Δείκτες παρακολούθησης της ελληνικής και της ευρωπαϊκής οικονομίας

Πηγές:

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ, Πληθωρισμός, Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας, Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Oxford Economics – Global Economic Model.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: HIS Markit.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σημειώσεις:

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές.

Πληθωρισμός: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του γενικού επιπέδου τιμών.

Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας: Πρόκειται για τον εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ή αλλιώς τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του επιπέδου τιμών προϊόντων ενέργειας.

Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Πρόκειται για δείκτες που παρουσιάζουν την τιμή του πετρελαίου και του αερίου με έτος βάσης το 2015, το οποίο λαμβάνει την τιμή 100.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: Πρόκειται για το Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών στον κλάδο της μεταποίησης που καταγράφει τόσο τα επίπεδα παραγωγής, όσο και τις προσδοκίες για την εξέλιξή της στο άμεσο μέλλον (περίπου 6 μήνες προβλεπτική ικανότητα). Τιμές άνω του 50 σημαίνουν ότι η τιμή είναι καλύτερη σε σχέση με του προηγούμενου μήνα και σηματοδοτεί καλές προοπτικές για τους επόμενους 6 περίπου μήνες.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ESI) είναι ένας σύνθετος δείκτης που στόχο έχει να παρακολουθεί τη μεταβολή του ΑΕΠ είναι ένας σταθμισμένος μέσος όρος απαντήσεων σε επιλεγμένες ερωτήσεις που απευθύνονται σε επιχειρήσεις και σε καταναλωτές και σκοπό έχουν να προσδιορίσουν το οικονομικό κλίμα.

Εκτιμήσεις για την Ελληνική Οικονομία

Η Consensus Forecasts, στη μελέτη της για της χώρες G7 και τη Δυτική Ευρώπη (Consensus Forecasts – G7 & Western Europe, 6 Νοεμβρίου 2023), σημειώνει ότι οι παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές για τις χώρες G7 γίνονται όλο και πιο απαισιόδοξες, με τις προβλέψεις για το ΑΕΠ να βρίσκονται σε πτωτική τροχιά. Στις ΗΠΑ, παρά τις ισχυρές καταναλωτικές δαπάνες και τα στοιχεία για την απασχόληση που υποδηλώνουν μια ήπια οικονομική ύφεση, η συνεχής αύξηση των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών αρχίζει να επηρεάζει την οικονομία. Χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία και το Ην. Βασίλειο ενδέχεται να προσεγγίζουν την κατάσταση της ύφεσης καθώς οδεύουμε προς το τέταρτο τρίμηνο. Η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Γάζας έχει οδηγήσει σε διχασμό των απόψεων τόσο εντός όσο και εκτός της G7, επηρεάζοντας τις αγορές πετρελαίου λόγω της μειωμένης ζήτησης από τις οικονομίες που καταναλώνουν πετρέλαιο. Ταυτόχρονα, οι αγορές ομολόγων σηματοδοτούν ένα μέλλον με υψηλότερο κόστος δανεισμού και οι κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, της ΕΚΤ, της Τράπεζας της Αγγλίας και της Τράπεζας του Καναδά, έχουν προσωρινά σταματήσει τους κύκλους αύξησης των επιτοκίων τους. Ωστόσο, οι μειώσεις των επιτοκίων δεν είναι επικείμενες, καθώς τα ποσοστά πληθωρισμού παραμένουν πάνω από το στόχο του 2%, με τον πυρήνα του πληθωρισμού και το κόστος για μισθούς, ενοίκια και υπηρεσίες να συνεχίζουν να προκαλούν ανησυχία. Αυτό εγείρει ανησυχίες για παρατεταμένο στασιμοπληθωρισμό και αυξημένη έκδοση ομολόγων από τις κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων δαπανών για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη, των δαπανών για υποδομές και των αυξανόμενων πληρωμών για τόκους χρέους.

Η ΕΚΤ διατήρησε το επιτόκιό της στο 4,50% από τις 26 Οκτωβρίου, επηρεασμένη από τις μειούμενες πιέσεις στις τιμές και τους αυξανόμενους φόβους για ύφεση. Η αγορά αναμένει ότι τα επιτόκια έχουν κορυφωθεί και ότι οι μελλοντικές αποφάσεις για τα επιτόκια θα εξαρτηθούν από τα οικονομικά δεδομένα. Αν και ορισμένοι αναλυτές προτείνουν πιθανή μείωση των επιτοκίων το πρώτο εξάμηνο του 2024, η ΕΚΤ σχεδιάζει να διατηρήσει υψηλότερα επιτόκια για να μειώσει τον πληθωρισμό στο στόχο του 2%. Ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 2,9% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2021, κυρίως λόγω της σημαντικής πτώσης των τιμών της ενέργειας και των επιδράσεων του έτους βάσης. Ο πυρήνας του πληθωρισμού, αν και μειωμένος, εξακολουθεί να είναι πάνω από τον γενικό πληθωρισμό.

Για την Ευρωζώνη, τα προσωρινά στοιχεία δείχνουν συρρίκνωση 0,1% σε τριμηνιαία βάση στο ΑΕΠ του γ΄ τριμήνου, διαψεύδοντας τις προσδοκίες για μικρή αύξηση. Η πτώση αυτή προήλθε από τη μείωση του ΑΕΠ της Ιρλανδίας κατά 1,8%. Η πιθανότητα τεχνικής ύφεσης το 4ο τρίμηνο έχει αυξηθεί, με τον σύνθετο δείκτη PMI για τον Οκτώβριο να υποδεικνύει ταχύτερη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς οι νέες παραγγελίες μειώθηκαν απότομα λόγω της μειωμένης παγκόσμιας ζήτησης. Οι επιχειρήσεις άρχισαν να μειώνουν το προσωπικό, σηματοδοτώντας την πρώτη τέτοια μείωση από τις αρχές του 2021, αν και το ποσοστό ανεργίας τον Αύγουστο παρέμεινε σταθερό στο ιστορικά χαμηλό 6,4%.

*Επιστημονικός Υπεύθυνος Π.Ε. Πετράκης (Καθηγητής), Συνεργάτες Δρ. Π.Χ. Κωστής και Δρ. Κ.Η. Καυκά με ομάδα ερευνητών