Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών: Ανακτά δυνάμεις

Επιστροφή στην κερδοφορία έδειξαν τα οικονομικά στοιχεία του 2021 για το αεροδρόμιο της Αθήνας, που βάζει πορεία για την επανεκκίνηση των έργων υποδομών στα οποία έβαλε διετές «φρένο» η πανδημία. Ο περιορισμός του λειτουργικού κόστους, αλλά κυρίως η κρατική ενίσχυση ύψους 110,02 εκατ. ευρώ για τις απώλειες της πανδημίας, οδήγησαν σε κέρδη προ φόρων 166,3 εκατ. ευρώ.

Τη διαφορά έκανε για μια ακόμη χρονιά το cargo, που έδειξε ανθεκτικότητα και στη δίνη της πανδημίας, με τη μεταφορά φορτίου να αυξάνεται κατά 31% συγκριτικά με το 2020, αλλά και 9% σε σχέση με το 2019. Συνολικά διακινήθηκαν 98.286 τόνοι εμπορευμάτων.

Η συμβολή της κρατικής ενίσχυσης

Ειδικότερα, τα λειτουργικά έσοδα του αεροδρομίου της Αθήνας ανήλθαν το 2021 στα 272,2 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά́ 46% έναντι του 2019, αλλά βελτιωμένα σε σύγκριση με το 2020 κατά 86 εκατ. ευρώ. Χάρη στα μέτρα που έλαβε η εταιρεία για τη συγκράτηση του κόστους, τα κέρδη προ φορών από τις συνήθεις επιχειρηματικές δραστηριότητες ανήλθαν σε 56,3 εκατ. ευρώ, τα οποία και αυξήθηκαν στα 166,3 εκατ. ευρώ, χάρη στην κρατική αποζημίωση.

Αυτή ελήφθη μέσω άμεσης επιχορήγησης 31,6 εκατ. ευρώ σε μετρητά, καθώς και συμψηφισμού ύψους 78,42 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στις οφειλές της Αμοιβής Χορήγησης Δικαιωμάτων για τα έτη 2020, 2021 και 2022. Εξασφαλίστηκε έτσι, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, εξασφαλίστηκε ως εκ τούτου μια υγιής ταμειακή θέση στο κλείσιμο της χρήσης 2021, ύψους 381,6 εκατ. ευρώ.

Ξεκινούν οι «μηχανές» των επεκτάσεων

Η επέκταση των κτηριακών εγκαταστάσεων του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών προβλέπεται στη σύμβαση παραχώρησης, με κριτήριο την επιβατική κίνηση, όταν δηλαδή η ζήτηση υπερβεί ορισμένα όρια χωρητικότητας. Το υφιστάμενο κατώτατο όριο του 95% ξεπεράστηκε με τη συμπλήρωση της δωδεκάμηνης περιόδου που έληξε τον Μάιο του 2019, οπότε το «Ελευθέριος Βενιζέλος» κατέγραψε 24,76 εκατ. επιβάτες.

Η εταιρεία κατάρτισε ως εκ τούτου ένα πρόγραμμα για την αύξηση της χωρητικότητας κατά τουλάχιστον 20%, το οποίο και υπέβαλε στην ΥΠΑ μαζί με την επικαιροποίηση του masterplan. Στις 27 Δεκεμβρίου το νέοmasterplanεγκρίθηκε, όμως λίγους μήνες μετά η πανδημία σταμάτησε κάθε σχεδιασμό. Η επιβατική κίνηση έπεσε σε πρωτοφανή επίπεδα, κατά πολύ κάτω από τα προβλεπόμενα όρια της σύμβασης παραχώρησης, με αποτέλεσμα τα έργα επέκτασης να αναβληθούν.

Όπως σημειώνεται όμως στις οικονομικές καταστάσεις του 2021, με την επιφύλαξη πάντα της εξέλιξης της αεροπορικής κίνησης, που ακόμα υπολείπεται αυτής του 2019, σχεδιάζεται η έναρξη «ορισμένων από τα έργα χωρητικότητας του τερματικού σταθμού́ και της πίστας που θέσαμε σε αναμονή λόγω της πανδημίας τα δυο τελευταία χρόνια».

