Ενισχύσεις: Οσμή σκανδάλου στη βιολογική μελισσοκομία – Αλλοιώσεις και παρατυπίες

Νέα επιχειρούμενη απάτη με αγροτικές ενισχύσεις έρχεται στη δημοσιότητα, μετά και το σάλο, που προκλήθηκε το τελευταίο διάστημα με τις αλλεπάλληλες καταγγελίες για τα ανύπαρκτα βοσκοτόπια και τη διασπάθιση των κοινοτικών κονδυλίων από επιτήδειους.

Αυτή τη φορά στο στόχαστρο βρέθηκε το νέο πρόγραμμα για τη βιολογική μελισσοκομία (παρέμβαση Π3 – 70-1.6 του ΣΣ ΚΑΠ), ύψους 18.858.824 ευρώ.

Σήμα κινδύνου για τις νέες παρατυπίες, που βάζουν στο στόχαστρο ενισχύσεις βιοκαλλιεργητών που θα ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα

Σύμφωνα με τις καταγγελίες, μαϊμού – μελισσοκόμοι, με τη στήριξη παρόχων υπηρεσιών και φορέων πιστοποίησης, εκμεταλλεύτηκαν κενά της τελευταίας πρόσκλησης και αλλοιώνοντας στοιχεία σε ότι αφορά τις προϋποθέσεις ένταξης, τις διαδικασίες και τα κριτήρια, υπέβαλαν αιτήσεις προσπαθώντας να βάλουν… χέρι στις ενισχύσεις από το πακέτο της βιολογικής μελισσοκομίας.

Μάλιστα, προκειμένου να εξασφαλίσουν και μεγαλύτερα ποσά δήλωναν ότι είχαν στην κατοχή τους αριθμό κυψελών, σαφώς αυξημένο, εκτοξεύοντας τον αιτούμενο προϋπολογισμό ακόμα και δέκα φορές επάνω.

«Οι ενισχύσεις πρέπει επιτέλους να κατευθύνονται στους πραγματικούς παραγωγούς και όχι σε γραφειοκράτες και παρατρεχάμενους», σχολιάζουν στον ΟΤ κύκλοι των εκπροσώπων των αγροτών.

Παρατυπίες και αθέμιτος ανταγωνισμός

Σήμα κινδύνου για τις νέες παρατυπίες, που βάζουν στο στόχαστρο ενισχύσεις βιοκαλλιεργητών που θα ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα, εκπέμπει η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), η οποία ενημερώθηκε για το σοβαρό πρόβλημα που έχει προκύψει κατά την τελευταία συνάντηση με την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (5.6.2025).

Με επιστολή της προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τον ΟΠΕΚΕΠΕ κάνει λόγο για «παρατυπίες και αθέμιτο ανταγωνισμό στα προγράμματα βιολογικής γεωργίας, κτηνοτροφίας και μελισσοκομίας», ζητώντας άμεσα μέτρα στα οποία θα περιλαμβάνεται και η συνυπευθυνότητα των παρόχων υπηρεσιών και πιστοποιητικών, ώστε να προστατευτούν οι παραγωγοί που εργάζονται με συνέπεια και να διασφαλιστεί η ορθή διαχείριση των ενισχύσεων.

Η ΕΘΕΑΣ ήδη, «με το υπ’ αριθμ. 35/25.2.2025 έγγραφό της, είχε επισημάνει μια πτυχή της απαράδεκτης κατάστασης που ακολούθησε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αδικαιολόγητης κατάστασης, που θίγει αποκλειστικά και μόνο τους παραγωγικούς βιοκαλλιεργητές και το μέλλον των ενισχύσεων που πρέπει να λαμβάνουν για να παράγουν, αποτελεί η περίπτωση της βιολογικής μελισσοκομίας».

Με βάση τα όσα έχουν μέχρι στιγμής δει τη δημοσιότητα, καθώς επίσημα στοιχεία δεν έχουν δοθεί, η στρέβλωση στη βιολογική μελισσοκομία ξεπερνάει και αυτή της αίτησης ενισχύσεων για βοσκότοπους χωρίς ζώα

Πώς έγινε η αλλοίωση

«Η ευθύνη για την ευκολία με την οποία καταστρατηγήθηκαν οι προϋποθέσεις ένταξης, αφορά κυρίως τις διαδικασίες και τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται κατά την υποβολή των αιτήσεων ένταξης, ενώ αφορά επίσης και μια σειρά παρόχων υπηρεσιών και φορέων πιστοποίησης, οι οποίοι συμβάλλουν στην αλλοίωση της πραγματικής κατάστασης των παραγωγών. Αποτέλεσμα της έλλειψης καθαρών ασφαλιστικών δικλείδων, ευνοεί την καταστρατήγηση και τον αθέμιτο ανταγωνισμό, τόσο μεταξύ των παραγωγών, όσο και μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών και πιστοποιητικών. Τελικά, η κατάσταση αυτή ζημιώνει σοβαρά το μέλλον των ενισχύσεων στη χώρα», επισημαίνεται στην επιστολή.

