Υπεράκτια αιολικά: Τα 12 βήματα που ανοίγουν τους πρώτους διαγωνισμούς [χάρτης]

Κλειδώνουν τα πρώτα θαλάσσια blocks για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα που θα αναπτυχθούν από επενδυτές στο Αιγαίο, ενώ την ίδια στιγμή σύμφωνα με πληροφορίες του ΟΤ, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) προχωρούν την απαραίτητη δευτερογενή νομοθεσία και άλλες περιβαλλοντικές αποφάσεις.

Ουσιαστικά έχουν προγραμματιστεί 12 βήματα μέχρι να προκηρυχθούν ο πρώτος διαγωνισμός το 2027 που θα φέρει την Ελλάδα στον διεθνή χάρτη των χωρών με πράσινη ενέργεια από υπεράκτια αιολικά πάρκα.

Πράσινη μετάβαση: Κριτική από τους ηλεκτροπαραγωγούς για το κείμενο του ΕΣΕΚ

Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Εθνικού Προγράμματος

Εντός του Οκτωβρίου αναμένεται το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να εγκρίνει τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Εθνικού Προγράμματος για τις συνολικά 23 περιοχές που μπορούν να υποδεχτούν επενδύσεις σε υπεράκτια αιολικά πάρκα.

Εκκρεμεί η εισήγηση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικών Αδειοδοτήσεων (ΔΙΠΑ) προς τη Διεύθυνση Χωροταξικού Σχεδιασμού. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η έγκριση αναμένεται μέσα στον Οκτώβριο. Ακολουθεί η εισήγηση της γενικής γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Μετά την οριοθέτηση των έξι θαλάσσιων περιοχών αναμένεται να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την ανάθεση τεχνικών μελετών και την εξειδικευμένη ΣΜΠΕ για κάθε μία εν δυνάμει Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων του πρώτου «κύματος».

Η Κοινή Υπουργική Απόφαση

Μετά την έγκριση ης ΣΜΠΕ, σειρά παίρνει η θεσμική οριοθέτηση του Εθνικού Προγράμματος για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Οι πληροφορίες του ΟΤ, θέλουν εντός του Οκτωβρίου να εκδίδεται η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα δίνει και θεσμική υπόσταση σε αυτό.

Τα 6 blocks της πρώτης φάσης

Σειρά παίρνει, με βάση τις πληροφορίες του ΟΤ, η οριστικοποίηση της λίστας με τα θαλάσσια οικόπεδα της πρώτης φάσης, δηλαδή αυτά που προβλέπεται να αναπτυχθούν μέχρι και το 2032. Ταυτόχρονα με την έγκριση της ΣΜΠΕ και την έκδοση της ΚΥΑ θα γίνει γνωστή και η ομάδα της πρώτης φάσης.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες θα αφορά :

• Το «Κρήτη 1» (απέναντι από τη Σητεία, σε απόσταση 9 χλμ. από τα όρια του αρχαιολογικού χώρου Ζάκρου),
• Τη Γυάρο (με τη χωροθέτηση να γίνεται δυτικά του νησιού, προς την Κέα),
• Την περιοχή ανοικτά των Αγ. Αποστόλων στην Εύβοια (Δ. Κύμης – Αλιβερίου),
• Τον Βόρειο Πατραϊκό (ανάμεσα στο Αντίρριο και το Ακρωτήριο Αράξου),
• Τη Ρόδο (νότια από το Πρασονήσι), και
• Τη Δονούσα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι τα δύο πρώτα οικόπεδα («Κρήτη1», Γυάρος) έχουν προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του υπ. Πολιτισμού.

Ο διαγωνισμός για τις τεχνικές μελέτες

Μετά την οριοθέτηση των έξι θαλάσσιων περιοχών αναμένεται να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την ανάθεση τεχνικών μελετών και την εξειδικευμένη ΣΜΠΕ για κάθε μία εν δυνάμει Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων του πρώτου «κύματος».

Με τις μελέτες αυτές οριοθετούνται οι Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης ΥΑΠ (ΠΟΑΥΑΠ), καθορίζονται οι όροι ανάπτυξης Έργων ΥΑΠ σε κάθε περιοχή, εκτιμάται η μέγιστη και ελάχιστη ισχύς των έργων και προτείνονται Περιοχές Εγκατάστασης ΥΑΠ, εντός των οποίων θα εγκατασταθούν και θα λειτουργήσουν τελικώς υπεράκτια αιολικά πάρκα.

