Η ανάπτυξη της… υλικής στέρησης

«Εχει έρθει ο καιρός το θετικό αποτύπωμα της μακροοικονομικής πορείας της χώρας να το αισθανθούν καλύτερα οι πολίτες», είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον περασμένο Μάρτιο μετά από σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών όπου τον είχε υποδεχθεί ο νέος υπουργός, Κυριάκος Πιερρακάκης. Κι όλα αυτά στον απόηχο της αναβάθμισης της επενδυτική βαθμίδας από τον οίκο Moody’s, την οποία χαρακτήρισε «σημαντική εθνική επιτυχία».

Ωστόσο τρεις μήνες μετά, μπορεί οι οικονομικοί δείκτες στην Ελλάδα να ευημερούν αλλά οι κοινωνικοί δείκτες, όπως η υλική στέρηση που αφορά μικρά παιδιά, φανερώνουν μια άλλη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα.

Η πρόσφατη έρευνα της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας Eurostat έδωσε άλλη μια “μαύρη” πρώτη θέση στη χώρα μας, καθώς ένα στα τρία παιδιά κάτω των 16 ετών αντιμετώπισε υλική στέρηση το 2024 (ήτοι 33,6%), ένα ποσοστό μακράν το υψηλότερο σε επίπεδο ΕΕ, πάνω και από τα αντίστοιχα ποσοστά δύο άλλων βαλκανικών χωρών, της Ρουμανίας (31,8%) και της Βουλγαρίας (29,8%).

Ως υλική στέρηση η ΕΕ προσδιορίζει την αδυναμία ενός ατόμου ή νοικοκυριού να αποκτήσει βασικά αγαθά και υπηρεσίες λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων και αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών όπως τροφή, στέγαση, ρουχισμός, θέρμανση, ή πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση. 

Σε μια άλλη έρευνά της η Eurostat, για το ίδιο έτος αναφοράς, βρήκε ότι η Ελλάδα είχε το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό κινδύνου παιδικής φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού με 27,9% (δηλαδή ένα στα τέσσερα παιδιά) πίσω μόνο από τους “συνήθεις υπόπτους” των Βαλκανίων, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, αλλά και την άλλη μεσογειακή χώρα της φτώχειας και της ανεργίας, Ισπανία.

Μπορεί λοιπόν ο πρωθυπουργός να πανηγυρίζει για τους δείκτες κερδοφορίας εταιρειών, για τα κέρδη και μερίσματα που μοιράζουν οι εισηγμένες ή για το θετικό επενδυτικό κλίμα που διαπιστώνουν ξένοι οίκοι αξιολόγησης, ωστόσο ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας όχι μόνο δεν ευημερεί αλλά επιβιώνει και μάλιστα οριακά. Ενισχυτικός παράγοντας επιβάρυνσης της ανέχειας για τα λαϊκά νοικοκυριά είναι και η πορεία του πληθωρισμού βασικών αγαθών και υπηρεσιών καθώς τον Μάιο συνεχίστηκε η άνοδος για παράδειγμα στη στέγαση με +6%, σε ένδυση και υπόδηση με +6,6%, ενώ στα τρόφιμα καταγράφηκε +2,6%. Ανατιμήσεις όμως είχαμε σε ένα άλλο βασικό αγαθό, το ηλεκτρικό ρεύμα που έφτασε το +18%, αλλά και βασικά τρόφιμα όπως τα φρούτα +13,2%, ο καφές-κακάο- τσάι +12,3%, το φυσικό αέριο +11,1% και τα ενοίκια κατοικιών με 10,9%. Παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες των αρμόδιων υπουργείων τελικά το “τέρας” του πληθωρισμού φαντάζει ανίκητο και τα διάφορα pass τραγικά άσφαιρα.

Επομένως δεν αρκούν τα χαμόγελα και το κλίμα ευδαιμονίας που καλλιεργεί η κυβέρνηση για τις “επιτυχίες” της οικονομίας αλλά χρειάζονται και σαφείς απαντήσεις γιατί η φτώχεια εξαπλώνεται στη χώρα και ένα μεγάλο τμήμα των νοικοκυριών δυσκολεύεται ακόμα και να τα βγάλει πέρα. Και οι κυβερνητικές υποσχέσεις που έχουν διαρρεύσει ενόψει ΔΕΘ ασφαλώς δεν μπορούν να ανατρέψουν ούτε στο ελάχιστο την γκρίζα εικόνα στη βάση της κοινωνίας…