Μάλιστα, όπως υπογραμμίζεται, με βάση τα όσα έχουν μέχρι στιγμής δει τη δημοσιότητα, καθώς επίσημα στοιχεία δεν έχουν δοθεί, η στρέβλωση στη βιολογική μελισσοκομία ξεπερνάει και αυτή της αίτησης ενισχύσεων για βοσκότοπους χωρίς ζώα.

«Η τυπική αντιμετώπιση των αιτήσεων ένταξης, αντί της αξιολόγησης με ουσιαστικά και κυρίως παραγωγικά κριτήρια, καταδεικνύει ότι οι υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση των όρων τέτοιων προκηρύξεων έχουν αποκλίνει από τον βασικό στόχο της παραγωγικής γεωργικής δραστηριότητας, που θα έπρεπε να αποτελεί την κύρια κατευθυντήρια γραμμή αξιοποίησής τους», σημειώνεται.

Ως εκ τούτου – όπως αναφέρεται -η παράκαμψη ή και η παράβλεψή του κύριου κριτηρίου της γεωργικής παραγωγής -και στη βιολογική γεωργία, κτηνοτροφία και μελισσοκομία- για την αξιολόγηση της πραγματικής γεωργικής δραστηριότητας ενός δικαιούχου δίνει την δυνατότητα:

• στη δημιουργία επίπλαστων δικαιολογητικών για την υποβολή αίτησης ένταξης
• στην αδικαιολόγητη και αντιπαραγωγική από κάθε άποψη, μεταφορά πόρων και ενισχύσεων κρίσιμων για τους αγρότες σε τρίτους

Πώς θα προστατευθούν οι ενισχύσεις

Με βάση τα παραπάνω, η ΕΘΕΑΣ ζητά να ληφθούν άμεσα μέτρα για τις εντάξεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, προκειμένου να προστατευθούν οι ενισχύσεις για τους βιοκαλλιεργητές που τελικά θα ενταχθούν στο πρόγραμμα. «Έτσι θα αποφευχθεί  να ζητηθούν σε λίγο πάλι ως αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά από τους ίδιους τους βιοκαλλιεργητές, ενώ οι διάφοροι πάροχοι, θα έχουν ήδη λάβει, εκ του ασφαλούς τις αμοιβές τους», τονίζεται.

Για τον λόγο αυτό προτείνονται άμεσα ως αναγκαία τρία μέτρα:

Πλήρης δημοσιοποίηση των στοιχείων των αιτήσεων ανά δράση, περιφερειακή ενότητα και παράθεση των στοιχείων της προηγούμενης τριετίας πριν το 2024-25. Σύγκριση των στοιχείων των αιτήσεων με τον διαθέσιμο προϋπολογισμό.

Πλήρης δημοσιοποίηση των στοιχείων των παρόχων υπηρεσιών και παρόχων πιστοποιητικών προς τους υποψήφιους αιτούντες δικαιούχους.

Για κάθε αίτηση που θα εγκριθεί τελικά προς ένταξη, να κληθούν οι παρέχοντες την υπηρεσία ή το πιστοποιητικό να δεσμευθούν με υπεύθυνες δηλώσεις, πριν την ένταξη, ότι τα στοιχεία παραγωγής και διαδικασιών είναι ακριβή. Στις αιτήσεις που θα κριθεί ότι περιέχουν παρατυπίες, οι πάροχοι να κληθούν να επιστρέψουν τις αμοιβές στους αγρότες, να υποστούν τις ποινικές συνέπειες της ψευδούς δήλωσης και να αρθεί η αδειοδότησή τους.

Συνυπευθυνότητα χωρίς εξαιρέσεις

Ως ΕΘΕΑΣ, «προσπαθώντας να προστατεύσουμε τους συνεταιρισμούς και τους παραγωγούς μέλη μας, από παράτυπες διαδικασίες που τους προτείνονται από διάφορους όλο και πιο εκτεταμένα τελευταία, ζητάμε την πλήρη αναμόρφωση του πλαισίου και οι πάροχοι να έχουν συνυπευθυνότητα με τον παραγωγό κατά το ανάλογο των λογιστών που υπογράφουν τις λογιστικές ή φορολογικές καταστάσεις. Πιστεύοντας ότι το γεγονός πως σήμερα η ευθύνη για τις παράτυπες διαδικασίες βαρύνει αποκλειστικά τον αιτούντα παραγωγό ευνοεί την εμφάνιση απαράδεκτων φαινομένων, όπως αυτό της βιολογικής μελισσοκομίας, θεωρούμε ότι αυτό το καθεστώς πρέπει να αλλάξει».

Για τον λόγο αυτό, η ΕΘΕΑΣ ζητάει να υπάρχει συνυπευθυνότητα χωρίς καμία εξαίρεση για οποιοδήποτε πάροχο, συμπεριλαμβανομένων και των συνεταιρισμών, ώστε να υπάρξει ουσιαστικός περιορισμός των καταχρήσεων στην καταβολή ενισχύσεων για τους αγρότες.