Toshiba: Πρόταση εξαγοράς 15 δισ. δολαρίων από ιαπωνική κοινοπραξία

Η Toshiba έκανε δεκτή πρόταση εξαγοράς ιαπωνικής κοινοπραξίας κλείνοντας έτσι ένα προβληματικό κεφάλαιο στην ιστορία της, που ξεπερνά τα 140 χρόνια.

Η πρόταση εξαγοράς ύψους 15,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων (περίπου 2 τρισ. γιεν) προερχόμενη από έναν όμιλο εταιρειών με επικεφαλής την εταιρεία διαχείρισης ιδιωτικών κεφαλαίων Japan Industrial Partners, έγινε αποδεκτή από το διοικητικό συμβούλιο της Toshiba σήμερα.

Πρόταση απλού διαχωρισμού της Toshiba – Παρελθόν το «σπάσιμο» σε τρεις εταιρείες

Οι μετοχές της Toshiba που είναι εισηγμένες στις ΗΠΑ ανέβηκαν κατά 9,2% στη Νέα Υόρκη, τη μεγαλύτερη αύξηση από τον περασμένο Οκτώβριο. Συνολικά, δεκαεπτά ιαπωνικές εταιρείες και έξι εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα συμμετάσχουν στην εξαγορά, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Toshiba. Μεταξύ των εταιρειών που συμμετέχουν στην κοινοπραξία περιλαμβάνονται οι Orix, Rohm και Chubu Electric Power.

Η εξέλιξη ενδεχομένως ρίξει την αυλαία των πολυετών αναταράξεων για την ιαπωνική εταιρεία μετά από μια σειρά σκανδάλων που τη βύθισαν και την οδήγησαν στο δρόμο προς την πώληση. Υπενθυμίζεται ότι η διοίκηση της Toshiba, η ιαπωνική κυβέρνηση και το μεγάλο ποσοστό ξένων μετόχων της εταιρείας διαφωνούσαν για το μέλλον της εταιρείας, με ακτιβιστές επενδυτές να επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν τις αποδόσεις, ενώ το κράτος έδινε προτεραιότητα στο να κρατηθούν ευαίσθητες τεχνολογίες μακριά από ξένα χέρια.

«Η επίλυση θα είναι θετική, καθώς ένα από τα ζητήματα για την Toshiba ήταν η έλλειψη συνεπούς στρατηγικής λόγω των συνεχών αλλαγών κατεύθυνσης», δήλωσε ο Mio Kato, αναλυτής της LightStream Research, στο Bloomberg. Αλλά «απομένει ακόμα αρκετή δουλειά όσον αφορά τη δημιουργία νέων κινητήριων δυνάμεων ανάπτυξης και τη μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων ορισμένων από τις αναδυόμενες επιχειρήσεις».

Οι ακτιβιστές επενδυτές

Η υπόθεση της Toshiba κατέληξε να γίνει… αντικείμενο μελέτης για τον τρόπο διοίκησης επιχειρήσεων στην Ιαπωνία από την στιγμή που μια σειρά ακτιβιστών επενδυτών είδε την ευκαιρία και απέκτησε μερίδια στην εταιρεία. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η Elliott Management του δισεκατομμυριούχου Πολ Σίνγκερ, η Oasis Management του Σεθ Φίσερ και τα funds Effissimo Capital Management και 3D Investment Partners με έδρα τη Σιγκαπούρη.

Σημειώνεται ότι και μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης ιδιωτικών κεφαλαίων στον κόσμο μπήκαν στον πειρασμό να κάνουν προσφορές εξαγοράς, συμπεριλαμβανομένων των Bain Capital, CVC Capital Partners και KKR & Co.

«Αγκάθι» στην υπόθεση της εξαγοράς ήταν και ο τομέας πυρηνικής ενέργειας της Toshiba που θεωρείται κρίσιμης σημασίας για την εθνική ασφάλεια της Ιαπωνίας. Η εταιρεία συμμετέχει στον παροπλισμό του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα, ο οποίος καταστράφηκε μετά τον σεισμό και το τσουνάμι του 2011. Αυτό δυσκόλεψε την κυβέρνηση να αποδεχθεί μία μεταβίβαση της Toshiba σε μία εταιρεία του εξωτερικού.

