Η επικαιρότητα του Σερ Ουίνστον Τσώρτσιλ

Ήταν ο «πατέρας της νίκης» στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Χρημάτισε πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου τις περιόδους 1940-1945 και 1951-1955. Μετά τη γαλλική συνθηκολόγηση με τον Χίτλερ στις 22 Ιουνίου 1940, ο Τσώρτσιλ υπήρξε ο μοναδικός Ευρωπαίος ηγέτης που ύψωσε το ανάστημά του απέναντι στους ναζί. Δίνοντας ταυτόχρονα απίστευτο κουράγιο σε ολόκληρο τον βρετανικό λαό. Ήταν, λοιπόν, ένας κορυφαίος και μοναδικός ηγέτης, αλλά και περίφημος συγγραφέας με μοναδικό περιουσιακό στοιχειό του την πένα του.

Σήμερα, λοιπόν, ενώ αντιδημοκρατικές δυνάμεις υποσκάπτουν τα δημοκρατικά θεμέλια μιας Ευρώπης στην οποίαν και ο Τσώρτσιλ *(1874-1965) πίστευε, κάποιες σκέψεις και ορισμένα αποφθέγματά του που δημοσιεύτηκαν στο μηνιαίο περιοδικό «Ευθύνη» πριν 17 χρόνια (Τ413) είναι εξόχως επίκαιρα.

Αρχίζοντας,δίνουμε ιδιαιτερο βάρος στη σημασία που ο Βρετανός πολιτικός απέδιδε στον Γραπτό Λόγο, περί του οποίου αναφέρει:

«Το να γράψεις ένα βιβλίο είναι μια περιπέτεια. Στην αρχή είναι παιχνίδι και διασκέδαση. Έπειτα γίνεται μια ερωμένη, μετά ένας αφέντης και στη συνέχεια γίνεται ένας τύραννος. Η τελευταία φάση είναι όταν, ενώ έχεις σχεδόν συμβιβαστεί με τη δουλειά σου, σκοτώνεις το θηρίο και το πετάς στο κοινό.

* Προσπάθησε (στα κείμενά σου) να απλοποιείς, να συντομεύεις και να ελαττώνεις. Είναι σκέτη τεμπελιά το να μην συμπυκνώνεις τη σκέψη σου μέσα σε μια εύλογη έκταση.

* Πιστεύω ακράδαντα ότι η διεκπεραίωση επισήμων υποθέσεων πρέπει να γίνεται με τον Γραπτό Λόγο. Ας γίνει σαφές ότι, όλες οι οδηγίες που πηγάζουν από εμένα, γίνονται γραπτώς ή πρέπει γραπτώς να επικυρώνονται αμέσως, και ότι δεν δέχομαι καμιά ευθύνη για θέματα που σχετίζονται με την εθνική άμυνα και για τα όποια εικάζεται ότι εγώ έχω πάρει τις αποφάσεις, παρά μόνο εάν αυτές έχουν γραπτώς καταχωρηθεί. Ακόμα και η απλή καθημερινή ζωή και εργασία εμπεριέχουν συναντήσεις με άγνωστους παράγοντες και απαιτούν, για την αντιμετώπιση τους, κάποια προσπάθεια της φαντασίας και κάποια ένταση της ψυχής.

* Να γελάς λιγάκι και να μάθεις στους συνεργάτες σου να γελάνε κι αυτοί […]. Αν δεν μπορείς να χαμογελάσεις, προσποιήσου το. Αν δεν μπορείς να προσποιηθείς, φύγε από τη μέση μέχρι να το μπορέσεις. Είναι έγκλημα το να απελπίζεσαι.

* Όταν η τύχη σου έχει εξαντληθεί, έρχεται ένα ανακουφιστικό συναίσθημα ότι έχεις ήδη φτάσει στον πυθμένα.

* Πιστεύω ότι δεν μπορείς να ασχοληθείς με τα πιο σοβαρά πράγματα του κόσμου παρά μόνο αν κατανοείς και τα πιο διασκεδαστικά.

* Το πιο επιθυμητό προσόν για έναν πολιτικό είναι η δυνατότητα να προλέγει τί θα συμβεί αύριο, την επόμενη εβδομάδα, τον επόμενο μήνα και τον επόμενο χρόνο – και να έχει κατόπιν την ικανότητα να εξηγεί γιατί δεν συνέβησαν όσα προείπε.