Στα μέσα Ιουλίου, εξάλλου, βγήκε στον αέρα ο διαγωνισμός για τη δεύτερη «μικρή» επέκταση του τερματικού σταθμού του αερολιμένα, τη λεγόμενη ανατολική, ύψους 6,1 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το νέο κτίριο θα έχει 1.400 τ.μ. στεγασμένων χώρων σε δυο επίπεδα, αφίξεων και αναχωρήσεων. Υπενθυμίζεται ότι η νοτιοδυτική επέκταση, ύψους 31 εκατ. ευρώ, που προσέθεσε νέες κτηριακές εγκαταστάσεις 14.950 τ.μ. ολοκληρώθηκε το 2020. Παράλληλα, ξεκίνησε διαγωνισμός και για τον νέο χώρο αναμονής για ταξί.

Όσο για την πολυσυζητημένη μεγάλη επέκταση, σημειώνεται στην έκθεση ότι τα μεγάλα έργα που αφορούν στην υποχρεωτική επέκταση των κτηριακών εγκαταστάσεων του Αεροδρομίου θα γίνουν ξανά επίκαιρα όταν η επιβατική κίνηση πλησιάσει τα επίπεδα του 2019.

Επιπλέον, αναμένεται η ολοκλήρωση του νέου φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 16 MWp, που αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα προς την υλοποίηση της δέσμευσης του ΔΑΑ για μηδενικές εκπομπές άνθρακα (Net Zero Carbon), γνωστής κι ως ROUTE 2025. Η λειτουργία της εγκατάστασης αναμένεται το 2023. Το αεροδρόμιο της Αθήνας από το 2005 ως το 2021 έχει μειώσει το αποτύπωμά του πάνω από 40%.

Ξεπέρασε την επιβατική κίνηση του 2021

Η επιβατική κίνηση στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών το 2021 ανήλθε σε 12,35 εκατ. επιβάτες, βελτιωμένη κατά 52,8% σε σχέση με το 2020, ωστόσο μειωμένη κατά  51,7% συγκριτικά με το 2019, λόγω των συνεπειών της πανδημίας. Την περσινή χρονιά, η Αθήνα συνδεόταν απευθείας με τακτικά́ δρομολόγια με 132 προορισμούς – πόλεις, έναντι 126 το 2020 και 157 το 2019, σε 48 χώρες από 51 το 2020 και 55 το 2019. Συνολικά, πέταξαν από τον ΔΑΑ 62 αεροπορικές εταιρείες από 59 το 2020 και 66 το 2019.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία για την κίνηση, συμπληρώνοντας το πρώτο οκτάμηνο του 2022, το αεροδρόμιο της Αθήνας έχει ήδη ξεπεράσει τις επιδόσεις του 2021. Εφέτος, έχουν ήδη διακινηθεί πάνω 14,66 εκατ. επιβάτες, με την κίνηση εξωτερικού στο οκτάμηνο να είναι υπερδιπλάσια του 2021. Συγκριτικά δε με το 2019, χρονιά ρεκόρ για το «Ελευθέριος Βενιζέλος», για το διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου, η κίνηση υπολείπεται κατά 15,1%. Ειδικότερα, στη διάρκεια της θερινής περιόδου, δηλαδή από τον Μάιο ως και τον Αύγουστο, σε μηνιαία βάση διακινήθηκαν πάνω από 2 εκατ. επιβάτες.

Η εκτίμηση για το σύνολο του 2022, σύμφωνα με τις άρτι δημοσιευθείσες οικονομικές καταστάσεις του 2021, είναι ότι θα κλείσει με αύξηση της επιβατικής κίνησης της τάξεως του 35-40% σε σχέση με την περασμένη χρονιά.

Νέο τοπίο για τις χρηματοδοτικές ανάγκες

Η εκταμίευση της τελευταίας δόσης του δανείου από την  Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που αποτέλεσε τη βασική πηγή χρηματοδότησης της κατασκευής του αεροδρομίου της Αθήνας, τον Ιούνιο του 2022, θα βελτιώσει την ευελιξία της εταιρείας. Αυτό γιατί οι όροι του δανεισμού επηρέαζαν σημαντικά τις επιλογές χρηματοδότησης που είχε στη διάθεσή της. Αυτό́ το ορόσημο, λοιπόν, θεωρείται ως ευκαιρία να επανεξεταστούν οι υφιστάμενες επιλογές χρηματοδότησης και ενδεχομένως η εταιρεία να προχωρήσει σε λύσεις που θα της επιτρέψουν να βελτιώσει τις τρέχουσες και μελλοντικές χρηματοδοτικές της ανάγκες, καθώς και την αξία των μετόχων της.