Πριν από την κάμψη της ζήτησης για τσιπ μνήμης και σκληρούς δίσκους, η κοινοπραξία είχε προσφέρει έως και 5.500 γιεν ανά μετοχή, ανακοίνωσε η ίδια η Toshiba. Η JIP μείωσε την προσφορά της αρκετές φορές από τότε, λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών της αγοράς, της δυσκολίας εξασφάλισης χρηματοδότησης και της μείωσης των προοπτικών κερδών της Toshiba, αναφέρεται στην ανακοίνωση, για να κλείσει τελικά η συμφωνία στην τιμή των 4.620 γιεν ανά μετοχή.

Εάν τελικά η εξαγορά ολοκληρωθεί, θα αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες συναλλαγές στην Ασία φέτος, σε μια εποχή που οι όγκοι των συναλλαγών έχουν πέσει.  Θα είναι επίσης μία από τις μεγαλύτερες εξαγορές μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων στην Ιαπωνία.

FILE PHOTO: The logo of Toshiba Corp is seen at the company’s facility in Kawasaki, Japan June 10, 2021. REUTERS/Kim Kyung-Hoon/File Photo

Η ιστορία πριν την εξαγορά

Τα τελευταία οκτώ χρόνια, η Toshiba έπεφτε από τη μια καταστροφή στην άλλη, ξεκινώντας με ένα λογιστικό σκάνδαλο το 2015 που έφερε σοβαρό πλήγμα στα κέρδη της και οδήγησε σε αναδιάρθρωση ολόκληρη την εταιρεία. Ακολούθησε η απόφαση να διεισδύσει η εταιρεία στην αγορά πυρηνικής ενέργειας των ΗΠΑ, μια αποτυχημένη επένδυση που οδήγησε σε νέες απώλειες 6,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Για να βγει από την δύσκολη θέση στην οποία οποία είχε περιέλθει η Toshiba ουσιαστικά αναγκάστηκε να πουλήσει τη μονάδα σχεδίασης και παραγωγής τσιπ μνήμης και να προσφέρει μετοχές που εξαγοράστηκαν από ξένους επενδυτές.

Έκτοτε, μέτοχοι και στελέχη μπήκαν σε έναν ατέρμονο κύκλο συγκρούσεων για το μέλλον της εταιρείας. Όπως αναφέρει το Bloomberg, όταν η η Effissimo προσπάθησε το 2020 να βάλει έναν από τους συνιδρυτές της και άλλους υποψηφίους στο διοικητικό συμβούλιο της Toshiba, οι μέτοχοι το απέρριψαν. Καχύποπτη για τον τρόπο διεξαγωγής της ψηφοφορίας, η Effissimo πρότεινε να διοριστούν ανεξάρτητοι ερευνητές για να εξετάσουν το θέμα, κερδίζοντας την ψήφο των μετόχων το 2021. Η έκθεση από την έρευνα ισχυριζόταν ότι η διοίκηση της Toshiba συνεργάστηκε με την κυβέρνηση για να επηρεάσει το αποτέλεσμα.

Στις αρχές του περασμένου έτους, οι μέτοχοι απέρριψαν μια πρόταση της διοίκησης για διάσπαση της εταιρείας στα δύο, η οποία είχε προταθεί ως εναλλακτική λύση για την πώληση του ομίλου σε ιδιωτικά κεφάλαια, κάτι που ζητούσαν οι επενδυτές. Η αποτυχία αυτού του σχεδίου έθεσε σε κίνηση μια αναζήτηση στρατηγικών επιλογών για το μέλλον της Toshiba, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής πώλησης.

Η JIP επιλέχθηκε ως προτιμώμενος πλειοδότης τον Οκτώβριο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η JIP με έδρα το Τόκιο και έτος ίδρυσης το 2002 δεν είναι «ξένη» με τον χώρο της τεχνολογίας αφού έχει εμπλακεί και στην εξαγορά του τομέα υπολογιστών Vaio από την Sony το 2014.