Παγκόσμια έκρηξη επιχειρηματικότητας

Παρά την οικονομική κρίση και την αβεβαιότητα που δημιουργεί, με τη συμβολή επίσης κλιματικών και γεωπολιτικών φαινομένων, η επιχειρηματικότητα σε αρκετές χώρες της Ευρώπης βρίσκεται σε άνοδο. Εικάζεται δε ότι θετικός από την άποψη αυτή υπήρξε ο ρόλος της πανδημίας Covid-19. Λέγεται ότι για αρκετούς νέους υπήρξε κίνητρο που τους ώθησε σε δημιουργικές σκέψεις και πρωτοβουλίες, με βάση τις νέες τεχνολογίες.

Τα ανέκδοτα για τις start-ups που ξεκίνησαν σε μια γωνιά του τραπεζιού της κουζίνας, μεμονωμένα, επαληθεύονται από τα νούμερα ρεκόρ για τις επιχειρηματικές δημιουργίες στο απόγειο της πανδημίας. Και η δύναμη αυτής της τάσης έχει παραμείνει. Παρά την παγκόσμια επιβράδυνση, τα αυξανόμενα επιτόκια και τις εύθραυστες αλυσίδες εφοδιασμού,το επιχειρείν, φαίνεται να είναι μια σταθερή τάση: η δημιουργία νέων επιχειρήσεων συνεχίζει να υπερβαίνει τα προ της πανδημίας επίπεδα σε πολλές προηγμένες οικονομίες», αναφέρει το γαλλικό Νουβέλ Εκονομίστ.

Υπογραμμίζει δε ότι η τάση καλύπτει όλους τους τομείς και όλες τις χώρες.

Το 2022, οι νέες επιχειρηματικές αιτήσεις που υποβλήθηκαν από Αμερικανούς έφτασαν τα 5,1 εκατομμύρια, χαμηλότερα από το ρεκόρ 5,4 εκατομμυρίων του 2021, αλλά και πάλι πάνω από 40% από το 2019. Και στη Γαλλία, η δημιουργία επιχειρήσεων το 2022 έφτασε σε επίπεδο ρεκόρ. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότερες από 920.000 εταιρείες ιδρύθηκαν μεταξύ Μαρτίου 2021 και Μαρτίου 2023, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ. Συμπτωσιακή υπήρξε επίσης η ίδρυση νέων και νεοφυών επιχειρήσεων στη Σιγκαπούρη, την Ινδία, τη Νότια Κορέα, τη Μαλαισία και την Αυστραλία.

«Αυτή η όρεξη για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, είναι μια τάση που λέει πολλά και προοιωνίζει νέες εξελίξεις στις δομές και λειτουργίες των αναπτυγμένων κοινωνιών», μας λέει ο Βέλγος οικονομολόγος και επιχειρηματίας Φιλίπ Βαστερλαίν, που μιλάει εξ ιδίας πείρας. Ο ίδιος ξεκίνησε πριν έξη χρόνια μια επιχείρηση λογισμικού και σήμερα διευθύνει έναν όμιλο παροχής υπηρεσιών ψηφιακής ασφάλειας.

Όμως η δημιουργία επιχειρήσεων δεν περιορίστηκε σε πολύ κομψούς απογόνους αντάξιους της Silicon Valley. Στην E.E., οι εγγραφές επιχειρήσεων στους τομείς των μεταφορών και των χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων, καθώς και των πληροφοριών και των επικοινωνιών, παραμένουν πολύ υψηλότερες από ό,τι πριν από την πανδημία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η φιλοξενία, η υγειονομική περίθαλψη και το λιανικό εμπόριο, έχουν επίσης ση- μειώσει εντυπωσιακή ανάπτυξη από το 2010.
«Το όνειρο των νέων δεν είναι πια η θέση στο δημόσιο και το σχετικό βόλεμα. Έχουν άλλες πιο δημιουργικές φιλοδοξίες και αυτό είναι διεθνές φαινόμενο», μας υπογραμμίζει ο καθηγητής κ.Παν. Ευαγγελόπουλος. Σαφώς δε η άποψη του ισχύει και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα δε στο βορρά.

