UBS: Επανέρχεται ο εφιάλτης της ενεργειακής και επισιτιστικής κρίσης

Οι ανησυχίες για την επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια επανέρχονται στο προσκήνιο, μετά την απόφαση της Ρωσίας να αποχωρήσει από τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά .

Η είδηση αυτή ​​ώθησε τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης σιταριού σε άνοδο 6,4% τη Δευτέρα, εν μέσω ανησυχιών ότι η εξέλιξη αυτή μπορεί να επιδεινώσει τον παγκόσμιο πληθωρισμό και να βαθύνει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση. Και αναλυτές πλέον διαβλέπουν νέο ράλι στις τιμές των εμπορευμάτων, το οποίο θα επιβαρύνει περαιτέρω τον πληθωρισμό και θα φέρει σε ακόμα πιο δυσχερή θέση τις κεντρικές τράπεζες.

Διαβάστε επίσης – Σιτηρά: Τι σημαίνει η αποχώρηση της Ρωσίας από την συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας

Ήδη τα κεντρικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των μεγαλύτερων οικονομιών έχουν ανοίξει έναν επιθετικό κύκλο αύξησης των επιτοκίων, για να ανακόψουν τις πληθωριστικές πιέσεις, θέτοντας σε δεύτερη μοίρα τις αναπτυξιακές προοπτικές. Μέσα σε αυτό το ντόμινο εξελίξεων, η απόφαση της Μόσχας είναι πολύ πιθανόν να αποτελέσει τη θρυαλλίδα για μία ακόμα «κρίση πάνω στην κρίση».

Διαβάστε επίσης -Πώς τα ρωσικά πλοία «ξεπλένουν» τα ουκρανικά σιτηρά

Η συμφωνία αυτή, που επιτεύχθηκε τον περασμένο Ιούλιο είχε βοηθήσει να μετριαστούν οι τιμές στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του σιταριού, οι οποίες είχαν εκτιναχθεί σε ιστορικά υψηλά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου.

Σε έκθεσή της η UBS επισημαίνει ότι οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν 1% τη Δευτέρα, λόγω των νέων περιοριστικών μέτρων για την COVID-19 και των αδύναμων στοιχείων για τη μεταποίηση στην Κίνα, αλλά τις τελευταίες δύο συνεχόμενες εβδομάδες, καταγράφουν άνοδο.

Διαβάστε επίσης – Η διπλή απειλή για την αγορά σιτηρών – Νέα άνοδος στις τιμές

Αστάθεια στα εμπορεύματα

Οι αναλυτές της τράπεζας επισημαίνουν ότι ήταν μια ασταθής χρονιά για τα εμπορεύματα, καθώς οι αγορές πιέστηκαν μεταξύ των περιορισμών από την πλευρά της προσφοράς, από τη μία πλευρά, και, από την άλλη, από τις ανησυχίες για τη ζήτηση καθώς ο κίνδυνος ύφεσης έχει αυξηθεί.

Ο Δείκτης Εμπορευμάτων του Bloomberg, είναι αυξημένος κατά 14% φέτος, με την αύξηση να έχει φτάσει στην κορυφή της το 42%.

Ωστόσο, παρά την πρόσφατη υποχώρηση του εν λόγω δείκτη, η UBS εκτιμά ότι οι προκλήσεις από την πλευρά της προσφοράς θα διατηρήσουν υψηλά τις τιμές της ενέργειας και των σιτηρών τους επόμενους μήνες.

Γεωπολιτική αβεβαιότητα και καιρός

Η γεωπολιτική αβεβαιότητα και τα καιρικά φαινόμενα συνεχίζουν να ασκούν ανοδικές πιέσεις στις τιμές των σιτηρών. Η περιοχή της Μαύρης Θάλασσας αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ένα τέταρτο των παγκόσμιων ετήσιων εξαγωγών σιταριού και κριθαριού, περίπου το ένα πέμπτο των φορτίων καλαμποκιού της και το μεγαλύτερο μέρος των αποστολών ηλιελαίου.

Σύμφωνα με την UBS, η απόφαση της Ρωσίας να αποχωρήσει από τη συμφωνία είναι μια υπενθύμιση της απειλής που δέχεται η αγορά τροφίμων από τα γεωπολιτικά γεγονότα.

Το La Niña

Και έρχεται σε μια κακή στιγμή για την αγορά, την ώρα που το φαινόμενο La Niña απειλεί να υποβαθμίσει περαιτέρω τη φυτική παραγωγή σε βασικούς εξαγωγείς του Νοτίου Ημισφαιρίου, ιδιαίτερα στην Αργεντινή και την Αυστραλία.

Το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών μείωσε επίσης σημαντικά τις προβλέψεις για την αμερικανική παραγωγή τον Οκτώβριο λόγω των ξηρών καιρικών συνθηκών στις χαμηλότερες περιοχές των Μεσοδυτικών πολιτειών.

Αυτά τα γεγονότα οδήγησαν του αναλυτές της UBS να αναθεωρήσουν τις προβλέψεις τους για την τιμή του σιταριού κατά 1 δολάριο ανά μπουσέλ, σε όλον τον προβλεπόμενο ορίζοντα, εκτιμώντας τώρα ότι μέχρι τον Μάρτιο θα φτάσουν στα 9,5 USD/bush.

