Τουρκία: Αιφνιδιαστική αύξηση του επιτοκίου στο 46% από την κεντρική τράπεζα

Σε μια αιφνιδιαστική κίνηση προχώρησε η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας και αύξησε το βασικό της επιτόκιο από 42,5% σε 46% την Πέμπτη, στην πρώτη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής μετά τη σύλληψη του κύριου πολιτικού αντιπάλου του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αλλά και την εξαπόλυση ουσιαστικά εμπορικού πολέμου από την κυβέρνηση Τραμπ.

Η αιφνιδιαστική απόφαση, την οποία η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας περιέγραψε ως επίδειξη νομισματικής «αποφασιστικότητας», έρχεται αφού η πολιτική αστάθεια έπληξε τα εγχώρια περιουσιακά στοιχεία τον περασμένο μήνα και οδήγησε τη λίρα σε ιστορικό χαμηλό.

Η τράπεζα ανέστρεψε έναν προηγούμενο κύκλο μειώσεων επιτοκίων, αυξάνοντας επίσης το επιτόκιο δανεισμού της σε 49% από 46% και είπε ότι θα αυστηροποιήσει περαιτέρω την πολιτική εάν υπήρχαν ενδείξεις αύξησης του πληθωρισμού.

Η λίρα αυξήθηκε έναντι του δολαρίου μετά την ανακοίνωση της απόφασης, η οποία σύμφωνα με τους επενδυτές σχεδιάστηκε για να καθησυχάσει τους επενδυτές μετά το πρόσφατο sell-off.

Μια λογική κίνηση

«Πρόκειται για μια λογική κίνηση που αξίζει πιθανώς ακόμη περισσότερο για την σηματοδότηση ισχυρής δέσμευσης σε μια ορθόδοξη προσέγγιση νομισματικής πολιτικής από την ίδια την αύξηση», δήλωσε στους Financial Times ο Κιέραν Κέρτις, επικεφαλής του χρέους σε τοπικό νόμισμα αναδυόμενων αγορών στην Aberdeen Investments. «Η διατήρηση της ελκυστικότητας των καταθέσεων σε λίρες είναι σημαντική», πρόσθεσε.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε έναν λεγόμενο αμοιβαίο δασμό 10% σε όλα τα τουρκικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ, τον χαμηλότερο συντελεστή που εφάρμοσε στους εμπορικούς εταίρους.

Η Τουρκία βρίσκεται εδώ και 18 μήνες σε ένα πρόγραμμα οικονομικής σταθεροποίησης που επιδιώκει να τιθασεύσει τον πληθωρισμό που προκαλείται από την πολιτική εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων που προηγουμένως ευνοούσε ο Ερντογάν.

Το πρόγραμμα αντιμετώπισε τη σοβαρότερη δοκιμασία της αγοράς στις 19 Μαρτίου με τη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, η οποία πυροδότησε πανικό στην αγορά και τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στους δρόμους της Τουρκίας την τελευταία δεκαετία.

Η Τουρκία στη δίνη του πληθωρισμού

Οι επενδυτές και οι εγχώριοι αποταμιευτές διέφυγαν από τη λίρα προς άλλα νομίσματα. Σε απάντηση, η τράπεζα πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση για τον καθορισμό των επιτοκίων, όπου ανέστειλε το δανεισμό με το βασικό της επιτόκιο επαναγοράς και αύξησε το επιτόκιο δανεισμού μίας ημέρας στο 46%, το οποίο στην πραγματικότητα έγινε το κύριο επιτόκιο.

Η λίρα έκτοτε σταθεροποιήθηκε περίπου στο 38 ανά δολάριο ΗΠΑ, αλλά η κεντρική τράπεζα έχει ξοδέψει από τότε περισσότερα από 46 δισ. δολάρια για να στηρίξει το νόμισμα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Bürümcekçi Research and Consultancy.

«Τα πρόσφατα γεγονότα – η εσωτερική πολιτική και ο παγκόσμιος δασμολογικός πόλεμος – ενίσχυσαν την εντολή της τουρκικής κεντρικής τράπεζας να κάνει ό,τι χρειάζεται για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό. Η απώλεια αποθεματικών ήταν [επίσης] υπερβολική», σχολίασε ο Τιμ Ας, μακροχρόνιος παρατηρητής της Τουρκίας στην BlueBay Asset Management.

«Αυτό πιστώνεται στον διοικητή και την ομάδα [της κεντρικής τράπεζας]», πρόσθεσε ο Ας για την απόφαση της Πέμπτης. «Απέδειξαν την ανεξαρτησία τους κάνοντας το σωστό».

Στην Τουρκία η κρίση κόστους ζωής που προκλήθηκε από τον υψηλό πληθωρισμό έχει πλήξει τις δημοσκοπήσεις του Ερντογάν και, μέχρι στιγμής, έχει επιτρέψει στους αξιωματούχους να μειώσουν τον πληθωρισμό, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε υψηλά επιτόκια.

Η τράπεζα ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι «η αυστηρή νομισματική της στάση θα διατηρηθεί έως ότου επιτευχθεί σταθερότητα των τιμών μέσω μιας διαρκούς πτώσης του πληθωρισμού». Πρόσθεσε: «Η νομισματική πολιτική… θα γίνει αυστηρότερη σε περίπτωση που προβλέπεται σημαντική και επίμονη επιδείνωση του πληθωρισμού». Είπε επίσης ότι θα συνεχίσει να δανείζει με το βασικό επιτόκιο repo, το οποίο ανεστάλη μετά την κράτηση του Ιμάμογλου.

«Είναι σαφές ότι ο κύκλος χαλάρωσης της κεντρικής τράπεζας έχει χτυπήσει σε ένα σημαντικό εμπόδιο και μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος μέχρι να ξαναρχίσει ο κύκλος χαλάρωσης», δήλωσε ο Νίκολας Φαρ, οικονομολόγος Ευρώπης στην Capital Economics.

Ο τουρκικός πληθωρισμός τον περασμένο μήνα υποχώρησε περισσότερο από το αναμενόμενο στο 38%. Η τράπεζα στοχεύει στο 24% μέχρι το τέλος του έτους.