Στη ΣΜΠΕ της δεύτερης φάσης, θα διενεργηθεί εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και «δέουσα εκτίμηση» για τις επιπτώσεις του προγράμματος στη βιοποικιλότητα, σύμφωνα με το ενωσιακό και εθνικό δίκαιο, και θα πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες διαβουλεύσεις με τους αρμόδιους φορείς, τα ενδιαφερόμενα μέρη και το κοινό.

Η εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV)

Στις αρχές του 2025 αναμένεται να έχουμε τις εξελίξεις με την εταιρεία ειδικού σκοπού. Το SPV θα διευκολύνει τους επενδυτές, σε χρόνο και κόστος, θα αναλάβει να προκηρύξει διαγωνισμούς για να αναθέσει την εκπόνηση των απαραίτητων ανεμολογικών και βυθομετρικών ερευνών και μελετών για τις περιοχές του πρώτου «κύματος».

Οι διαγωνισμοί για τις ανεμολογικές και βυθομετρικές μελέτες

Εντός του 2025 αναμένονται και οι ανάδοχοι από τους διαγωνισμούς για τις ανεμολογικές και βυθομετρικές μελέτες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζονται διάφορα σενάρια, για να συντμηθεί ο χρόνος παράδοσης των μελετών, που υπό κανονικές συνθήκες, εφόσον είναι πολύ αναλυτικές, η ολοκλήρωσή τους, ειδικά των ανεμολογικών, απαιτεί τουλάχιστον 1,5 χρόνο.

Ένα σενάριο προβλέπει να μην είναι τόσο αναλυτικές, ώστε τα πρώτα αποτελέσματα να βγουν στον ένα χρόνο μετά την ανάθεση, δηλαδή εντός του 2026.
Μια δεύτερη πάλι σκέψη είναι οι ανάδοχοι των διαγωνισμών για τις μελέτες να αρχίσουν να παραδίδουν τμηματικά τα στοιχεία, ώστε να δημιουργηθεί μια πρώτη βάση δεδομένων, η οποία στην πορεία θα συμπληρώνεται συνεχώς με καινούργια, κ.ό.κ.

Τα προεδρικά διατάγματα και οι άδειες έρευνας

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΟΤ, μετά έπονται άλλα δύο βήματα.

Η έκδοση των προεδρικών διαταγμάτων για την οριοθέτηση των έξι περιοχών όπου θα εγκατασταθούν τα έργα 1,9 GW μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Και το δεύτερο βήμα είναι η χορήγηση αδειών έρευνας από την ΕΔΕΥΕΠ στους ενδιαφερόμενους δυνητικούς επενδυτές εντός των οριοθετημένων με ΠΔ ΠΟΑΥΑΠ.

Η DG Comp

Το σχήμα στήριξης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων θα πρέπει να εγκριθεί από την DG Comp.
Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ήδη ξεκινήσει οι συζητήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τις κοινοτικές υπηρεσίες για το σχήμα κοινοποίησης.

Η ολοκλήρωση των μελετών και η κατανομή των περιοχών εγκατάστασης

Το roadmap του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της ΕΔΕΥΕΠ προσθέτει άλλα δύο βήματα, τα οποία αναμένονται πλέον το 2027.
Πρόκειται για την ολοκλήρωση και παράδοση των ανεμολογικών μελετών και των ερευνών για το βυθό.

Έπεται ο ορισμός της κατανομής των περιοχών εγκατάστασης εντός των ΠΟΑΥΑΠ με υπουργική απόφαση.

Ο πρώτος διαγωνισμός για την προσέλκυση επενδυτών

Τέλος το 12ο βήμα για την ολοκλήρωση του εθνικού προγράμματος ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων προβλέπει την προκήρυξη του πρώτου διαγωνισμού, μέσα στο 2027, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό.
«Η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων για τη διεξαγωγή του πρώτου διαγωνισμού αποτελεί βασικό στόχο για την ελληνική πολιτεία, που θέλει να δώσει ένα ισχυρό «σήμα» στη διεθνή επενδυτική κοινότητα, ότι έχει ψηλά στην ενεργειακή της ατζέντα την ανάπτυξη των offshore αιολικών», αναφέρει στον ΟΤ αρμόδια πηγή.

Ταυτόχρονα με τα παραπάνω θα ξεκινήσουν ξανά οι επαφές με τους ενδιαφερόμενους για την ανάπτυξη μιας εφοδιαστικής αλυσίδας «made in Greece». Από τη παραγωγή πλωτήρων στα ελληνικά ναυπηγεία και τμημάτων πάρκων από ελληνικές χαλυβουργίες, μέχρι την εμπλοκή των logistics, τη συμμετοχή ναυτιλιακών εταιρειών με εξειδικευμένα πλοία κάθε είδους, κ.ό.κ.