Οριστικά από 1η Ιανουαρίου η επιβολή του τέλους ταφής απορριμμάτων  

Τέλος στα σενάρια για παράταση της ημερομηνίας εφαρμογής του τέλους ταφής απορριμμάτων βάζει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας. Παρά τις εκκλήσεις πολλών δημάρχων, οι οποίοι ζητούσαν …τράτο χρόνου, ο υπουργός με διευκρινιστική εγκύκλιο που απέστειλε χθες στους 22 ΦοΣΔΑ (Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) της χώρας και στις αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες τούς θέτει προ των ευθυνών τους.

Οι τοπικοί άρχοντες ζητούν χρονικό περιθώριο προκειμένου να βελτιώσουν τα χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης προκειμένου να μην αυξηθούν τα τέλη που καταβάλλουν οι δημότες. Μάλιστα, η  Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) έχει ζητήσει  επιβολή του τέλους από το 2024 ώστε να ολοκληρωθούν εγκαίρως τα έργα επεξεργασίας αποβλήτων και να περιοριστούν δραστικά οι ποσότητες αποβλήτων που καταλήγουν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής.

Πάντως, ο υπουργός στην εγκύκλιο που εξέδωσε, τους επισημαίνει ότι από την 1η Ιανουαρίου  θα επιβάλλεται τέλος ταφής για τις ποσότητες ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων που θα διατίθενται σε χώρους υγειονομικής ταφής (ΧΥΤ) καθώς και για τα υπολείμματα επεξεργασίας αστικών αποβλήτων που θα προκύπτουν από μονάδες επεξεργασίας αστικών αποβλήτων (Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), Μονάδες Επεξεργασίας Βιολογικών Αποβλήτων (ΜΕΒΑ), Μονάδες Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας (ΜΕΑ), και μονάδες αποτέφρωσης αστικών αποβλήτων) που επίσης θα καταλήγουν σε  ΧΥΤ.

Υπόχρεοι καταβολής του τέλους ταφής είναι οι ΦοΔΣΑ και οι δήμοι ή τα νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους ΟΤΑ και ασκούν  τις αρμοδιότητες των ΦοΔΣΑ. Το τέλος ταφής ορίζεται σε 20 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων από 1/1/2022 και αυξάνεται ετησίως κατά 5 ευρώ ανά τόνο και έως την τιμή των 35 ευρώ ανά τόνο. Από την 1η Ιανουαρίου 2026 το τέλος ταφής ορίζεται σε 45 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξάνεται στην τιμή των 55 ευρώ ανά τόνο από την 1η Ιανουαρίου 2027, τιμή που θα παραμένει σταθερή για τα επόμενα έτη.

Το τέλος ταφής θα υπολογίζεται ανά εξάμηνο με βάση τις πραγματικές ποσότητες αποβλήτων που διατέθηκαν στους  ΧΥΤ και θα αποδίδεται   σε ειδικό λογαριασμό που τηρεί ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.).   Οι υπόχρεοι θα πρέπει να υποβάλλουν στον Ε.Ο.ΑΝ. κάθε χρόνο στοιχεία σχετικά με τον υπολογισμό του τέλους ταφής για το πρώτο εξάμηνο έως τις 30 Σεπτεμβρίου  και  για το δεύτερο εξάμηνο   έως τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους και  θα αποδίδουν τα οφειλόμενα ποσά έναν μήνα μετά τις συγκεκριμένες ημερομηνίες.

Έτσι, όπως διευκρινίζει ο κ. Σκρέκας, και για το 2022 τα στοιχεία για τον υπολογισμό ταφής του πρώτου εξαμήνου θα πρέπει να υποβληθούν έως τις 30/9/2022  και το οφειλόμενο ποσό θα πρέπει να αποδοθεί έως τις 30/10/2022 στον ειδικό λογαριασμό του  Ε.Ο.ΑΝ.. Τα στοιχεία του δεύτερου εξάμηνου του 2022 θα υποβληθούν έως τις 31/3/2023 και τα χρήματα θα καταβληθούν έως τις 30/4/2023.

Έρχονται πρόστιμα

Το τέλος ταφής συνυπολογίζεται κατά την κατάρτιση του κανονισμού τιμολόγησης των ΦοΔΣΑ, συμπεριλαμβάνεται στο ετήσιο κόστος διαχείρισής τους και κατανέμεται στο σύνολο των δήμων. Οι ΦοΔΣΑ όφειλαν να έχουν ήδη συνυπολογίσει το τέλος ταφής κατά την κατάρτιση κανονισμού τιμολόγησης και να έχουν εντάξει στον προϋπολογισμό τους το αντίστοιχο ποσό.

Εντούτοις, όπως αναφέρει ο κ. Σκρέκας στην σχετική εγκύκλιο, διαπιστώθηκε από την διαβίβαση κανονισμών τιμολόγησης η παράλειψη ένταξης του τέλους ταφής τόσο στον κανονισμό όσο και στον προϋπολογισμό των ΦοΔΣΑ.  Όσοι φορείς δεν το έχουν πράξει θα πρέπει άμεσα να συμμορφωθούν, προχωρώντας σε αναθεώρηση του προϋπολογισμού και της τιμολογιακής πολιτικής και ενημερώνοντας παράλληλα την Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων.  Διαφορετικά   προβλέπονται κυρώσεις και προσαυξήσεις για την μη έγκαιρη απόδοση του τέλους ταφής.

Ειδικότερα, σε περίπτωση καταβολής μετά την παρέλευση των προθεσμιών επιβάλλεται από τον ΕΟΑΝ στους ΦοΔΣΑ, τους δήμους ή στα     νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους Ο.Τ.Α. και ασκούν τις αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ, πρόστιμο ίσο με το 2% του τέλους ταφής που αντιστοιχεί στο οφειλόμενο  ποσό, το οποίο ανατοκίζεται με επιτόκιο 2% για κάθε μήνα καθυστέρησης.

Για την …ιστορία

Είναι αξιοσημείωτο ότι, ήδη από τις αρχές του 2012 είχε προβλεφθεί (ν. 4042/2012) η επιβολή ειδικού τέλους ταφής. Τότε το  τέλος για τον πρώτο χρόνο επιβολής του, δηλαδή το 2014, οριζόταν στα 35 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξανόταν κατά 5 ευρώ ανά τόνο έως του ποσού των 60 ευρώ ανά τόνο. Ωστόσο, το 2015 με Πράξη Νομικού Περιεχομένου η ημερομηνία εφαρμογή του τέλους ταφής  αναστέλλεται έως τις 31.12.2016.

Αλλά ούτε εκείνη η ημερομηνία τηρήθηκε και το 2019 (νόμος  4609) η επιβολή του τέλους μετατέθηκε για την   1η  Ιανουαρίου 2020 και το ποσό της περιβαλλοντικής εισφοράς οριζόταν στα 10 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και από 1.1.2021 θα αυξανόταν ετησίως κατά 5 ευρώ ανά τόνο έως τα  35 ευρώ ανά τόνο (και όχι 60 ευρώ όπως προέβλεπε ο προηγούμενος νόμος). Ο νόμος άλλαξε και πάλι φέτος (ν. 4819/2021) οπότε μετατέθηκε και πάλι η ημερομηνία για την 1η Ιανουαρίου 2022 ενώ αυξάνεται   σταδιακά και το ύψος των τελών.