Alecta: Γιατί βρίσκεται στο επίκεντρο το Σουηδικό Συνταξιοδοτικό Ταμείο

Τα πράγματα δεν πήγαν καλά πέρυσι για το μεγαλύτερο συνταξιοδοτικό ταμείο της Σουηδίας Alecta και τώρα ο διευθύνων σύμβουλος είπε ότι πρέπει να κάνει τα πράγματα καλύτερα. Ήταν, τουλάχιστον, υποτονική αντίδραση για το ταμείο, το οποίο διαχειρίζεται περίπου 118 δισεκατομμύρια δολάρια συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων για το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Σουηδίας.

Η Alecta βρέθηκε στο προσκήνιο για όλους τους λάθος λόγους τον Μάρτιο του 2023, όταν κατέρρευσαν οι επενδύσεις της σε αμερικανικές τράπεζες. Αλλά αυτή ήταν μόνο η αρχή των δεινών, όπως χαρτογράφησε την πορεία το Bloomberg.

Σουηδία: «Κάναμε πολλές θυσίες για να μπούμε στο ΝΑΤΟ», λένε οι Σουηδοί

Την απώλεια 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων ακολούθησε ένα φιάσκο στον τομέα ακινήτων μέσω της Heimstaden Bostad, μια τεράστια απομείωση, μια ποινική έρευνα και έρευνες από τον οικονομικό επόπτη. Στην αναταραχή προστέθηκαν πολλές αποχωρήσεις υψηλά ιστάμενων στελεχών.

Στις αρχές του 2024, δύο αποτυχημένες προσπάθειες για τον διορισμό νέου προέδρου κατέληξαν σε ακόμη μεγαλύτερη αμηχανία, λέει το Bloomberg. Στις 22 Μαρτίου, ο ελεγκτής της Alecta είπε ότι τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και τα στελέχη δεν πρέπει να θεωρηθούν προσωπικά υπεύθυνα για τις κακές επενδύσεις. Η τελική απόφαση θα ληφθεί στην Γενική Συνέλευση του Απριλίου.

1. Πώς επεκτάθηκε η κρίση της Silicon Valley Bank σε ένα σουηδικό fund;

Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, η ηγεσία της Alecta, βλέποντας τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια τότε, αποφάσισε να αρχίσει να αυξάνει την έκθεση της σε αμερικανικές μετοχές. Σύντομα, το ένα πέμπτο του χαρτοφυλακίου μετοχών 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Alecta βρισκόταν σε αμερικανικές εταιρείες, από μηδέν το 2012.

Το 2016, η Alecta επένδυσε στην Signature Bank. Τρία χρόνια αργότερα, πρόσθεσε τη Silicon Valley Bank και την First Republic Bank. Στα τέλη του 2022, ήταν ο πέμπτος μεγαλύτερος μέτοχος στις δύο τράπεζες και ο έκτος μεγαλύτερος κάτοχος της Signature.

Τον Μάρτιο του 2023, η SVB έγινε η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ που πτώχευσε από το 2008. Μέσα σε λίγες μέρες, οι ρυθμιστικές αρχές έκλεισαν την Signature και η First Republic κατέρρευσε τον Μάιο.

2. Τι γίνεται με την Heimstaden Bostad;

Η μεγαλύτερη συμμετοχή της Alecta είναι ένα μερίδιο λίγο κάτω από το 40% στην Heimstaden Bostad, με 50 δισεκατομμύρια κορώνες (4,7 δισεκατομμύρια δολάρια). Η εταιρεία real estate δημιουργήθηκε σε συνεργασία με την Heimstaden AB το 2013. Όταν τα υψηλότερα επιτόκια έπληξαν την αγορά ακινήτων, η Heimstaden Bostad αντιμετώπισε προβλήματα και η Alecta κατέληξε να απομειώσει την αξία της συμμετοχής κατά ένα τέταρτο.

Το άλλο ζήτημα με το μερίδιο είναι αυτό που αποκαλεί η Alecta ισορροπημένη συμφωνία μετόχων, βάσει της οποίας είναι κατώτερος εταίρος στη Heimstaden Bostad. Η σύμβαση είναι φοβερά πολύπλοκη, και η Alecta, και άλλοι μέτοχοι, δεν έχουν αρκετό λόγο στη λήψη αποφάσεων.

3. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα;

Το σημαντικό πλήγμα στη φήμη της Alecta, οδήγησε σε έξοδο στελεχών μέχρι το 2023. Στις αρχές του 2024, η Alecta τα «θαλάσσωσε» σε δύο διορισμούς προέδρων.

Οι επενδυτικές διαδικασίες της Alecta έχουν επίσης συγκεντρώσει την προσοχή του οικονομικού εποπτικού φορέα και του εισαγγελέα, και τρεις έρευνες είναι ενεργές. Η κυβέρνηση έχει επίσης ξεκινήσει μια αναθεώρηση των έξι λεγόμενων AP Funds που διαχειρίζονται τις σουηδικές συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις από το 1960.

4. Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις έρευνες;

Τον Μάιο, η χρηματοοικονομική εποπτική αρχή, ξεκίνησε έρευνα για τα συστήματα διαχείρισης κινδύνων της Alecta μετά το φιάσκο των αμερικανικών τραπεζών. Τον Σεπτέμβριο, άρχισε να εξετάζει την επένδυση στην Heimstaden Bostad.

Τον Νοέμβριο, η αρχή παρέπεμψε την Alecta στη δημόσια εισαγγελική αρχή και η Εθνική Μονάδα Καταπολέμησης Διαφθοράς ερευνά το ταμείο για δωροδοκία και επιδεινούμενη απιστία στον εντολέα.

5. Ποια είναι η αντίδραση του κοινού;

Μετά από μια αρχική κατακραυγή, το σουηδικό κοινό βαρέθηκε το μελόδραμα. Πρώτον, οι επιστροφές της Alecta ξεπέρασαν άλλων funds μακροπρόθεσμα και δεν υπήρξε καμία επίπτωση στις πληρωμές συντάξεων. Επίσης, δεδομένης της μοναδικής οργάνωσης όπου η εταιρεία ανήκει στους πελάτες, δηλαδή συνδικάτα και εργοδότες, δεν υπάρχει ένας μόνο ιδιοκτήτης που να μπορεί να αναλάβει τον έλεγχο.

6. Τι γίνεται μετά;

Η Alecta πρέπει να βρει κατάλληλο πρόεδρο, που θα εργαστεί για την αποκατάσταση εμπιστοσύνης. Πράγμα ίσως δύσκολο μέχρι να τελειώσουν οι έρευνες. Η Alecta πρέπει επίσης να ολοκληρώσει τις συνομιλίες με τον κύριο μέτοχο της Heimstaden Bostad, Ίβαρ Τόλεφσεν, σχετικά με τη συμφωνία μετόχων και να αποφασίσει εάν είναι διατεθειμένη να διαθέσει περισσότερα κεφάλαια στην εταιρεία εάν υπάρξει απόφαση για άντληση κεφαλαίων.

Η Alecta βρίσκεται σε ομαδική αγωγή κατά της First Republic για να ανακτήσει κάποιες από τις απώλειες, αν και αυτό ίσως πάρει χρόνια. Εσωτερικά, εργάζεται για την αναμόρφωση της διακυβέρνησης, της διαχείρισης κινδύνων και της κουλτούρας. Για το σουηδικό συνταξιοδοτικό σύστημα, η καταστροφή είναι ένα μάθημα σχετικά με τους κινδύνους συγκέντρωσης συμμετοχών.