά της χρηματοοικονομικής ανάλυσης. Η έννοια της Καθαρής Παρούσας Αξίας παρουσιάζεται διεξοδικά, με πλήθος παραδειγμάτων έτσι ώστε να γίνει πλήρως κατανοητό αυτό το κυρίαρχο εργαλείο αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων. Παρουσιάζονται επίσης εναλλακτικά εργαλεία αξιολόγησης όπως ο Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης, η Περίοδος Επανείσπραξης κλπ. Ακολουθεί η πολύ αναλυτική και σε βάθος παρουσίαση του υπολογισμού των ταμειακών ροών καθώς επίσης και των μεθόδων πρόβλεψής τους. Η ανάλυση νεκρού σημείου, η ανάλυση προσομοίωσης και άλλα μεθοδολογικά εργαλεία δίνονται στη συνέχεια. Το κόστος του κεφαλαίου παρουσιάζεται αναλυτικά, καθώς επίσης και η διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης. Τέλος, παρουσιάζονται οι τρόποι άντλησης κεφαλαίων και πώς οι επιχειρήσεις επιλέγουν ανάμεσα σε εναλλακτικές μορφές κεφαλαίων, και γίνεται αναλυτική συζήτηση για την πολιτική μερισμάτων και την επαναγορά μετοχών.

Στο έκτο μέρος δένονται όλα τα προηγούμενα και εξετάζονται οι τρόποι επιχειρηματικής ανάπτυξης και οι τρόπο διαχείρισης της ανάπτυξης. Στο έβδομο μέρος παρουσιάζονται

κάποιες σημαντικές έννοιες όπως των δικαιωμάτων προαίρεσης, καθώς επίσης και ζητήματα της διεθνούς χρηματοοικονομικής.

Το βιβλίο έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό από παιδαγωγική άποψη σε μεγάλο αριθμό Πανεπιστημίων στις ΗΠΑ, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου. Η έκδοσή του στην ελληνική γλώσσα συνιστά μια σημαντική εκδοτική κίνηση, που καλύπτει με πληρότητα το αντικείμενο της εισαγωγής στη χρηματοοικονομική επιστήμη. Ελπίζουμε ότι θα φανεί χρήσιμο στους φοιτητές που θα το χρησιμοποιήσουν και θα τους προσδώσει τη μέγιστη αξία έτσι ώστε να αναπτύξουν τις κατάλληλες δεξιότητες για τη μελλοντική τους καριέρα στο χώρο της διοίκησης επιχειρήσεων.

Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής των Επιχειρήσεων, Fundamentals of Corporate Finance, 4th Edition, Robert Parrino, Thomas Bates, Stuart Gillan, David Kidwell

Επιμέλεια Ελληνικής έκδοσης: Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Πολυτεχνείο Κρήτης, Audencia Business School, Νικόλαος Σαριαννίδης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Αλέξανδρος Γαρεφαλάκης, Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, Γεώργιος Κοντέος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας