Boeing: Πολύ μεγάλη για να αποτύχει

Σε μια κατακόρυφη απότομη πτώση βρίσκεται η εταιρεία που κάποτε θεωρούνταν η ενσάρκωση της αμερικανικής μηχανικής και κατασκευαστικής αριστείας. Και ενώ τα τελευταία χρόνια η Boeing έχει επανειλημμένα ανακοινώσει τις προθέσεις της να βάλει την ασφάλεια και τη μηχανική πάνω από τα κέρδη, το περιστατικό με την Alaska Airlines δείχνει ότι έχει σημειώσει μικρή πρόοδο.

Ούτε αυτά τα προβλήματα, όμως, είναι κάτι νέο στη Boeing. Στην πραγματικότητα, η τελευταία μισή δεκαετία ήταν γεμάτη προβλήματα για την εταιρεία, με κυριότερα φυσικά τις θανατηφόρες συντριβές δύο αεροπλάνων 737 Max στα τέλη του 2018 και στις αρχές του 2019. Αυτά τα ατυχήματα ήταν που οδήγησαν στην παραίτηση του τότε διευθύνοντος συμβούλου της Boeing, καθώς και της συμφωνίας για διακανονισμός ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το υπουργείο Δικαιοσύνης, λόγω κατηγοριών σε βάρος υπαλλήλων της Boeing για συνομωσία με σκοπό της εξαπάτηση της FAA.

Αεροπορικές εταιρείες: Πώς τις επηρεάζει η έλλειψη αεροπλάνων λίγο πριν από ένα «καυτό» καλοκαίρι

Τι έχει προηγηθεί

Τον Ιανουάριο, αποκολλήθηκε η πόρτα στο Boeing 737 Max 9 της Alaska Airlines ενώ ήταν στον αέρα, προκαλώντας έρευνα της FAA που οδήγησε στην παραδοχή ότι υπήρξαν «προβλήματα συστημικού ποιοτικού ελέγχου». Τον Φεβρουάριο, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων που συνήλθε κατόπιν αιτήματος του Κογκρέσου για να διερευνήσει την προσέγγιση της Boeing για την ασφάλεια, εξέδωσε μια οξεία κριτική έκθεση που περιλάμβανε 53 συστάσεις για το πώς η εταιρεία μπορεί να βελτιώσει την κουλτούρα ασφαλείας της.

Στη συνέχεια, την περασμένη εβδομάδα, οι New York Times ανέφεραν καταγγελίες από έναν πληροφοριοδότη ονόματι Sam Salehpour , μηχανικό ποιότητας στην εταιρεία, ο οποίος ισχυρίζεται ότι τμήματα του αμαξώματος του αεροσκάφους 787 Dreamliner της Boeing δεν είχαν στερεωθεί σωστά μεταξύ τους, δημιουργώντας κίνδυνο δομικής αστοχίας για το αεροπλάνο.

Τώρα, οι κατηγορίες του Salehpour διερευνώνται από την FAA και καταθέτει ενώπιον μιας υποεπιτροπής του Κογκρέσου σήμερα, ακόμη και όταν μια ξεχωριστή επιτροπή διεξάγει ακρόαση για την έκθεση αυτής της ομάδας εμπειρογνωμόνων. Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Boeing, Ντέιβιντ Καλχούν, ανακοίνωσε ότι θα παραιτηθεί στο τέλος του έτους.

Κανέναν δεν συμφέρει η αποτυχία

Όλο αυτό οφείλεται στο ότι στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η ​​Boeing μετατόπισε συνειδητά την κουλτούρα της από μια νοοτροπία που βασιζόταν στη μηχανική σε μια νοοτροπία που βασίζεται περισσότερο στα οικονομικά – και η αντιστροφή αυτής της αλλαγής έχει αποδειχθεί δύσκολο να γίνει. Αλλά υπάρχει επίσης ένας άλλος, απλούστερος λόγος που δυσκόλεψε την αλλαγή της Boeing: η εταιρεία είναι τελικά πολύ μεγάλη για να αποτύχει.

Υπάρχουν, τελικά, μόνο δύο κατασκευαστές στον κόσμο των μεγάλων αεροσκαφών ευρείας ατράκτου στα οποία βασίζονται οι μεγάλες αεροπορικές εταιρείες, και η Boeing είναι ένας από αυτούς. Η Airbus είναι η άλλη.

