Συγγενικά δικαιώματα – Google και Γαλλικό Πρακτορείο κατέληξαν σε συμφωνία

Eπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή των λεγόμενων συγγενικών δικαιωμάτων, η Google και το Γαλλικό Πρακτορείο κατέληξαν χθες Τετάρτη σε συμφωνία που προβλέπει καταβολή αποζημίωσης τα επόμενα πέντε χρόνια για την παρουσίαση περιεχομένου του διεθνούς ειδησεογραφικού οργανισμού από τον αμερικανικό κολοσσό του Διαδικτύου.

Πρόκειται για την πρώτη συμφωνία τέτοιου εύρους που κλείνει πρακτορείο ειδήσεων όσον αφορά τα συγγενικά δικαιώματα, μετά την ευρωπαϊκή οδηγία την οποία η Γαλλία ήταν η πρώτη χώρα που ενέταξε στο εθνικό δίκαιό της το 2019. Το ζήτημα της κατανομής των εσόδων που εξασφαλίζουν στο web οι γίγαντες της τεχνολογίας βρίσκεται στην καρδιά πολλών εντάσεων ανάμεσα σ’ αυτούς και τα μέσα ενημέρωσης σε διεθνές επίπεδο.

Η συμφωνία «καλύπτει όλη την ΕΕ, όλες τις γλώσσες του AFP, συμπεριλαμβανομένων αυτών των χωρών οι οποίες δεν έχουν υιοθετήσει την οδηγία», ανέφερε με εμφανή ικανοποίηση ο πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Γαλλικού Πρακτορείου, ο Φαμπρίς Φρι. Χαρακτήρισε «πρωτοποριακή» τη συμφωνία αυτή, την οποία τα δύο μέρη διαπραγματεύονταν επί 18 μήνες.

Το Γαλλικό Πρακτορείο παράγει και μεταδίδει πολυμεσικό περιεχόμενο (κείμενα, φωτογραφίες, βίντεο, γραφήματα…) σε έξι γλώσσες, που διαθέτει σε πελάτες του στη Γαλλία και σε διεθνές επίπεδο.

Η κατάληξη μιας «μακράς μάχης»

Για τον κ. Φρι, η υπογραφή της συμφωνίας, πέρα από «αναγνώριση της αξίας της είδησης», σηματοδοτεί «την κατάληξη μιας μακράς μάχης (…). Δώσαμε μάχη ώστε τα πρακτορεία ειδήσεων να είναι πλήρως επιλέξιμα για να ωφελούνται από τα συγγενικά δικαιώματα». Η «διαφορά» με αυτή τη συμφωνία, είναι πως θα έχει «διάρκεια», συμπλήρωσε ο πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Γαλλικού Πρακτορείου.

«Υπογράψαμε αυτή τη συμφωνία για να γυρίσουμε τη σελίδα και να προχωρήσουμε. Το κάναμε για να δείξουμε ότι οι παράγοντες μπορούν να συνεννοηθούν και να βρουν λύση», υπογράμμισε από τη δική του πλευρά ο Σεμπαστιάν Μισόφ, ο γενικός διευθυντής της Google στη Γαλλία.

Το ύψος του ποσού που θα καταβληθεί δεν αποκαλύφθηκε. Το βέβαιο είναι πως «θα συμβάλει στην παραγωγή ποιοτικού περιεχομένου και στην ανάπτυξη της καινοτομίας στο πρακτορείο», σημείωσε ο κ. Φρι.

Χάρη στο «προηγούμενο» που δημιουργεί η συμφωνία αυτή, «θα μπορέσουμε να διεξαγάγουμε παρόμοιες διαπραγματεύσεις και με άλλες πλατφόρμες», πρόσθεσε ο Φαμπρίς Φρι σε εσωτερικό μήνυμά του προς τους εργαζόμενους του AFP.

