Ρωσία: Οι περικοπές σε Υγεία και Παιδεία για να συντηρηθεί η πολεμική μηχανή

Σε ημέρα το εργοστάσιο ψωμιού Tambov, 400 χιλιόμετρα (250 μίλια) νότια της Μόσχας, παράγει 30 τόνους ψωμιού σε 60 ποικιλίες. Τελευταία, όμως, το εργοστάσιο παράγει κάτι περισσότερο από απλά αρτοσκευάσματα. Σύμφωνα με το Russia-1, ένα κρατικό τηλεοπτικό κανάλι, ο Αλεξάντερ Ρούντικ, το αφεντικό της επιχείρησης, έλαβε πέρυσι αίτημα από τον ρωσικό στρατό να αναδιατάξει τη γραμμή παραγωγής. Σήμερα το αρτοποιείο συναρμολογεί 250 στρατιωτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη το μήνα, σύμφωνα με τον Economist.

Παρόλο που το “αρτοποιείο μη επανδρωμένων αεροσκαφών” του Τάμποφ μπορεί να απορριφθεί ως προπαγάνδα από τα ελεγχόμενα από το ρωσικό κράτος μέσα ενημέρωσης, εντούτοις μιλάει για τη στρατιωτικοποίηση της ρωσικής οικονομίας, η οποία προετοιμάζεται για τα χρόνια των μαχών στην Ουκρανία. Ο τελευταίος προϋπολογισμός της χώρας, που εγκρίθηκε από την Κρατική Δούμα, το ρωσικό κοινοβούλιο, στις 26 Οκτωβρίου, θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες το 2024 κατά σχεδόν 70% στα 10,8 τρισ. ρούβλια (115 δισ. δολάρια) -σχεδόν το ένα τρίτο των συνολικών δαπανών και σχεδόν τρεις φορές περισσότερο από ό,τι είχε προβλεφθεί το 2021. Οι στρατιωτικές δαπάνες -για εξοπλισμό, μισθούς και πληρωμές στις οικογένειες των στρατιωτών που σκοτώθηκαν στη μάχη- θα είναι τρεις φορές υψηλότερες από τις δαπάνες για την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και το περιβάλλον μαζί και θα αντιπροσωπεύουν το 6% του ΑΕΠ.

Στήριξη παρά τις κυρώσεις

Οι δαπάνες για όπλα, πυρομαχικά και άλλα στρατιωτικά εξαρτήματα έχουν συμβάλει στη στήριξη της ρωσικής οικονομίας παρά τις κυρώσεις των δυτικών κυβερνήσεων. Η βιομηχανική παραγωγή θα αυξηθεί κατά 4% το 2023. Οι λιανικές πωλήσεις αυξάνονται με διψήφιο ποσοστό. Τα οικονομικά της κυβέρνησης είναι επίσης σχετικά υγιή. Αφού κατέγραψε έλλειμμα 1,8 τρισ. ρουβλίων τον Ιανουάριο, η κυβέρνηση διατήρησε τον προϋπολογισμό της ισοσκελισμένο για το υπόλοιπο του έτους χάρη σε ένα άλμα 26% στα έσοδα εκτός πετρελαίου και φυσικού αερίου. “Το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους είχαμε πλεόνασμα στον προϋπολογισμό πάνω από 660 δισ. ρούβλια”, καυχήθηκε ο Βλαντιμίρ Πούτιν αυτόν τον μήνα.

Ρωσία: Επιστρέφουν ολιγάρχες που είχαν αποχωρήσει λόγω κυρώσεων

Επισφαλείς υποθέσεις

Αλλά οι δημοσιονομικές προοπτικές στηρίζονται σε επισφαλείς υποθέσεις. Το σχέδιο προϋπολογισμού εκτιμά ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα αυξηθούν κατά περισσότερο από το ένα τέταρτο το 2024 στα 11,5 τρισ. ρούβλια, με την προσδοκία ότι το αργό τύπου Brent θα είναι κατά μέσο όρο 85 δολάρια ανά βαρέλι και το αργό τύπου Urals 70 δολάρια ανά βαρέλι.

Εάν οι τιμές του πετρελαίου μειωθούν, τα έσοδα θα είναι χαμηλότερα από τον στόχο. Ο προϋπολογισμός υποθέτει επίσης ότι το ρούβλι θα είναι κατά μέσο όρο περίπου 90 προς το δολάριο το 2024. Εάν το νόμισμα ανατιμηθεί, ωστόσο, τα κέρδη από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου θα μειωθούν σε όρους ρουβλίου, συμπιέζοντας τα κρατικά έσοδα. Η αύξηση του ΑΕΠ μπορεί επίσης να υπολείπεται των προσδοκιών. Το υπουργείο Οικονομικών έχει προβλέψει 2,3% για το 2024, ποσοστό υπερδιπλάσιο της πρόβλεψης του ΔΝΤ.

Δυσοίωνες προοπτικές

Ακόμη και αν η κυβέρνηση είναι σε θέση να παράγει αρκετά έσοδα για να χρηματοδοτήσει την πολεμική της μηχανή, οι μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές είναι δυσοίωνες. Ένα υποτιμημένο ρούβλι καθιστά τις εισαγωγές πιο ακριβές, ανεβάζοντας τον πληθωρισμό και απαιτώντας από την κεντρική τράπεζα να διατηρεί υψηλά τα επιτόκια, καταπνίγοντας τις επενδύσεις. Το βασικό επιτόκιο της Τράπεζας της Ρωσίας είναι 15%. Παρόλο που οι υψηλότερες αμυντικές δαπάνες θα ενισχύσουν την ανάπτυξη βραχυπρόθεσμα, θα εκτρέψουν επίσης πόρους από την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και άλλες δημόσιες υπηρεσίες, ενώ θα εκτοπίσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις. Οι υψηλότεροι φόροι θα περιορίσουν περαιτέρω την ανάπτυξη.

Η Ρωσία μετατοπίζεται σε μια μακροπρόθεσμη πολεμική οικονομία. Όμως, σύμφωνα με τον κ. Ρούντικ, το “αρτοποιείο με drones” προετοιμάζεται επίσης για την περίοδο ειρήνης. Τα drones του Tambov θα συνεχίσουν να πετούν, είπε στο Russia-1, για να παραδίδουν ψωμί στους πελάτες.