Η φράση «όπλα ή βούτυρο» επινοήθηκε από τον Αμερικανό οικονομολόγο Πολ Σάμιουελσον, ο οποίος τη χρησιμοποίησε για να δείξει την έννοια του κόστους ευκαιρίας, κατά την λήψη αποφάσεων αν οι κυβερνήσεις έπρεπε να επενδύσουν σε όπλα για την άμυνα ή στην παροχή αγαθών και υπηρεσιών για την ευημερία των πολιτών τους.
Στο πνεύμα αυτό, η ΕΕ δεν πρέπει να δώσει προτεραιότητα στα όπλα έναντι του βουτύρου στις αυξημένες δαπάνες για την άμυνα και θα πρέπει να απέχει από την ανακατεύθυνση της χρηματοδότησης που προορίζεται για τους αγρότες, προειδοποίησε ο επίτροπος γεωργίας του μπλοκ.
Ο Κριστόφ Χάνσεν δήλωσε στους Financial Times ότι η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών δεν πρέπει να γίνει εις βάρος της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) των 387 δισεκατομμυρίων ευρώ του μπλοκ, η οποία αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του επταετούς προϋπολογισμού της ΕΕ.
«Είναι δύσκολο να χτίσεις μια ήπειρο με άδειο στομάχι», δήλωσε ο Χάνσεν. «Η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση μας δείχνει πολύ ξεκάθαρα πόσο σημαντική είναι η επισιτιστική ασφάλεια προκειμένου να είμαστε λιγότερο ευάλωτοι σε εκβιασμούς από τρίτες χώρες».
Οι κυβερνήσεις έχουν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τον επόμενο προϋπολογισμό τρισεκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος θα ισχύει από το 2028. Οι Βρυξέλλες έχουν προτείνει μια ριζική αναθεώρηση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγχώνευση ορισμένων υφιστάμενων ταμείων, συμπεριλαμβανομένης της ΚΑΠ, σε ένα ταμείο που θα επέτρεπε στις πρωτεύουσες να ανακατανείμουν χρήματα προς νέες προτεραιότητες όπως η άμυνα.
Η επιτροπή προετοιμάζεται επίσης για μια διαμάχη με τα κράτη μέλη σχετικά με την αύξηση των εθνικών συνεισφορών στον προϋπολογισμό, καθώς οι πληρωμές τόκων για τα πρωτοφανή δάνεια της ΕΕ λόγω της πανδημίας Covid-19 θα μπορούσαν να απορροφήσουν το ένα πέμπτο των ετήσιων δαπανών.
Η ΚΑΠ της ΕΕ σε ενιαίο ταμείο με περιφερειακά προγράμματα
Η ιδέα της συγκέντρωσης του προϋπολογισμού της ΚΑΠ σε ένα ενιαίο ταμείο μαζί με τα περιφερειακά προγράμματα δαπανών έχει αντιμετωπίσει έντονη αντίσταση από την αγροτική κοινότητα.
Η μεγαλύτερη ομάδα λόμπι για την αγροτική οικονομία της ΕΕ, Copa Cogeca, δήλωσε ότι αυτό είχε προκαλέσει «ομόφωνη ανησυχία σε ολόκληρο τον γεωργικό τομέα» και ότι οι Βρυξέλλες θα πρέπει επίσης να αυξήσουν τον προϋπολογισμό της ΚΑΠ και να τον αναπροσαρμόσουν στον πληθωρισμό.
Χώρες με δυναμικούς γεωργικούς τομείς, όπως η Ιρλανδία, έχουν δηλώσει ότι θα αντιταχθούν σε ένα ενιαίο ταμείο εάν αυτό περιλαμβάνει την ΚΑΠ.
Ο Χάνσεν δήλωσε ότι ένα ενιαίο ταμείο θα μπορούσε να σημαίνει «περισσότερες συνέργειες και αυτό θα μπορούσε να είναι ωφέλιμο», αλλά ότι είναι «πολύ νωρίς» για να πούμε ποιο θα είναι το μέγεθος της ΚΑΠ, καθώς τα κράτη μέλη δεν έχουν συμφωνήσει στο επίπεδο των συνεισφορών τους.
Πρόσθεσε ότι «χρειαζόμαστε έναν συγκεκριμένο, ανάλογο προϋπολογισμό για τη γεωργία» και ότι «πρόσθετες απαιτήσεις», όπως για τη μείωση των εκπομπών ή τη βελτίωση της βιοποικιλότητας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, «θα πρέπει να συνοδεύονται από πρόσθετη χρηματοδότηση».
Ο γεωργικός τομέας έχει παραπονεθεί ότι οι Βρυξέλλες έχουν θέσει πάρα πολλές περιβαλλοντικές απαιτήσεις σε αυτούς προκειμένου να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΚΑΠ, η οποία επί του παρόντος κατανέμεται ανά εκτάριο, και υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Οι βίαιες διαμαρτυρίες των αγροτών πέρυσι οδήγησαν την επιτροπή να αποδυναμώσει πολλούς από τους όρους, όπως η υποχρεωτική αμειψισπορά και η διατήρηση μη παραγωγικών χαρακτηριστικών, όπως οι φράκτες που υποστηρίζουν την άγρια ζωή.
Αυτή την εβδομάδα η επιτροπή πρότεινε να εξαιρεθούν οι βιοκαλλιεργητές από αρκετές από τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις και να καταστεί η συμμόρφωση λιγότερο απαιτητική.
Οι φόβοι να υποσκελιστούν από φθηνότερες και λιγότερο αυστηρά ελεγχόμενες εισαγωγές ήταν επίσης ένα κεντρικό παράπονο των διαδηλωτών πέρυσι. Ο Χάνσεν δήλωσε ότι τα πρότυπα παραγωγής δεν ήταν διαπραγματεύσιμα σε περίπτωση οποιασδήποτε εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας «πολιτικά επικίνδυνο» το άνοιγμα της αγοράς της ΕΕ σε ζώα που εκτρέφονται με αυξητικές ορμόνες.
Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι υπήρξε μια άνθηση του ενδιαφέροντος για τον τομέα για βαθύτερες εμπορικές σχέσεις με χώρες όπως η Ιαπωνία και ότι παρά τα υψηλά πρότυπα της ΕΕ, άλλες χώρες εξακολουθούν να είναι πρόθυμες να κάνουν δουλειές.
«Η ευρωπαϊκή αγορά είναι μια πολύ ισχυρή αγορά και ίσως είναι σε θέση να πληρώσει καλύτερες τιμές από άλλες αγορές», είπε.
