Τράπεζες: Ημέρα ανεξαρτησίας η 1η Ιουνίου για τα ιδρύματα

Από βασικός μέτοχος με δικαίωμα παρέμβασης και άσκησης βέτο σε κρίσιμες αποφάσεις των τραπεζικών ΔΣ, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) από την 1η Ιουνίου χάνει τις εξουσίες του και θα λειτουργεί κατά βάση ως τοποτηρητής.

Οπως προβλέπει το υπό κατάθεση προς ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο που τροποποιεί το πλαίσιο λειτουργίας του, σε όσες τράπεζες εξυγιαίνονται, ήτοι επιτυγχάνουν τη μείωση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κάτω από το 10%, δεν θα είναι απαραίτητη η εξασφάλιση εγκρίσεων από το Ταμείο για μία σειρά από θέματα που αφορούν τη λειτουργία τους.

Σημειώνεται πως ήδη Εθνική Τράπεζα και Eurobank έχουν μειώσει το ποσοστό των επισφαλειών τους σε μονοψήφια επίπεδα, ενώ Alpha Bank και Πειραιώς βρίσκονται ένα βήμα πριν από την επίτευξη του στόχου, καθώς ολοκληρώνονται το αργότερο έως το δ΄ τρίμηνο του 2022 οι αναγκαίες ενέργειες εξυγίανσης. Με τον τρόπο αυτόν και οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι θα έχουν από εφέτος απόλυτη ευχέρεια κινήσεων τόσο για την εφαρμογή της στρατηγικής ανάπτυξης όσο και για τη στελέχωσή τους με τα κατάλληλα πρόσωπα, χωρίς κόφτες ως προς τις αμοιβές και τη χορήγηση bonus.

Πλήρης κανονικότητα

Κορυφαία τραπεζική πηγή υπογραμμίζει πως πρόκειται για ένα σαφές μήνυμα προς την επενδυτική κοινότητα ότι ο εγχώριος κλάδος επιστρέφει μετά από μία υπερδεκαετή κρίση σε πλήρη κανονικότητα. «Ειδικά στην τρέχουσα συγκυρία σημαντικών αναταράξεων στην παγκόσμια οικονομία και στις χρηματοπιστωτικές αγορές, είναι κρίσιμο οι επενδυτές να γνωρίζουν ότι τα πιστωτικά ιδρύματα διευθύνονται από ανθρώπους με τις κατάλληλες γνώσεις και την απαραίτητη εμπειρία ώστε να είναι σε θέση να κατανοήσουν το σημερινό ασταθές και σύνθετο πολιτικοοικονομικό περιβάλλον» σημειώνει σχετικά.

Στο πλαίσιο αυτό, τονίζει, η απόφαση για απελευθέρωση των απολαβών στους συστημικούς ομίλους έρχεται την κατάλληλη στιγμή. «Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την επιδείνωση της ενεργειακής κρίσης, η στελέχωση των γενικών διευθύνσεων με προσωπικό που μπορεί να αναλύσει σε βάθος την κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Πρόκειται για προσόντα που πληρώνονται αδρά στην τραπεζική αγορά εργασίας και ως εκ τούτου η άρση των σχετικών περιορισμών αποτελούν μεγάλης σημασίας εξέλιξη» υποστηρίζει η ίδια πηγή.

Από την πλευρά του, έμπειρος τραπεζίτης υπογραμμίζει ότι πλέον η εταιρική διακυβέρνηση αποτελεί τον πλέον κρίσιμο παράγοντα που αξιολογούν τα funds προτού επενδύσουν σε μία επιχείρηση. «Αν δεν έχεις ανθρώπους εντός ενός οργανισμού που να καταλαβαίνουν το πώς παίζεται το παιχνίδι με τα ενεργειακά ή το πώς επιδρά η κλιματική αλλαγή στις οικονομίες, ο κίνδυνος να χαθεί η εμπιστοσύνη των αγορών και να τεθείς εκτός των επενδυτικών ραντάρ είναι υπαρκτός. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα επόμενα χρόνια οι ελληνικές τράπεζες καλούνται να αντλήσουν μεγάλα ποσά μέσω ομολογιακών εκδόσεων για την ενίσχυση του δείκτη συνολικής κεφαλαιακής επάρκειας στο 26% ως το 2025» προσθέτει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Σημειώνεται πως πλέον, στις εξυγιασμένες τράπεζες, το ΤΧΣ διατηρεί μόνο τα ακόλουθα ειδικά δικαιώματα:

• Αρνησικυρίας στη λήψη αποφάσεων του ΔΣ, που επηρεάζουν σημαντικά τη συμμετοχή του στο μετοχικό κεφάλαιο του εκάστοτε πιστωτικού ιδρύματος.
• Να ζητεί την αναβολή επί 3 εργάσιμες ημέρες της συνεδρίασης του ΔΣ, προκειμένου να λάβει οδηγίες από τον διευθύνοντα σύμβουλό του.
• Να ζητεί τη σύγκληση του ΔΣ.

Η αποεπένδυση

Με το ίδιο νομοσχέδιο δημιουργείται ο οδικός χάρτης για την οριστική αποχώρηση του ΤΧΣ από το μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών. Σήμερα, κατέχει στην Εθνική Τράπεζα το 40,3%, στην Τράπεζα Πειραιώς το 27%, στην Alpha Bank το 9% και στη Eurobank το 1,4%. Στις δύο τελευταίες η πώληση των ποσοστών αυτών θα είναι εύκολη υπόθεση.  Στην Εθνική Τράπεζα ο σχεδιασμός προέβλεπε την εκκίνηση της διαδικασίας για την πώληση της μισής συμμετοχής του ΤΧΣ (20%) με τη μέθοδο του βιβλίου προσφορών μέσα στο 2022. Οι δυσμενείς ωστόσο συνθήκες στις αγορές έχουν ανατρέψει τον προγραμματισμό αυτόν. Πλέον, ουδείς μπορεί να διατυπώσει μία ασφαλή πρόβλεψη για το πότε θα εκκινήσουν οι σχετικές διαδικασίες.

Σημειώνεται πάντως πως δεν υπάρχει λόγος βιασύνης, μιας και με το νέο νομοθετικό πλαίσιο το ποσοστό του ΤΧΣ δεν έχει και τόση σημασία, καθώς ελαχιστοποιείται η δυνατότητα παρέμβασής του στις αποφάσεις.