Τσίπουρο: Πώς ένα βασιλικό διάταγμα βάζει φρένο στις εξαγωγές

Παρότι οι εξαγωγές για τα ελληνικά αποστάγματα (τσίπουρο και ούζο) κινούνται συνεχώς ανοδικά τα τελευταία χρόνια –μάλιστα το 2023 έσπασαν το «φράγμα» των 100 εκατ. ευρώ το 2023, καθώς αυξήθηκαν κατά 9,41% στα 106,09 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2022 (96,97 εκατ. ευρώ)- η μέση τιμή μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό ποτού, εξακολουθεί να κινείται σε χαμηλά επίπεδα και δεν αντανακλά την ποιότητά τους.

Γιατί χάνουν σε ανταγωνιστικότητα τα ελληνικά αποστάγματα

Ένας από τους λόγους που τα ελληνικά αποστάγματα δεν απολαμβάνουν την προστιθέμενη αξία που τους αναλογεί είναι η αναχρονιστική νομοθεσία που αφορά την παλαίωση, όπως ειπώθηκε κατά την χθεσινή ετήσια τακτική γενικής συνέλευσης των μελών του Συνδέσμου Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων και Αλκοολούχων Ποτών (ΣΕΑΟΠ).

ΕΟΣ Σάμου: Η επέκταση στο τσίπουρο και η επένδυση του Μεσογειακού Κέντρου Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας

Συγκεκριμένα, με βάση τον νόμο 2969/2001 όπου ενσωματώνονται και ορισμένες διατάξεις νόμου του 1917 «Περί φορολογίας του οινοπνεύματος» όπως αυτός κωδικοποιήθηκε με βασιλικό διάταγμα του 1939 για να μπορέσει κάποιος αποσταγματοποιός π.χ. τσίπουρου να παράξει και να διαθέσει παλαιωμένο τσίπουρο ενός, δύο, ή δέκα ετών, θα πρέπει να έρθει να υπάλληλος από το Χημείο του Κράτους να ζυγίσει και να σφραγίσει τα βαρέλια με βουλοκέρι και να τα αποσφραγίσει ξαναζυγίζοντάς τα όταν το αλκοολούχο ποτό θα είναι έτοιμο προς διάθεση.

Αυτή η διαδικασία ελέγχου της παλαίωσης για μια ποτοποιία καθίσταται πρακτικά αδύνατη βάσει των ισχυόντων δεδομένων τόνισε ο κος Κώστας Ράπτης, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου και εδώ και 39 χρόνια Metaxa Master του Οίκου Μεταξά.

Κάνοντας μάλιστα αναφορά στη μεγάλη εξωστρέφεια του κλάδου επεσήμανε ότι δεν αρκεί ο μεγάλος όγκος εξαγωγών αλλά θα πρέπει να είναι και η προστιθέμενη αξία αντίστοιχα αυξημένη.

«Δεν μπορεί να επενδύσει κανείς υπό αυτές τις συνθήκες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κος Κώστας Τσιτσιλής της ομώνυμης οινοποιίας -αποσταγματοποιίας στα Τρίκαλα, που έχει προχωρήσει στην παραγωγή παλαιωμένου τσίπουρου, όπως και αρκετοί άλλοι Έλληνες ποτοποιοί.

Αξίζει να επισημανθεί ότι σχετικά με την παλαίωση των οίνων δεν ισχύουν οι ίδιες δεσμεύσεις.

Οι αποσταγματοποιοί έχουν κατ’ επανάληψη διατυπώσει το αίτημα να εκσυγχρονιστεί και να απλοποιηθεί η νομοθεσία για την παλαίωση και ελπίζουν ότι η δημιουργία της Εθνικής Επιτροπής Αποσταγμάτων πιθανόν να συμβάλλει ώστε να βρεθεί η λύση.

Ας σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια γίνεται συστηματική δουλειά την υπόθεση της παλαίωσης αποσταγμάτων και ειδικότερα στο τσίπουρο και την κρητική ρακή (τσικουδιά), ενώ σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου μπορούν να ανταγωνιστούν το ουίσκι, τις παλαιωμένες ιταλικές γκράπες και ποτά από τη Γαλλία.

Εξαγωγές: Τσίπουρο ή ούζο;

Παρά την άνοδο του τσίπουρου τα τελευταία χρόνια, το ελληνικό ούζο αποτελεί διαχρονικά τον μεγάλο πρωταγωνιστή στις εξαγωγές ελληνικών αλκοολούχων ποτών, με το ποσοστό του να φτάνει το 2023 το 58% ως προς την αξία και το 68% ως προς την ποσότητα του συνόλου.

Από την άλλη, οι εξαγωγές του τσίπουρου/τσικουδιάς αν και αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό μερίδιο (≈2% σε αξία και ≈1% σε ποσότητα) του συνόλου των εξαγωγών, καταγράφουν σταθερή άνοδο.

Ειδικότερα, οι εξαγωγές εντός ΕΕ-27 το 2023, σε σύγκριση με το 2022, εμφάνισαν αύξηση ≈22 % σε αξία και μείωση 1,5% σε ποσότητα. Όσον αφορά τις Τρίτες χώρες εμφανίζεται αύξηση σε αξία ≈1% και πτώση σε ποσότητα ≈ -13%. Σε σχέση με το 2020 η συνολική αύξηση είναι 61,2% σε αξία και ≈50% σε ποσότητα.