Η συμφωνία με τη Google θα συμπληρωθεί «πολύ σύντομα» μ’ ένα «πρόγραμμα που θα αφορά την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης», σημείωσαν οι δύο εταιρείες σε κοινή ανακοίνωσή τους.

Στο μήνυμά του προς τους εργαζομένους, ο κ. Φρι σημειώνει πως η Google θα γίνει «ένας από τους μεγαλύτερους πελάτες του πρακτορείου, πλάι στο Facebook». Ο αμερικανικός όμιλος Meta, στον οποίο ανήκει ο συγκεκριμένος ιστότοπος κοινωνικής δικτύωσης, ανταμείβει πάνω από 80 μέσα ενημέρωσης σε διεθνές επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του Γαλλικού Πρακτορείου.

Τι είναι τα «συγγενικά δικαιώματα»

Η έννοια των συγγενικών δικαιωμάτων επιτρέπει σε εφημερίδες, περιοδικά, πρακτορεία ειδήσεων να αποζημιώνονται όταν το περιεχόμενό τους αναπαράγεται στον ιστό. Δημιουργήθηκε για τις διαδικτυακές πλατφόρμες με το άρθρο 15 της ευρωπαϊκής οδηγίας για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, η οποία υιοθετήθηκε τον Μάρτιο του 2019 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έπειτα από δύο και πλέον χρόνια διαλόγου, συχνά τεταμένου.

Αν και αρχικά δίσταζε να πληρώσει τις γαλλικές εφημερίδες για τη χρήση του περιεχομένου τους, η Google κατέληξε να υπογράψει στις αρχές του 2021 συμφωνία πλαίσιο –η οποία όμως στο μεταξύ ανεστάλη– με μέρος του γαλλικού Τύπου για τρία χρόνια.

Κατόπιν προσφυγών των εκδοτών, η γαλλική Αρχή Ανταγωνισμού της επέβαλε στα μέσα Ιουλίου πρόστιμο 500 εκατ. ευρώ επειδή δεν διαπραγματεύθηκε με «καλή πίστη». Η Google άσκησε έφεση και συνέχισε παράλληλα τις διαπραγματεύσεις της με ορισμένους ομίλους μέσων ενημέρωσης της Γαλλίας.

Από τη δική του πλευρά, το Facebook ανακοίνωσε τον Οκτώβριο διάφορες συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης μιας με τη Συμμαχία για τον Τύπο Γενικής Ενημέρωσης (Alliance pour la presse d’information générale, APIG), που προβλέπει ότι θα πληρώνει για δύο χρόνια ένα ποσό στους γαλλικούς εκδότες ημερησίου Τύπου για τη χρήση του περιεχομένου τους. Η συμφωνία προβλέπει τη συμμετοχή των εκδοτών στην εφαρμογή Facebook News, ήδη διαθέσιμη στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο, που θα εγκαινιαστεί στη Γαλλία τον Ιανουάριο του 2022.

Οι διαπραγματεύσεις και οι εντάσεις είναι πολλές γύρω από τις λεγόμενες GAFAM (Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft) και τα πνευματικά δικαιώματα. Στην Ισπανία, η Google ανακοίνωσε ότι θα ξανανοίξει στις αρχές του 2022 την υπηρεσία Google News, που είχε κλείσει πριν από επτά χρόνια αντιδρώντας σε νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα που την υποχρέωνε να πληρώνει τα ΜΜΕ. Στη Δανία, τα μεγαλύτερα μέσα ενημέρωσης ανακοίνωσαν τον Ιούνιο ότι θα συνασπιστούν για να διαπραγματευθούν συλλογικά για τα πνευματικά δικαιώματα με τους γίγαντες του διαδικτύου. Στην Αυστραλία, εγκρίθηκε νόμος για να υποχρεωθούν οι εταιρείες τεχνολογίας να αποζημιώνουν τα μέσα ενημέρωσης για την αναπαραγωγή του περιεχομένου τους.