ΒοΕ: Η Βρετανία βιώνει ένα σπιράλ μισθών-τιμών

Μετά από περισσότερο από ένα χρόνο προειδοποιήσεων, ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας (ΒοΕ) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο βιώνει επί του παρόντος ένα σπιράλ ανάμεσα στις αυξήσεις των μισθών και των τιμών παρά τις 12 διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας.

Βρετανία: Απώλεια εισοδήματος παρά τις αυξήσεις μισθών λόγω καλπάζοντος πληθωρισμού

«Μέρος του δομικού πληθωρισμού, αντανακλά τις έμμεσες επιπτώσεις των υψηλότερων τιμών της ενέργειας», δήλωσε ο Άντριου Μπέιλι κατά τη διάρκεια ομιλίας χθες Τετάρτη. «Όμως αντανακλά επίσης τις δευτερογενείς επιπτώσεις καθώς οι εξωτερικοί κλυδωνισμοί που έχουμε δει αλληλεπιδρούν με την κατάσταση της εγχώριας οικονομίας. Καθώς ο πληθωρισμός μειώνεται, αυτές οι δευτερογενείς επιπτώσεις είναι απίθανο να εξαφανιστούν τόσο γρήγορα όσο εμφανίστηκαν».

Ανάμεσα στις επίμονες πιέσεις περιλαμβάνεται η αύξηση των εγχώριων μισθών και ο καθορισμός των τιμών.

Αυτή η κατάσταση εγκυμονεί τον κίνδυνο να δημιουργηθεί ένα σπιράλ ανάμεσα στις τιμές και τους μισθούς, μια θεωρία που λέει ότι οι εργαζόμενοι διαπραγματεύονται για αύξηση μισθών καθώς αυξάνεται ο πληθωρισμός, στέλνοντας έτσι τη ζήτηση υψηλότερα και πιέζοντας τις εταιρείες να αυξήσουν τις τιμές για να αντισταθμίσουν τα μεγαλύτερα έξοδα. Αυτό με τη σειρά του κάνει τους εργαζόμενους να απαιτούν υψηλότερους μισθούς για να αντέξουν οικονομικά, διαιωνίζοντας έτσι τα λεγόμενα «δευτερεύοντα αποτελέσματα».

Τον Μάρτιο ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο εξέπληξε τους οικονομολόγους παραμένοντας υψηλότερα του 10%. Ωστόσο, ο δομικός πληθωρισμός από τον οποίο εξαιρούνται οι ευμετάβλητες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων παρέμεινε σταθερός στον 5,7% τον προηγούμενο μήνα.

Για τον Μπέιλι, η συμπλήρωση των κενών θέσεων εργασίας συμβαίνει πιο αργά από ό,τι ανέμενε προηγουμένως η κεντρική τράπεζα.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η αύξηση των ονομαστικών μισθών -μη προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό- και ο πληθωρισμός στις υπηρεσίες εξελίσσονται σύμφωνα με τις προβλέψεις της τράπεζας. Η ΒοΕ διαβλέπει ενδείξεις επιβράδυνσης στην αύξηση των μισθών, όμως θεωρεί παρατηρεί ότι ο πληθωρισμός στις υπηρεσίες παραμένει υψηλά.

Η επιτροπή νομισματικής πολιτικής της τράπεζας «συνεχίζει να κρίνει ότι οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό στρέφονται σημαντικά ανοδικά», όπως είπε, και θα συνεχίσει να προσαρμόζει το βασικό επιτόκιο της τράπεζας «όπως είναι απαραίτητο» προκειμένου να επιτύχει τον στόχο για πληθωρισμό 2%.

Μοναδικοί κίνδυνοι

Ο Μπέιλι ξεσήκωσε αντιδράσεις τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, ισχυριζόμενος ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να επιδείξουν «συγκράτηση» στις διαπραγματεύσεις για τις αμοιβές και ότι «σε γενικές γραμμές» οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να απαιτούν μεγάλες αυξήσεις στους μισθούς. Τα σχόλιά του εκείνη την εποχή χαρακτηρίσθηκαν ως σκληρά, καθώς οι Βρετανοί βρίσκονταν αντιμέτωποι με την εντεινόμενη κρίση στο κόστος διαβίωσης, με τον πληθωρισμό επιφέρει πλήγμα στην αύξηση των μισθών σε πραγματικούς όρους.

Κατά τους τελευταίους μήνες, οικονομολόγοι και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ε.Ε. και τις ΗΠΑ έχουν δηλώσει ότι δεν βλέπουν πλέον σημαντικούς κινδύνους για ένα σπιράλ μισθών-τιμών σε αυτές τις οικονομίες, με τους μισθούς να έχουν περιθώριο αύξησης για να καλύψουν τη διαφορά με τον πληθωρισμό και την άνευ προηγουμένου στασιμότητά του.

Κάποιοι και όχι λίγοι, κάνουν λόγο για ενδείξεις ότι οι εταιρείες έχουν ανεβάσει τις τιμές υψηλότερα από τον πληθωρισμό των τιμών στις πρώτες ύλες, διευρύνοντας έτσι τα ποσοστά κέρδους των εταιρειών αυτών.

Ο Αλμπέρτο Γκάλο, επικεφαλής επενδύσεων στην Andromeda Capital Management, δήλωσε στο CNBC ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η ανεπτυγμένη οικονομία που κινδυνεύει περισσότερο από το σπιράλ μισθών-τιμών, εξαιτίας παραγόντων όπως η αποδυνάμωση της βρετανικής λίρας, η εξάρτηση από τις εισαγωγές τροφίμων και ενέργειας και η αγορά εργασίας η οποία περιορίζεται από τους κανόνες μετά το Brexit.

Ο Χιου Πιλ, επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Αγγλίας, πυροδότησε ένα παρόμοιο προβληματισμό τον περασμένο μήνα, όταν σε podcast ισχυρίσθηκε ότι διακρίνει μια απροθυμία στη Βρετανία να αποδεχθεί ότι «είμαστε όλοι χειρότερα, όλοι πρέπει να πάρουμε το μερίδιο που μας αναλογεί» και ότι οι εργαζόμενοι και οι εταιρείες πρέπει να σταματήσουν να μετακυλίουν τις αυξήσεις τιμών μεταξύ τους.

«Αν αυτό που αγοράζετε έχει αυξηθεί πολύ σε σχέση με αυτό που πουλάτε, θα είστε χειρότερα. Λοιπόν, κατά κάποιο τρόπο στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάποιος πρέπει να αποδεχθεί ότι είναι σε χειρότερη θέση και να σταματήσει να προσπαθεί να διατηρήσει την πραγματική του αγοραστική ισχύ αυξάνοντας τις τιμές, είτε με υψηλότερους μισθούς είτε μετακυλίοντας το κόστος ενέργειας στους πελάτες.

Θέλοντας να μετριάσει τις αντιδράσεις, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ο Πιλ δήλωσε στο Reuters ότι «μάλλον θα χρησιμοποιούσε κάπως διαφορετικές λέξεις».

Παρόλα αυτά, συνέχισε, «εκτιμώ ότι αυτό είναι λίγο σκληρό μήνυμα, αλλά … το να πρέπει να πληρώσουμε περισσότερα για αυτό που αγοράζουμε από τον υπόλοιπο κόσμο σε σχέση με αυτό που πουλάμε συνιστά πίεση στην αγοραστική μας ισχύ».