Τόσο στη Βόρεια Αμερική όσο και στη Βόρεια Ευρώπη, ο δυναμισμός της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων στήριξε την ανάκαμψη μετά την πανδημία, παρά τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισαν οι διεθνείς αγορές και οι μεγάλες οικονομίες. Και η τάση αυτή συνεχίζεται παρά την υψηλή θνησιμότητα των νέων επιχειρήσεων.Την ίδια περίοδο ερευνες δείχνουν αισθητή υποχώρηση του φετίχ της μισθωτής εργασίας ,μια τάση που έχει και πολιτικές επιπτώσεις.

«Το να γίνεις επιχειρηματίας δεν είναι επίσης εύκολο: το 90% των νεοσύστατων επιχειρήσεων αποτυγχάνουν. Όμως, η αύξηση της δημιουργίας επιχειρήσεων αποτελεί ισχυρή μηχανή καινοτομίας, δημιουργίας θέσεων εργασίας και παραγωγικότητας. Το 2022, οι προθέσεις προσλήψεων επιχειρήσεων στις Η.Π.Α. αυξήθηκαν κατά 28% από τα προ πανδημίας επίπεδα», τονίζει ο John Higgs, στο βιβλίο του «Το μέλλον αρχίζει εδώ και τώρα».

Προσθέτει δε ότι η πανδημία δημιούργησε νέες αντιλήψεις για την εργασία, αλλά συνέβαλε και στον περιορισμό της κατανάλωσης, με θετική επίπτωση στην αποταμίευση. «Με τους ανθρώπους να ξοδεύουν λιγότερα για ταξείδια και ψυχαγωγία», στις πλούσιες χώρες οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών ενισχύθηκαν. Σχηματίστηκαν έτσι μαξιλάρια αποταμίευσης, που έκαναν το επιχειρείν πιο ελκυστικό για τους νέους, αλλά και για άλλους ανθρώπους, απολυμένους ή μερικώς απασχολούμενους ή απλώς επηρεασμένους από το υψηλό κόστος ζωής. Η έναρξη μιας επιχείρησης ήταν μια αναγκαιότητα για την αύξηση του εισοδήματός τους.

Το ξεκίνημα μιας επιχείρησης είναι επίσης πιο εύκολο σήμερα. Ο χρόνος που χρειάζεται για την έναρξη μιας επιχείρησης στον ΟΟΣΑ μειώθηκε κατακόρυφα την τελευταία δεκαετία. Τεχνολογίες όπως το cloud computing έχουν μειώσει το κόστος εγκατάστασης. Η χρηματοδότηση από επιχειρηματικούς αγγέλους και μέσω crowdfunding είναι ευρύτερα προσβάσιμη.

Η αλλαγή νοοτροπίας θα μπορούσε επίσης να παίξει ρόλο. Οι οικονομικές διαταραχές που έχουν συμβεί από το 2020 μπορεί να έχουν δημιουργήσει μια νοοτροπία που βασίζεται στο αξίωμα: «ζεις μόνο μία φορά». Γιατί να περιμένετε να ξεκινήσετε την επιχείρηση των ονείρων σας; Και οι ιστορίες επιχειρήσεων που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον για την επιχειρηματικότητα.

Όποιος κι αν είναι ο λόγος, η ανθεκτικότητα που επιδεικνύεται από τη δραστηριότητα εκκίνησης, ακόμη και όταν αυξάνονται οι πιέσεις για την επιβίωση των υφιστάμενων επιχειρήσεων, είναι ένα σημάδι ότι η δημιουργική καταστροφή βρίσκεται σε εξέλιξη. Μακάρι να συνεχιστεί για πολύ καιρό.

Όπως από το 2012 και μετά συνεχώς επαναλαμβάνουμε, η επιχειρηματική οικονομία σε επιχειρούσες κοινωνίες, είναι ο δρόμος για μια νέα νεωτερικότητα του 21ου αιώνα.