Ως αποτέλεσμα, κανένας από όσους ασχολούνται με τον κλάδο των αεροπορικών εταιρειών δεν θέλει να αποτύχει η Boeing. Οι πολιτικοί των ΗΠΑ, ιδιαίτερα όσοι εκπροσωπούν τμήματα της χώρας όπου η Boeing έχει εργοστάσια συναρμολόγησης και κατασκευής, θέλουν η εταιρεία να συνεχίσει να παράγει τζετ. Οι ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές θέλουν να διασφαλίσουν ότι οι πτήσεις είναι ασφαλείς, αλλά προφανώς δεν θέλουν να είναι υπεύθυνοι για την παύση λειτουργίας μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας.

Οι αεροπορικές εταιρείες, εν τω μεταξύ, δεν θέλουν να υπάρχει μόνο ένας κατασκευαστής αεριωθούμενων αεροσκαφών από τον οποίο μπορούν να αγοράσουν, καθώς αυτό θα έδινε στην Airbus ακόμη μεγαλύτερη ισχύ τιμών από ό,τι έχει ήδη. Και η ίδια η Airbus πιθανότατα θέλει η Boeing να παραμείνει στη ζωή, καθώς τα προβλήματα ασφάλειας είναι κακά για την αεροπορική βιομηχανία γενικά, και δεδομένου ότι έχει ήδη μεγαλύτερη ζήτηση για τα προϊόντα της από ό,τι μπορεί να καλύψει.

Αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί σε έναν ακόμη παράγοντα που ενισχύει την Boeing: Η ζήτηση για νέα αεριωθούμενα αεροσκάφη σήμερα ξεπερνά κατά πολύ την προσφορά, λόγω του συνδυασμού της αυξανόμενης ζήτησης για αεροπορικά ταξίδια και των παλαιότερων τζετ που βγαίνουν εκτός λειτουργίας. Στα τέλη του περασμένου έτους, η Airbus είχε ανεκτέλεστες παραγγελίες περισσότερων από 8.500 αεροπλάνων. Η Boeing, εν τω μεταξύ, έχει, παρά τα προβλήματά της, ανεκτέλεστο παραγγελίες άνω των 5.500 αεροπλάνων. Με τον τρέχοντα ρυθμό παράδοσης – η Airbus παρέδωσε 735 αεροσκάφη πέρυσι και το Boeing 528 – αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί μια δεκαετία μόνο για να εκπληρωθούν οι τρέχουσες παραγγελίες.

Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουν ένα κίνητρο για να επιτρέψουν στην Boeing να διατηρεί τις γραμμές συναρμολόγησης της να βουίζουν και τα αεροπλάνα της στον αέρα. Όλοι θέλουν τα αεροπορικά ταξίδια να είναι ασφαλή, φυσικά. Αλλά οι αεροπορικές εταιρείες θέλουν επίσης να συνεχίσουν να πετούν με πλήρη δρομολόγια, κάτι που δεν μπορούν να κάνουν εάν, για παράδειγμα, η FAA αποφασίσει να καθηλώσει ένα συγκεκριμένο είδος αεροπλάνου.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η Boeing είναι εντελώς αδιάφορη για τα ποιοτικά προβλήματα: προφανώς οι μέτοχοί της ενδιαφέρονται για την τιμή της μετοχής της (η οποία μειώθηκε απότομα φέτος), και τα στελέχη νοιάζονται για τα μπόνους τους και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας τους.

Ακόμα κι έτσι, είναι απλώς η περίπτωση που η Boeing απολαμβάνει, και απολαμβάνει για πολλά χρόνια, μια εξαιρετικά προνομιακή θέση ως ολιγοπώλιο, και αυτό, σε κάποιο βαθμό, την έχει απομονώσει από τις συνέπειες των λαθών και των αποτυχιών της. Στην πορεία, αναμφισβήτητα έχει κάνει αυτά τα λάθη πιο πιθανά, αφού η Boeing γνωρίζει ότι ό,τι και να συμβεί, θα αντέξει.

Ο καπιταλισμός συνήθως λειτουργεί για να ωθήσει τις εταιρείες να προσφέρουν αυτό που θέλουν οι πελάτες τους και να βελτιώσουν την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα, επειδή οι εταιρείες γνωρίζουν ότι αν δεν το κάνουν, οι πελάτες τους θα προχωρήσουν. Στην περίπτωση της Boeing, αυτή η πίεση δεν λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο, γιατί ξέρει ότι τελικά, πως οι πελάτες της τη χρειάζονται όσο τους χρειάζεται.