Ένα ωραίος κεντρικός τραπεζίτης δεν έχει θέση σε έναν κόσμο υψηλού πληθωρισμού. Οι τιμές καταναλωτή στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκαν στο 8,6% τον Μάιο, σε ετήσια βάση, υψηλότερα από τις προβλέψεις.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Τζέι Πάουελ, δεν έχει πλέον πολλές επιλογές από το να κάνει μεγαλύτερες αυξήσεις επιτοκίων, προκαλώντας περισσότερο πόνο στους ανθρώπους που ήδη αγωνίζονται με τις υψηλές τιμές των τροφίμων και του φυσικού αερίου. Κάτι τέτοιο είναι μακροπρόθεσμα ορθολογικό και βραχυπρόθεσμα κακόβουλο.
Τα νούμερα για τον πληθωρισμό της Παρασκευής διέψευσαν τη θεωρία – που διατυπώθηκε από οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters – ότι οι τιμές είχαν σταθεροποιηθεί τον Μάιο. Αντίθετα, εκτινάχθηκαν στο υψηλότερο επίπεδό τους από το 1981. Το κόστος των ειδών παντοπωλείου αυξήθηκε ακόμη περισσότερο από τον αρχικό ρυθμό με αύξηση σχεδόν 12% από έτος σε έτος, δήλωσε την Παρασκευή το υπουργείο Εργασίας. Το φυσικό αέριο, η πηγή ζωής της οικονομίας των ΗΠΑ, αυξήθηκε σχεδόν κατά 49% σε σχέση με ένα χρόνο πριν.
Η μόνη επιλογή του Πάουελ είναι να πληγώσει περισσότερο τους Αμερικανούς. Τον περασμένο μήνα, ουσιαστικά απέκλεισε το ενδεχόμενο αυξήσεων επιτοκίων άνω των 0,5 ποσοστιαίων μονάδων κάθε φορά. Με τον πληθωρισμό να αυξάνεται αντί να υποχωρεί, ίσως χρειαστεί να εξετάσει μεγαλύτερες αυξήσεις – ας πούμε κατά τα τρία τέταρτα της ποσοστιαίας μονάδας – που θα κάνουν τα υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών και τα στεγαστικά δάνεια πιο ακριβά και πιθανώς θα οδηγήσουν την οικονομία σε ύφεση.
Οι καταναλωτές ήταν ήδη σε δυσφορία. Ένας δείκτης που μετρά τον όγκο των αιτήσεων για στεγαστικά δάνεια έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 22 ετών λόγω των υψηλότερων επιτοκίων δανεισμού, ανακοίνωσε την Τετάρτη η Ένωση Τραπεζιτών Στεγαστικών δανείων. Τα νοικοκυριά ξοδεύουν επιπλέον 341 $ το μήνα για να αγοράσουν τα ίδια αγαθά και υπηρεσίες όπως έκαναν πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με τη Moody’s Analytics.
Το παράδειγμα του Πολ Βόλκερ μπορεί να προσφέρει κάποια παρηγοριά στον Πάουελ. Επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας από το 1979 έως το 1987, ο Βόλκερ ανέλαβε τον πληθωρισμό που είχε φτάσει στο 13,5% μετά τον διορισμό του και διπλασίασε τα επιτόκια σε σχεδόν 20% μέσα σε μόλις έξι μήνες. Ακολούθησαν διαδοχικές υφέσεις. Το ποσοστό ανεργίας έφτασε σχεδόν στο 11% το 1982. Μερικοί νομοθέτες πρότειναν την αποπομπή του Βόλκερ. Αλλά ένα χρόνο αργότερα, ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 3,2% και η οικονομία άνθισε στη συνέχεια.
Ο Πάουελ πιθανότατα δεν θα χρειαστεί να κάνει τόσο μεγάλη κίνηση στα ποσοστά, αλλά η πορεία σε μεγαλύτερες αυξήσεις θα εξακολουθεί να βλάπτει τους μέσους Αμερικανούς. Και δεν είναι σαφές τι αντίκτυπο θα έχει η νομισματική πολιτική με δεδομένο ότι η αύξηση των τιμών των τροφίμων και του φυσικού αερίου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον πόλεμο στην Ουκρανία. Όπως και με τον Βόλκερ, η ιστορία μπορεί να θεωρεί τον Πάουελ ήρωα – αλλά πρόκειται να δημιουργήσει πολλούς εχθρούς στο μεταξύ.
REUTERS BREAKINGVIEWS