Το πετρέλαιο

Αναφορικά με το πετρέλαιο τονίζουν ότι η ζήτηση διατηρείται εν μέσω περιορισμένης προσφοράς.

«Για φέτος, βλέπουμε τη ζήτηση πετρελαίου να αυξάνεται κατά περίπου 1,9 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, με ισχυρή υποστήριξη από τις χώρες του ΟΟΣΑ, την Ινδία και τη Μέση Ανατολή. Η ζήτηση στην Ινδία, τον τρίτο μεγαλύτερο καταναλωτή, αυξάνεται επί του παρόντος με τον ταχύτερο ρυθμό μεταξύ των μεγάλων οικονομιών» αναφέρει η έκθεση.

Εν τω μεταξύ, στην Ευρώπη, οι αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου και του άνθρακα ωθούν ορισμένους χρήστες να στραφούν στο πετρέλαιο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπου είναι διαθέσιμο.

Από την πλευρά της προσφοράς, ο ΟΠΕΚ+ πρόκειται να μειώσει την παραγωγή κατά 2 βαρέλια την ημέρα από τον Νοέμβριο.

Παρόλο που ορισμένα μέλη παράγουν ήδη κάτω από την ποσόστωση, η Σαουδική Αραβία εκτιμά ότι η μείωση θα φτάσει στο 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως (mbpd).

Εμπάργκο

Εν τω μεταξύ, η ΕΕ πρόκειται να σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού αργού πετρελαίου στις 5 Δεκεμβρίου και διυλισμένων προϊόντων στις 5 Φεβρουαρίου.

Η UBS εκτιμά ότι η απαγόρευση θα συμβάλει σε μείωση της προσφοράς κατά περίπου 1 mbpd. Ξεχωριστά, οι πωλήσεις των στρατηγικών αποθεμάτων του ΟΟΣΑ πρόκειται να λήξουν αυτό το τρίμηνο και τα κράτη μέλη ενδέχεται να αρχίσουν να αναπληρώνουν τα εξαντλημένα αποθέματά τους—μια κίνηση που όχι μόνο θα περιορίσει την προσφορά αλλά θα προσθέσει και στην ζήτηση.

Νέο ράλι στις τιμές των εμπορευμάτων

«Έτσι, βλέπουμε άνοδο 10% στα βασικά εμπορεύματα τους επόμενους έξι μήνες» τονίζει.

Ειδικότερα, η πρόβλεψη της UBS για το αργό πετρέλαιο Brent είναι 110 δολάρια ανά βαρέλι για τον Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο του 2023.
Στην ευρύτερη εικόνα, αυτή η αστάθεια στις τιμές και τις προμήθειες τροφίμων είναι απλώς μια άλλη αποτύπωση της ανασφάλειας στην ενέργεια και τα τρόφιμα.

Το «καλό» σενάριο

Εκτός από την έκθεση της UBS πάντως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των καλλιεργειών δεν είναι πιθανό να ανέβουν τόσο δραματικά όσο τον περασμένο Μάρτιο, εν μέρει επειδή είναι ήδη γνωστό ότι η Ουκρανία θα υπολείπεται κατά πολύ από το πλήρες δυναμικό παραγωγής της φέτος.

«Άλλοι παραγωγοί έχουν προσαρμοστεί», δήλωσε χαρακτηριστικά στο Bloomberg, ο David Laborde του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Πολιτική Τροφίμων στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, οι τιμές των σιτηρών θα μπορούσαν ενδεχομένως να αυξηθούν μεταξύ 5% και 10% τις επόμενες ημέρες, καθώς οι αγορές «απορροφούν τα άσχημα νέα», είπε.

Συνήθως, ο κόσμος βασίζεται στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας για περισσότερο από το ένα τέταρτο των ετήσιων εξαγωγών σιταριού και κριθαριού, περίπου το ένα πέμπτο των φορτίων καλαμποκιού και το μεγαλύτερο μέρος των αποστολών ηλιελαίου.

Μαζί με τη μείωση των εξαγωγών, η πρόωρη λήξη της συμφωνίας για τη Μαύρη Θάλασσα θέτει σε κίνδυνο μια κύρια οδό εξαγωγής λιπασμάτων στην οποία βασίζονται οι αγρότες για να αυξήσουν την παραγωγή τους. Σημαίνει επίσης ότι οι αγρότες αντιμετωπίζουν μια πιθανή έλλειψη αποθηκευτικού χώρου για το σιτάρι και το καλαμπόκι, δήλωσε ο Chris Trant, επικεφαλής του γραφείου γεωργίας των ΗΠΑ στη HedgePoint Global Markets.

Ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος είναι η προοπτική των αγροτών στην Ουκρανία να αρνηθούν να φυτέψουν καλλιέργειες που «δεν μπορούν να πουλήσουν», δήλωσε ο Michael Magdovitz, ανώτερος αναλυτής στη Rabobank στο Λονδίνο.

«Βραχυπρόθεσμα, νομίζω ότι βγαίνουν εκτός γραμμής κρίσιμα προϊόντα και οι παγκόσμιες τιμές θα παραμείνουν πολύ υψηλές», πρόσθεσε.