* Η πολιτική είναι συναρπαστική σχεδόν όσο και ο πόλεμος και εξ ίσου επικίνδυνη. Η διαφορά είναι ότι στον πόλεμο μπορείς να σκοτωθείς μόνο μια φορά, ενώ στην πολιτική πολλές.

* Ελάχιστα συναισθήματα είναι πιο οδυνηρά από το να έχεις ευθύνη χωρίς ισχύ.

* Είναι προτιμότερο να είσαι σωστός στις αποφάσεις σου παρά συνεπής. Να παραμένεις πάντα ανοιχτός στο να αλλάζεις γνώμη όταν παρουσιάζονται νέα στοιχεία.

* Ένας πολιτικός άνδρας που βρίσκεται μέσα στο κινούμενο ρεύμα των γεγονότων και αγωνιά για να κρατήσει το πλοίο του κράτους σε ισορροπία και σε σταθερή πορεία, μπορεί να μεταφέρει όλο το βάρος πότε στη μια πλευρά και πότε στην άλλη. Τα επιχειρήματά του, σε κάθε τέτοια περίπτωση, όταν του επιτίθενται, μπορεί να φανούν ότι είναι όχι μόνο διαφορετικού χαρακτήρα, αλλά και αντιφατικά μεταξύ τους σε έννοιες ή και αντίθετα σε κατεύθυνση. Ωστόσο, ο αντικειμενικός του προσανατολισμός θα έχει παραμείνει συνεχώς ο ίδιος […]. Αυτό δεν μπορούμε να το ονομάσουμε ασυνέπεια. Στην πραγματικότητα, μπορεί και να υποστηριχθεί ότι είναι η πιο ουσιαστική συνέπεια […]. Ο πολιτικός άνδρας πρέπει να προσπαθεί πάντα να κάνει αυτό που πιστεύει ότι, μακροπρόθεσμα, είναι καλό για την πατρίδα του, και δεν πρέπει να αποτρέπεται από αυτήν την τακτική εκ του γεγονότος ότι θα πρέπει να αποστασιοποιηθεί από ένα πλήθος δογμάτων προς τα οποία είχε προηγουμένως με ειλικρίνεια εμείνει.

* Μια Κυβέρνηση πρέπει να βάζει το αυτί της στο έδαφος, άλλα πρέπει επίσης να θυμάται ότι αύτη η στάση δεν είναι και τόσο αξιοπρεπής […]. Το βρετανικό έθνος θα δυσκολευτεί πολύ να υψώσει τα μάτια και να Σπροσβλέψει σε ηγέτες που θα καταληφθούν σ’ αυτήν την κάπως άκομψη επίκυψη.

* Έχε εμπιστοσύνη στους ανθρώπους, πες τους την αλήθεια. Είναι λάθος το να δειλιάζεις να εκθέσεις στο κοινό τα πραγματικά γεγονότα.

* Από όλα τα ταλέντα που δωρίζονται στους ανθρώπους, κανένα δεν είναι τόσο πολύτιμο όσο το χάρισμα της ρητορικής δεινότητας […]. Όποιος, εγκαταλειμμένος από το κόμμα του, προδομένος από τους φίλους του, απογυμνωμένος από τα αξιώματα του, μπορεί να διαθέτει ακόμα αυτήν την ισχύ, παραμένει φοβερός.

* Δεν μπόρεσα να βρω παρηγοριά σε οποιαδήποτε από τις φιλοσοφικές ιδέες που μερικοί άνθρωποι εκφράζουν και προβάλλουν στις ώρες της ευκολίας, της ισχύος και της ασφάλειάς τους. Μου φαινόταν πως αυτές ήταν φίλοι μόνο για τις ημέρες της καλοκαιρίας. Τότε συνειδητοποίησα, με οδυνηρή πίεση ότι, καμία άσκηση του δικού μου αδύνατου πνεύματος και της δικής μου φτωχής δύναμης, δεν θα μπορούσε να με σώσει από τους εχθρούς μου και ότι, χωρίς τη συμπαράσταση αυτής της Ύψιστης Δύναμης που παρεμβαίνει στην αιώνια διαδοχή των αιτίων και των αποτελεσμάτων συχνότερα από όσο είμαστε πάντα πρόθυμοι να παραδεχθούμε, δεν θα μπορούσα ποτέ να είχα επιτύχει.»